ਉਹ ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਇਸ ਓੱਮਤ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਯਹੂਦੀ ਜਾਂ ਇਸਾਈ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਨਾ ਸੁਣੇ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹਾਂ, ਉਸ 'ਤੇ ਇਮਾਨ ਨਾ ਲਾਏ, ਸਿਵਾਏ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਉਹ ਆਗ ਦੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਲਾਨਤ ਹੋਵੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਅਤੇ ਨਸਾਰਿਆਂ ਉੱਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੈਗੰਬਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸੀਤਾਂ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਮੇਰੀ ਕਬਰ ਨੂੰ ਬੁੱਤ ਨਾ ਬਣਾਈਂ, ਮੈਂ ਸ਼ਿਰਕ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੇਨਿਆਜ਼ ਸ਼ਰੀਕ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਅਮਲ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਕੀਤਾ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਿਰਕ ਵਾਲੇ ਅਮਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਰੀ ਉਲਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖ਼ਲੀਲ (ਗਹਿਰਾ ਦੋਸਤ) ਬਣਾ ਲਵਾਂ। ਯਕੀਨਨ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖ਼ਲੀਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਬਰਾਹੀਮ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ ਨੂੰ ਖ਼ਲੀਲ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲ੍ਹਾਹ ਗ਼ੈਰਤ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੁ'ਮਿਨ ਵੀ ਗ਼ੈਰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾਹ ਦੀ ਗ਼ੈਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੁ'ਮਿਨ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰੇ ਜੋ ਉਸ 'ਤੇ ਹਰਾਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੇ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਈ, ਉਸ ਨੇ ਕੁਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂ ਸ਼ਿਰਕ ਕੀਤਾ। ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਇਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।" ਜੇ ਉਹ ਜਾਣ ਲੈਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨੋਂ ਨਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਅਜਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੇਂਗਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਅਦਾ ਕਰਨ ਆਉਣ। ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੇ ਉਹ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਿਯਾਮਤ ਆਵੇਗੀ ਜਦ ਉਹ ਜਿੰਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਕਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਡਰਦਾ ਹਾਂ, ਉਹ ਛੋਟਾ ਸ਼ਿਰਕ ਹੈ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਸ਼ਿਰਕੁ ਅਸਘਰ ਕੀ ਹੈ, ਯਾ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ?" ਉਹ ਨੇ ਕਿਹਾ: «ਰਿਯਾ’ ਤੂੰ ਇਕ ਅਹਲਿ-ਕਿਤਾਬ ਕੌਮ ਵਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈਂ। ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਵਲ ਬੁਲਾ ਕਿ ਉਹ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਕਿ ਅਲ੍ਹਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਮਾਬੂਦ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ﷺ ਅਲ੍ਹਾ ਦੇ ਰਸੂਲ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀਕ ਸਿਫ਼ਤ ਨਾ ਕਰੋ ਜਿਵੇਂ ਨਸਾਰਾ (ਈਸਾਈਆਂ) ਨੇ ਮਰਯਮ ਦੇ ਬੇਟੇ (ਈਸਾ ਅਲੈਹਿਸ-ਸਲਾਮ) ਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ; ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਹੋ: ‘ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਬੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਸੂਲ।’ ਸਭ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਸ਼ਫਾਅਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਕਹੇ: ‘ਲਾ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ,’ ਦਿਲ ਜਾਂ ਜਿ਼ਹਨ ਦੇ ਸੱਚੇ ਇਮਾਨ ਨਾਲ। —ਤਾਂ ਅੱਲ੍ਹਾ ਉਸ ਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਦੇ ਅਮਲ ਜਿਹੇ ਵੀ ਹੋਣ। ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਨਾ ਕਰੇ, ਉਹ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸ਼ਰੀਕ ਕਰੇ, ਉਹ ਆਗ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋ ਕੋਈ ਅੱਲ੍ਹਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਸਾਥੀ ਬਣਾਕੇ ਬੁਲਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਮਰੇ, ਉਹ ਦੋਜ਼ਖ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਏਗਾ। ਬੇਹਦ਼ੀ ਕਿਵੇਂ ਪਈ ਹੈ! ਜੋ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਮੁਸੀਬਤਜ਼ਦਾ (ਕਰਜ਼ਦਾਰ) ਨੂੰ ਮੌਲਤ ਦੇਵੇ ਜਾਂ ਉਸ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਅੱਲਾਹ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਰਸ਼ ਦੇ ਸਾਏ ਹੇਠਾਂ ਰੱਖੇਗਾ — ਉਸ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਅਰਸ਼ ਦੇ ਸਾਏ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਸਾਇਆ ਨਹੀਂ ਹੋਏਗਾ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਭਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਨਾਲ ਆਜ਼ਮਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿਓ ਜਦ ਤੱਕ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ (ਕੋਈ ਹुकਮ ਦੇ ਕੇ) ਨਾਂ ਰੋਕਾਂ। ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਲਾਕਤ (ਤਬਾਹੀ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਕਾਰ ਸਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਬੀਆਂ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਨੇਕੀਆਂ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈਆਂ (ਦੇ ਅਮਲ) ਲਿਖ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਇਸ ਕਰਕੇ, ਜੋ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਨੇਕੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰੇ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਦੇ ਲੀਏ ਪੂਰੀ ਨੇਕੀ ਲਿਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਜੇ ਉਹ ਉਸ ਨੇਕੀ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਰ ਵੀ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਦੇ ਲਈ 10 ਨੇਕੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 700 ਗੁਣਾ ਤੱਕ, ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਲਿਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਅਤੇ ਜੋ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਬੁਰਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰੇ ਪਰ ਨਾ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਨੇਕੀ ਲਿਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਉਸ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਰ ਵੀ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇਕ ਹੀ ਬੁਰਾਈ ਲਿਖਦਾ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲਾਹ ਨਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸ਼ਕਲਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਲ ਵੱਲ, ਪਰ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਅਤੇ ਅਮਲਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਗਵਾਹੀ ਦੇਵੇ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਮਾਬੂਦ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਉਸਦੇ ਰਸੂਲ ਹਨ, ਅਤੇ ਤੂੰ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੇ, ਜਕਾਤ ਦੇ, ਰਮਜ਼ਾਨ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖੇ, ਅਤੇ ਅੱਛੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹਜ ਕਰੇ ਜੇ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋ। ਜੋ ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਇਸ ਕੰਮ (ਧਰਮ) ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਨਵਾਂ ਕੰਮ ਪੈਦਾ ਕਰੇ ਜੋ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਰੱਦ ਹੈ ਏ ਮੇਰੇ ਬੰਦਿਆਂ! ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਹਰਾਮ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਹਰਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨਾ ਕਰੋ। 'ਏ ਨੌਜਵਾਨ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਸਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ —ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰ, ਅੱਲਾਹ ਤੇਰੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰੇਗਾ। ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰ, ਤੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਾਵੇਗਾ।ਜਦ ਤੂੰ ਮੰਗੇ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮੰਗ। ਮੇਰੀ ਉੱਮਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਗੇ, ਮਗਰ ਜਿਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿਸੇ ਕੌਮ ਦੀ ਤਾਬੀਅਤ ਅਪਣਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਨਬੀ ﷺ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ: ਰੱਬ ਕੋਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁਨਾਹ ਕਿਹੜਾ ਹੈ? ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਕਿ ਤੂੰ ਰੱਬ ਲਈ ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਠਹਿਰਾਵੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹਨੇ ਤੈਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭਾਈ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਰਾਤਾਂ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤੋੜਨਾ ਜ਼ਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਦੋਹਾਂ ਇੱਕ-दੂਜੇ ਤੋਂ ਮੁਹ ਮੋੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਸਲਾਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਂਦਾ ਹੈ; ਅਤੇ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅੱਲਾਹ ਉਸ 'ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਐਸੇ ਦੇਖੋਗੇ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਰੂਇਤ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਤਕਲੀਫ਼ ਜਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੋਏਗੀ। ਅੱਲਾਹ ਜ਼ਾਲਮ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਉਸਨੂੰ ਢੀਲਾ ਛੱਡਦਾ ਹੈ), ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਕੜਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡਦਾ ਨਹੀਂ। (ਰਜੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੂ) ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਕੀ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਉਸ ਕੰਮ 'ਤੇ ਨਾ ਭੇਜਾਂ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਮੈਨੂੰ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਭੇਜਿਆ ਸੀ? (ਉਹ ਇਹ ਸੀ ਕਿ) ਕੋਈ ਵੀ ਮੂਰਤੀ ਨਾ ਛੱਡੀਂ ਬਿਨਾਂ ਉਸਨੂੰ ਮਿਟਾਏ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਉੱਚਾ ਕਬਰ ਨਾ ਛੱਡੀਂ ਬਿਨਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਮਤਲ ਕੀਤੇ। ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਤੌਕ (ਬੁਰਾ ਨਿਸ਼ਾਨ) ਮੰਨੇ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਤੌਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਕਹਾਣੀ ਕਰੇ ਜਾਂ ਉਸ ਲਈ ਕਹਾਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਜਾਦੂ ਕਰੇ ਜਾਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਜਾਦੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਜੋ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਪੇਸ਼ੀਨਗੂ (ਅਰ੍ਰਾਫ਼) ਕੋਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਚਾਲੀ ਰਾਤਾਂ ਤੱਕ ਕਬੂਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਜਿਸ ਨੇ ਨਜੂਮ (ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਚਾਨਕਸੀ) ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਨੇ ਜਾਦੂ ਦੇ ਇਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ; ਜਿੰਨਾ ਵੱਧਦਾ ਜਾਵੇ, ਜਾਦੂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਜਾਵੇ। ਈਮਾਨ ਕੁਝ ਸੱਤਰ ਜਾਂ ਕੁਝ ਸੱਠ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਦਾ (ਹਿੱਸਿਆਂ ਦਾ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ‘ਲਾ ਇਲਾਹ ਇੱਲੱਲਾਹ’ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੀ (ਛੋਟੀ) ‘ਰਸਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਤਕਲੀਫ਼ਦੇ ਚੀਜ਼ ਹਟਾਉਣਾ’ ਹੈ, ਕਿਹਾ:"ਕਿਸੇ ਉੰਠ ਦੀ ਗਰਦਨ ‘ਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਰੱਤਾ ਜਾਂ ਸੂਤਾ ਦੀ ਜੰਜੀਰ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਕੱਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਜੋ ਕੋਈ ਕਹੇ: 'ਲਾ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ' ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿੰਨਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਨਕਾਰ ਕਰੇ, ਉਸ ਦਾ ਮਾਲ ਅਤੇ ਖ਼ੂਨ ਹਰਾਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਨੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ), ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਹੈ। ਰਹਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਰਹਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰੱਬ ਰਹਮ ਕਰੇਗਾ। ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਰਹਿਮਤ ਦਿਖਾਓ, ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਮਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਹਮ ਕਰੇਗਾ। ਅਲਲਾਹ ਤਆਲਾ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਹਲਕਾ ਅਜ਼ਾਬ ਪਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੂੰ ਫਰਮਾਏਗਾ ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਰੂਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਰਗੀ ਦੇ ਕੂਕ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਕੰਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਝੂਠ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਹਰ ਵਾਰੀ ਮੂਆਜ਼ ਨੇ ਉਹੀ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।ਆਖਰਕਾਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਹਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਅੰਤਿਮ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ ਤਬਾਰਕ ਵਤਾ'ਆਲਾ ਆਸਮਾਨ-ਏ-ਦੁਨਿਆ ਵਲ ਨੂਜ਼ੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਫਰਮਾਂਦਾ ਹੈ ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਬੈਠੋ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਰੁਖ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰੋ। ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਹੜੇ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੈਕ ਬੰਦੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਕਬਰ ਉੱਤੇ ਮਸਜਿਦ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਪੰਜ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਰਖੀ ਗਈ ਹੈ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਜੋ ਕੋਈ ਮੂੰਕਰ (ਬੁਰਾਈ) ਵੇਖੇ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬਦਲੇ; ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਨਾ ਰੱਖਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਬਾਨ ਨਾਲ (ਬਦਲੇ); ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਵੀ ਸਮਰਥਾ ਨਾ ਰੱਖਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਨਾਲ (ਨਫ਼ਰਤ ਕਰੇ),ਅਤੇ ਇਹ ਇਮਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਦਰਜਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਕੋਈ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਭੀ ਬੁਰਾਈ ਕਰੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਅਤੇ ਅਗਲੇ — ਦੋਹਾਂ — ਅਮਲਾਂ ਦੀ ਪੁੱਛ ਹੋਏਗੀ»। ਰਮਜ਼ਾਨ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾ ਰੱਖਿਆ, ਹਾਲਾਲ ਨੂੰ ਹਾਲਾਲ ਮੰਨਿਆ, ਅਤੇ ਹ਼ਰਾਮ ਨੂੰ ਹ਼ਰਾਮ ਮੰਨਿਆ, ਪਾਕੀ ਇਮਾਨ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, "ਅਲਹਮਦੁ ਲਿਲ੍ਹਾਹ" ਤਰਾਜੂ ਨੂੰ ਭਰ ਦੇਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ "ਸੁਭਾਨ ਅੱਲ੍ਹਾਹ" ਅਤੇ "ਅਲਹਮਦੁ ਲਿਲ੍ਹਾਹ" ਅਸਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦਰਮਿਆਨ ਜੋ ਕੁਝ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਭਰ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੁਰਸੀ ਉਤੇ ਬੈਠਾ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਕਹੇ: 'ਸਾਡੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਦਰਮਿਆਨ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਹੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਅਤੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦਾ ਅੱਲਾਹ ਉੱਤੇ ਹੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਆਖਿਆ: **"ਯਾ ਰਸੂਲੱਲਾਹ! ਮੂਜਬਤਾਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਹਨ?"** ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «@ **"ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਵੇਗਾ।"** ਮੈਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਕਹਿਣਾ ਦੱਸੋ ਜੋ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤੋਂ ਨਾ ਪੁੱਛਾਂ।"ਉਹ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਕਹੋ: ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ 'ਤੇ ਇਮਾਨ ਲਾਇਆ, ਫਿਰ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਚਲ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲਾਹ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਉੱਮਮਤ ਵਿਚੋਂ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜਾ ਕਰੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮਖਲੂਕ ਦੀ ਤਕਦੀਰਾਂ ਆਸਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਖ ਦਿਤੀਆਂ, ਤੁਸੀਂ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਡਰੋ, ਅਤੇ (ਆਪਣੇ ਹਾਕਿਮ ਦੀ) ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਅਦਾਅਤ ਕਰੋ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਹਬਸ਼ੀ ਗੁਲਾਮ ਹੀ ਹੋ।ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਇਕ਼ਤਿਲਾਫ਼ ਵੇਖੋਗੇ,ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਸੁੰਨਤ ਅਤੇ ਹਿਦਾਇਤਯਾਫ਼ਤਾ ਖ਼ੁਲਫ਼ਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੇ ਰਹਿਣਾ ਇਨਨਾ ਬੈਨਾ ਰੱਜੁਲੀ ਵੈ ਬੈਨਾ ਸ਼ਿਰਕੀ ਵਲ ਕੁਫ਼ਰੀ ਤਰਕੁ ਅੱਸਲਾਤਿ»। «ਇਕ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿਰਕ ਤੇ ਕੁਫ਼ਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਨਮਾਜ਼ ਛੱਡਣਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਜੋ ਵਾਅਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਮਾਜ਼ ਹੈ। ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਛੱਡੇ, ਉਸ ਨੇ ਕੁਫ਼ਰ ਕੀਤਾ । ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ ਵ ਜੱਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਕਸਮ ਖਾਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਚੀਜ਼ ਜੋ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸੁਲਹ-ਸਫਾਈ ਲਈ ਫੈਸਲਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਹ ਖੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਦੀ ਮਾਮਲਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਤੌਂ ਪੇਸ਼ਾਬ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਚੁਗਲਖੋਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ: (ਕਿਯਾਮਤ) ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ?" ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਕੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਜਾਲ ਬਾਰੇ ਉਹ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨਬੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ? ਦੱਜਾਲ ਇਕ ਅੰਦਾ ਹੈ (ਇੱਕ ਅੱਖ ਵਾਲਾ ਹੈ), ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਨਰਕ ਦੇ ਜਲਵੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੰਨਤ ਹੈ, ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਨਰਕ ਹੈ।، **"ਇਨਸਾਨ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਧਰਮ (ਅਖਲਾਕ ਅਤੇ ਰਾਵਿਆਂ) 'ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਕੋਈ ਵੇਖੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।"** ਫਟਾਫਟ ਅਮਲ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਫਿਤਨੇ ਕਾਲੀ ਰਾਤ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਾਂਗ ਹਨ,، ਲਾਹ ਇਲਾਹਾ ਇੱਲੱਲਾਹ" ਵੈਲੁਨ ਲਿਲਅਰਬਿ ਮਿਨ ਸ਼ਰ੍ਰਿਨ ਕਦਿ ਅਕ਼ਤ਼ਰਬ — ਅਰਬਾਂ ਲਈ ਹਲਾਕਤ ਹੈ ਉਸ ਬੁਰਾਈ ਤੋਂ ਜੋ ਨੇੜੇ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਅੱਜ ਯਾਜੂਜ ਮਾਜੂਜ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਵਿਚੋਂ ਇਨਾ ਜਿਹਾ (ਸੁਰਾਖ਼) ਖੁਲ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਸਲਿਮ ਮਰਦ ਤੇ ਔਰਤ ਉੱਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਵੱਲੋਂ ਸਦਾ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਤਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਕਹੋ: ‘ਮਾਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਤੇ ਫੁਲਾਨ ਨੇ ਚਾਹਿਆ’, ਬਲਕਿ ਕਹੋ: ‘ਮਾਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ, ਫਿਰ ਫੁਲਾਨ ਨੇ ਚਾਹਿਆ।’ ਤੁਸੀਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਰਸਮੋ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋਗੇ, ਹੱਥ ਕਰੀ ਹੱਥ, ਬਾਹ ਕਰੀ ਬਾਹ, ਜੋ ਕੋਈ ਹਿਦਾਇਤ ਵੱਲ ਬੁਲਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਵਾਬ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਪੇਰਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਿਨਾਂ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਪੇਰਵੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਵਾਬ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਤਿਆਰਤਾ (ਬੇਨਤੀ / ਧਰਮਕ ਰਹੱਸਵਾਦ) ਸ਼ਿਰਕ ਹੈ, ਤਿਆਰਤਾ ਸ਼ਿਰਕ ਹੈ, ਤਿਆਰਤਾ ਸ਼ਿਰਕ ਹੈ» (ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਦੋਹਰਾਇਆ),ਪਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇਸ ਤੋਂ ਖ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ,ਪਰ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਆਪਣੀ ਭਰੋਸੇ ਅਤੇ ਤਵੱਕਲ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ।ਅਸੀਂ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਸਰਦਾਰ ਹੋ",ਉਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਸਰਦਾਰ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਅੱਲਾਹ ਹੈ"।ਅਸੀਂ ਕਿਹਾ: "ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਜ਼ੀਲਤ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਜ਼ਮਤ ਵਾਲੇ ਹੋ", ਉਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਰਹਿਣ ਦੋ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਹੀ ਕਹੋ, ਸ਼ੈਤਾਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੱਦ ਤੋਂ ਨਾ ਲੰਘਾ ਦੇ। ਲੋਗੋ! ਧਰਮ (ਦੀਨ) ਵਿੱਚ ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾ ਵਧੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਿਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਘੁਲੂ (ਹੱਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੀਬਰਤਾ) ਨੇ ਹੀ ਹਲਾਕ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ (ਰੋਗ) ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ, ਨਾ ਕੋਈ ਅਣਚਾਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕੋਈ ਜਿਨ-ਟੋਨਾ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ, ਅਤੇ ਨਾ ਕੋਈ ਅਜੀਬ-ਗੁਲਾਬੀ ਸੁਰ (ਸੁਪਰਣੀ ਤਰੰਗ), ਅਤੇ ਕਟਾਚੀ ਤੋਂ ਭੱਜੋ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਭੱਜਦੇ ਹੋ। ਲਾਹ ਅਦਵਾ, ਵਲਾ ਤਿਆਰਾ, ਵਯੁਅਜੀਬੁਨੀਲ-ਫਾਅਲ» ਕਿਹਾ ਗਿਆ: ਫਾਅਲ ਕੀ ਹੈ? ਕਿਹਾ: «ਅਲ-ਕਲਿਮਤੁੱਤ-ਤਈਯਬਤੁ»।ਮਤਲਬ: "ਕੋਈ ਚੰਗੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ, ਨਾ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੇ ਅਸ਼ਾਰੇ ਪਸੰਦ ਹਨ। ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਅਨਸਾਰ ਬਾਰੇ ਇਰਸ਼ਾਦ ਫਰਮਾਇਆ ਕਰੀਬ ਰਹੋ ਅਤੇ ਸਹੀ ਰਸਤਾ ਫੜੋ, ਅਤੇ ਜਾਣੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅਮਲ ਨਾਲ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: ਹੇ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ! ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਨਹੀਂ?ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ: ਨਾ ਮੈਂ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਸਿਵਾਏ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਹਿਮਤ ਅਤੇ ਫਜ਼ਲ ਨਾਲ ਘੇਰ ਲਵੇ। ਅਲਲਾਹ ਨੇ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਹਨੇ ਵੀ ਨਬੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਉੱਮਤ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ, ਉਸ ਨਬੀ ਦੇ ਉੱਮਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਾਥੀ ਅਤੇ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਉਸ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਉੱਤੇ ਅਮਲ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਪੰਜ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜੰਨਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂ? ਉਹ ਸਾਰੇ ਨਿਮਰ ਤੇ ਮਜ਼ਲੂਮ ਹਨ, ਜੇ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਕਸਮ ਖਾਂਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਪੱਕੀ ਨਿਭਾਵਣਗੇ। ਕੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੋਜ਼ਖ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂ? ਉਹ ਸਾਰੇ ਜਬਰਦਸਤ, ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਅਹੰਕਾਰ ਵਾਲੇ ਹਨ»। ‘ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੰਦੇ ਦੇ ਗੁਮਾਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਸੱਚ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਦਿਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜੁਮ੍ਹਾ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਜੋ ਕੋਈ بندਾ ਇਸ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਓਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ (ਉਸ ਦੀ ਲੁਕਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ), ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸ ਦੀ ਓਟ ਲਏਗਾ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਕੀ ਬੇਅਤ ਕਰਾਂ?" ਨਬੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ: "ਇਹ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਇਬਾਦਤ ਕਰੋ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਸਾਥ ਨਾ ਦਿਓ (ਸ਼ਿਰਕ ਨਾ ਕਰੋ), ਪੰਜ ਵਾਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਕਾਇਮ ਕਰੋ, ਅਗਿਆਕਾਰ ਬਣੋ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਮਦਦ ਨਾ ਮੰਗੋ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਦੋਂ ਕਬਰ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਗਵਾਹੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਰਾਂ ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਗਵਾਹੀ ਨਾ ਦੇਣ ਕਿ ਅਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਇਲਾਹ ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ (ਸਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਾਸੱਲਮ) ਅਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ਹਨ, ਅਤੇ ਨਮਾਜ ਕਾਇਮ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਜਕਾਤ ਦੇਣ।\ ਇਮਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਪਰਵਰਦਿਗਾਰ (ਅਤਿ ਸ਼ਾਨ ਵਾਲੇ) ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਲਿਆਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, "ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮਾਮਲੇ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਉਸ ਲਈ ਆਸਾਨ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਆਸਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਹੇ ਲੋਕੋ! ਅੱਲਾਹ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ, ਸਿਰਫ ਪਵਿੱਤਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੀ ਕਬੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮੋਮਿਨਾਂ ਨੂੰ ਉਹੀ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਰਸੂਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।» ਫਿਰ ਕਿਹਾ ਉਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਨਾ ਕਰ, ਜੇ ਤੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਤੇਰੇ ਵਰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਤੂੰ ਉਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਜੋ ਉਹ ਸੀ ਉਸ ਕਲਮੇ ਨੂੰ ਆਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ। ਕ਼ਿਆਮੇ ਦੇ ਦਿਨ ਕਿਸੇ ਬੰਦੇ ਦੇ ਦੋ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਹਿਲਦੇ ਜਦ ਤੱਕ ਉਸ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਨਾ ਜਾਵੇ:ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਕਿੱਥੇ ਬਿਤਾਈ? ਉਸਦਾ ਗਿਆਨ ਕਿਸ ਲਈ ਵਰਤਿਆ? ਉਸਦਾ ਦੌਲਤ ਕਿੱਥੋਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਖਰਚ ਕੀਤੀ? ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਕਠਨਾਈਆਂ ਭੁਗਤਣੀਆਂ ਪਈਆਂ? ਮੈਂ ਇਹ ਝੰਡਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੇਵਾਂਗਾ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਰਸੂਲ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਿਸਦੇ ਹੱਥਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅੱਲਾਹ ਫਤਿਹ ਕਰੇਗਾ। ਮੁੰਮੀਨਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ, ਰਹਿਮ ਦਿਲੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਰੀਰ ਵਾਂਗ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਜਦੋਂ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਰੀ ਸਰੀਰ ਉੱਤਰੀ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਖੜੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਆਪਣੇ ਗੱਲਿਆਂ ਨੂੰ ਥੱਪੜ ਮਾਰੇ, ਆਪਣੀਆਂ ਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਫਾੜੇ, ਅਤੇ ਜਾਹਿਲੀਅਤ ਵਾਲੀਆਂ ਬੇਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੇ ਆਦਮ ਦੇ ਬੇਟੇ! ਜਦ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਪੂਕਾਰਦਾ ਹੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਿਛਲੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ। ਹੇ ਆਦਮ ਦੇ ਬੇਟੇ! ਮੁਅਮੀਨ ਕੌਵੀ, ਅੱਲਾਹ ਕੋਲੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਅਮੀਨ ਦੁਬਲਾ-ਪੁਲਲਾ ਤੋਂ, ، । ਤੇ ਜਿਸਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਉਹੀ ਰਵਾਇਤ ਫਾਲੋ ਕਰੋਂਗੇ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਕਿਸੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਤੇ ਕਿਹਾ: "ਮਾਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ।" ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਿਰ ਕਿਹਾ:"ਕੀ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸਾਥੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਕਹੋ: 'ਮਾਸ਼ਾ ਅੱਲਾਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੈ।' ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਕੋਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਮਖਲੂਕਾਤ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।" ਆਇਸ਼ਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬੇਅਦਬੀ ਨਾਲ ਬੰਦਾ ਮੈਨੂੰ ਝੂਠਾ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਹਦਾ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਹੱਕ ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਗਾਲੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਹਦਾ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਹੱਕ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰ ਦਾ ਵੈਰੀ ਬਣਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦਾ ਇਲਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ ਆ ਕੇ ਕੋਈ ਮੇਰਾ ਬੰਦਾ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਫਰਜ਼ ਅਮਲਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਵਾਫਲ ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਫ਼ਰ (ਨਾਸ਼ੁਕਰਪਣ) ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹਨ: ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਸਲ (ਖਾਂਦਾਨ) ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਕਹਿਣਾ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਉੱਤੇ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰ-ਮਾਰ ਕੇ ਸੌਗ ਮਨਾਉਣਾ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦਿਵਾਲੀਆ ਕੌਣ ਹੈ?"؟ ਕੋਈ ਵੀ ਸੋਨੇ ਜਾਂ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦਾ ਹੱਕ ਨਾ ਦੇਵੇ, ਸਿਵਾਏ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸਦੇ ਲਈ ਅੱਗ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਐਸਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਿ ਖੁਦਾ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰੇ, ਜਿਸ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜੋ ਕੋਈ ਤਮਿੰਮਾ ਲਟਕਾਏ, ਉਹ ਸ਼ਰਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੁਆ ਪੜ੍ਹਦੇ ਅਲਲਾਹ ਤਆਲਾ ਜੰਨਤ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਦੂਜੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪਾਪੀ (ਫਸੂਕ) ਨਾ ਕਹੇ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਫ਼ਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਵੇ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਉਸ 'ਤੇ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆਵੇਗਾ। ਫ਼ਰਿਸ਼ਤੇ ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਤਾ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਹੋਵੇ।" (ਸਹੀਹ ਬੁਖਾਰੀ ਅਤੇ ਸਹੀਹ ਮੁਸਲਿਮ ਦੀ ਹਦੀਸ) ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਉਸ ਕਾਫਲੇ ਨੂੰ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਤਾ ਜਾਂ ਘੰਟੀ ਹੋਵੇ। ਤੁਸੀਂ ਬਗਾਵਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬਾਪਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸਮਾਂ ਨਾ ਖਾਓ। ਜਿਸ ਨੇ ਅਮਾਨਤ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾਈ, ਉਹ ਸਾਡਾ ਨਹੀਂ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਹੋਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਅਤੇ ਹੱਥ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮਹਾਜਿਰ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। (ਹੇ ਅੱਲਾਹ! ਇਸ ਪੂਰੀ ਪੂਕਾਰ ਅਤੇ ਕਾਇਮ ਨਮਾਜ਼ ਦੇ ਰੱਬ! ਮੁਹੰਮਦ ﷺ ਨੂੰ ਵਸੀਲਾ ਅਤੇ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਅਤਾ ਕਰ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਮਕ਼ਾਮਿ ਮਹਮੂਦ ਉੱਤੇ ਫ਼ਾਇਜ਼ ਕਰ ਜਿਸਦਾ ਤੂੰ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ) —ਉਸ ਲਈ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਵਾਜ਼ਿਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।"(ਸਹੀਹ ਬੁਖਾਰੀ) **"ਮੇਰੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਗਲਤੀ ਨਾ ਕਰੋ। ਕਦੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਸੋਨਾ ਖਰਚ ਕਰੇ ਜਿਵੇਂ ਉਹੁਦ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਨਾਂ ਹੀ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ।"** ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੂ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਨੇ ਅਬੂ ਬਕਰ ਅਤੇ ਉਮਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: "ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਜੰਨਤ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹਨ, ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਿਵਾਏ ਨਬੀਆਂ ਅਤੇ ਰਸੂਲਾਂ ਦੇ। (ਹਸਨ ਅਤੇ ਹੁਸੈਨ ਜੰਨਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸਿਰਮੌਰੇ ਹਨ۔) ਇਹ ਮਾਮਲਾ (ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਮਾਮਲਾ) ਜਰੂਰ ਰਾਤ ਅਤੇ ਦਿਨ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ, ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਕਿਸੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਘਰ ਜਾਂ ਥਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੱਡੇਗਾ ਬਿਨਾ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਧਰਮ (ਇਸਲਾਮ) ਵਿੱਚ ਨਾ ਆ ਜਾਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਨਾ ਕਿਹਾ: 'ਰੱਬ, ਮੈਨੂੰ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਖ਼ਤਾ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦੇ।' ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਰੱਬ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?" ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਅੱਲਾਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਰਸੂਲ ਬੇਹਤਰ ਜਾਣਦੇ ਹਨ।" ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਮੇਰੇ ਬੰਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਸਵੇਰੇ ਇਮਾਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਾਫਰ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਸੀ ਗੱਲਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣਾ ਕਿਸੇ ਲਈ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।" ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ: "ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਪਾਈਆਂ ਹਨ?" ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਹਾਂ।"ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਇਹ ਸਾਫ਼ ਇਮਾਨ ਹੈ। ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਦੀ ਚਾਲ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਵਸਵਸਾ (ਵਹਮ) ਤੱਕ ਹੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।” ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਸ਼ੈਤਾਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖਦਾ ਹੈ: ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ? ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ? ਇੱਦਾਂ ਕਰਦਿਆਂ ਕਰਦਿਆਂ ਉਹ ਆਖਦਾ ਹੈ: 'ਤੇਰੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ?' ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਇਸ ਦਰਜੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਮੰਗੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਰੁਕ ਜਾਵੇ। **“ਅੱਲਾਹ ਮੋਮਿਨ ਦੀ ਕੋਈ ਭਲਾਈ ਜ਼ਾਇਆ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਹਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਇਨਾਮ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਖਿਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸਦਾ ਬਦਲਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਰਹਿੰਦਾ ਕਾਫਰ, ਤਾਂ ਉਹਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਹ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਬਦਲਾ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਅੱਲਾਹ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੇ ਹੋਣ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਖਿਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਭਲਾਈ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ ਜਿਸ ਦਾ ਬਦਲਾ ਮਿਲੇ।”** ਤੁਸੀਂ ਜੇ ਈਮਾਨ ਲਿਆਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜੋ ਕੁਝ ਪਿਛਲੇ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ, ਉਹ ਸਭ ਸਵਾਬ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੁਨਾਫ਼ਿਕ਼ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਉਸ ਭੇੜ ਵਾਂਗ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਝੁੰਡਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਟਕ ਰਹੀ ਹੋਵੇ — ਕਦੇ ਇੱਕ ਵੱਲ ਦੌੜੇ ਤੇ ਕਦੇ ਦੂਜੀ ਵੱਲ। ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਮਾਨ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਪੜਾ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਦੋਆ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਮਾਨ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਲਮ ਉਠਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜ਼ਿਹਾਲਤ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਨਾਹ (ਜ਼ਿਨਾ) ਵੱਧੇਗਾ, ਸ਼ਰਾਬ ਨੂਸ਼ੀ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ, ਮਰਦ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਧ ਜਾਣਗੀਆਂ — ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪੰਜਾਹ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਨਿਗਰਾਨ (ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲਾ) ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਆਮਤ ਦਾ ਦਿਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਜਦ ਤੱਕ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੂਜੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਨਾ ਲੰਘੇ ਅਤੇ ਆਖੇ ਕ਼ਿਆਮਤ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਨਾ ਕਰੋ, ਇੰਝ ਤੱਕ ਕਿ ਪੱਥਰ ਕਹੇਗਾ ਕਿ 'ਏ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿਓ।' ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਉਹ ਜਲਦੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਮਰਯਮ ਦਾ ਪੁੱਤ੍ਰ ਇਨਸਾਫ ਵਾਲਾ ਹਾਕਮ ਬਣ ਕੇ ਉਤਰੇਗਾ, ਉਹ ਸਲੀਬ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗਾ, ਸੂਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਵੇਗਾ, ਜਿਜ਼ਿਆ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਧਨ ਇੰਨਾ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ»। ਕ਼ਿਆਮਤ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਆਪਣੇ ਪੂਰਬੀ ਰਾਹ ਤੋਂ ਉਗਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉੱਗੇਗਾ, ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਇਕੱਠੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਕ਼ਿਆਮਤ ਉਸ ਸਮਾਂ ਤਕ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦ ਤਕ਼ ਸਮਾਂ ਨੇੜਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਅੱਲਾਹ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਮੇਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਅਸਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੋੜਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: ਮੈਂ ਰਾਜਾ ਹਾਂ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜੇ ਕਿੱਥੇ ਹਨ? ਮੇਰਾ ਹੌਜ਼ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਜਿਤਨਾ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਪਾਣੀ ਦੁਧ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਫੇਦ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਮਿਸਕ ਤੋਂ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। **"ਮੈਂ ਹੌਜ਼ (ਕੌਸਰ) ਉੱਤੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਦੇਖਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੌਣ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਰੋਕੇ ਜਾਣਗੇ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਕਹਾਂਗਾ: ऐ ਮੇਰੇ ਰੱਬ! ਇਹ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਵਿਚੋਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਉਮਤ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ। ਤਦ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ: ਕੀ ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੇਰੇ ਬਾਅਦ ਕੀ ਕੀਤਾ? ਕੱਸਮ ਹੈ ਅੱਲਾਹ ਦੀ, ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਪਿੱਠਾਂ ਵੱਲ ਮੁੜਦੇ ਰਹੇ।"** ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਉਸ ਜ਼ਾਤ ਦੀ ਕੱਸਮ ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਬਰਤਨ ਆਸਮਾਨ ਦੇ ਤਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹਨ, ਮੌਤ ਨੂੰ ਇਕ ਚਿੱਟੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਮੇਂਡੇ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਡੀ ਅੱਗ (ਜੋ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਹੈ) ਜਹਨਮ ਦੀ ਅੱਗ ਦੇ ਸੱਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਚਾਲੀ ਦਿਨ ਅਤੇ ਚਾਲੀ ਰਾਤ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਚੀਜ਼ ਤਕਦੀਰ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ — ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਅਕਲਮੰਦੀ ਅਤੇ ਬੇਵਕੂਫ਼ੀ ਵੀ (ਤਕਦੀਰ ਨਾਲ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ)। ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਆਪਣੇ ਬੰਦੇ ਲਈ ਤੈਅ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਮਰੇਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਲੋੜ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਮਾਮ ਬਿਨ ਸਾਲਬਾ ਹਾਂ, ਜਿਹੜਾ ਬਨੀ ਸਆਦ ਬਿਨ ਬਕਰ ਦਾ ਭਰਾ ਹੈ। ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ, ਫਿਰ ਫਰਮਾਇਆ: "ਇਹ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਇਲਮ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਹਲੁਲ-ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਨਾ ਤਸਦੀਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਝੁਠਲਾਓ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਹੋ ਨਬੀ ਕਰੀਮ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) 'ਤੇ ਵਹੀ (ਅਹਿਰੀ ਕੁਰਆਨ) ਤਦ ਉਤਰੀ ਜਦ ਉਹ ਚਾਲੀ ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਯਹੂਦੀ ਉੱਤੇ ਗ਼ਜ਼ਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਾਈ ਭਟਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੀ ਉਹ (ਅੱਲਾਹ) ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋ ਲੱਤਾਂ ਉੱਤੇ ਚਲਾਇਆ, ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਕਾਦਿਰ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਉੱਤੇ ਚਲਾਵੇ? ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ: «@ **«ਕਹੋ: ਲਾ ਇਲਾਹ ਇੱਲਾ ਅੱਲਾਹ, ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਤੈਨੂੰ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਸਾਕਸ਼ੀ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।»**ਉਸ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ:“ਜੇ ਕੁਰੈਸ਼ ਮੈਨੂੰ ਤਨਕੀਦ ਨਾ ਕਰਦੇ, ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਤੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਬੇਚੈਨੀ ਵਿੱਚ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਂਦਾ।”ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਕੁਰਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਯਤ ਨਾਜਿਲ ਕੀਤੀ: **{ਇਨਕਾ ਲਾ ਤਹਦੀ ਮਨ ਅਹਬਬਤ ਵਲਕਿਨ ਅੱਲਾਹਾ ਯਹਦੀ ਮਨ ਯਸ਼ਾਅ}** \[ਸੂਰਾ ਕਸਸ: 56]। ਜੋ ਕੁਝ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਜਿਸ ਵੱਲ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਚੰਗਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਕੀ ਸਾਡੇ ਕੀਤੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਕਫ਼ਫ਼ਾਰਾ (ਮਾਫੀ ਦਾ ਰਸਤਾ) ਹੈ? ਉਸ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਆਖ: ਤੂੰ ਦੋਜ਼ਖ਼ੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੰਨਤੀ ਹੈਂ। –{ਸੁੰਮਾ ਲਤੁਸਅਲੁੰਨਾ ਯੌਮਇਜ਼ਿਨ ਅਨਿਨਾਈਮ}{ਫਿਰ ਉਸ ਦਿਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਅਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇਗਾ} ਮੇਰੀ ਉਮਤ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਾਉਣਗੇ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀਆਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪੂਰਖ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੇ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਲਿਖੋ! ਉਸ ਜ਼ਾਤ ਦੀ ਕਸਮ ਜਿਸ ਦੇ ਹਾਥ ਵਿਚ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਸਿਰਫ ਸੱਚ ਹੀ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਅਜ਼ਾਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੋ ਤਾਂ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਹੋ ਜੋ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਦੂਆ ਕਰੋ। ਉਹ ਇੱਕ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਖਿੰਜ਼ੀਬ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਉਸ ਤੋਂ ਪਨਾਹ ਮੰਗੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਥੁੱਕੋ। ਜਿਸ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਮੁਹਾਂਦਾ (ਮੁਨਾਫਿਕ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇਕ ਗੁਣ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦੋਮੁਹਾਂਦਗੀ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਅੰਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਉਸ ਗੁਣ ਨੂੰ ਛੱਡ ਨਾ ਦੇਵੇ ਜੋ ਸਾਡੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਥਿਆਰ ਚੁੱਕੇ, ਉਹ ਸਾਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਬੂ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਹੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕਿਹਾ: **"ਮੈਂ ਉਸ ਤੋਂ ਬੇਗਾਨਾ ਹਾਂ ਜਿਸ ਤੋਂ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਬੇਗਾਨਾ ਹਨ। ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ﷺ ਸਾਲਕਾ, ਹਾਲਿਕਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਕਿਕਾ ਤੋਂ ਬੇਗਾਨੇ ਹਨ।"**@ *(ਸਾਲਕਾ, ਹਾਲਿਕਾ, ਸ਼ਾਕਿਕਾ — ਇਹ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਰੋਗ ਹਨ।)* ਮੁਸਲਮਾਨ ਦਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉੱਤੇ ਛੇ ਹੱਕ ਹਨ»। ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ: ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਹਨ ਯਾ ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ؟ ਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: «ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਲਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਬੁਲਾਹਟ ਕਬੂਲ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਸੀਂੋਂ ਨਸੀਹਤ ਮੰਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਕਰੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੀਂਕ ਮਾਰ ਕੇ ‘ਅਲਹਮਦੁ ਲਿੱਲਾਹ’ ਕਹੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਯਰਹਮੁਕੱਲਾਹ’ ਕਹੋ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਆਇਦਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਫਾਤ ਪਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਜਨਾਜੇ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਓ»। **ਜੋ ਕੋਈ ਸੂਰਹ ਕਹਫ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਦਸ ਆਯਤਾਂ ਯਾਦ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਦੱਜਾਲ ਤੋਂ ਮਹਫੂਜ਼ ਰਹੇਗਾ।****ਇਕ ਹੋਰ ਰਿਵਾਇਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ: "ਸੂਰਹ ਕਹਫ਼ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ (ਦਸ ਆਯਤਾਂ)।"** ਅੱਲਾਹ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਇਕੱਤਰ ਕਰੇਗਾ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਕਾਰਨ ਵਾਲਾ ਸਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਾਏਗਾ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੇਖਣਗੀਆਂ। ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਨੇ ਉਸ ਆਦਮੀ ਉੱਤੇ ਲਾਨਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਾਲਾ ਕਪੜਾ ਪਹਿਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਔਰਤ ਜੋ ਮਰਦਾਂ ਵਾਲਾ ਕਪੜਾ ਪਹਿਨਦੀ ਹੈ।