عَنْ أَبِي العَبَّاسِ، عَبْدِ الله بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: كُنْت خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمًا، فَقَالَ:
«يَا غُلَامِ! إنِّي أُعَلِّمُك كَلِمَاتٍ: احْفَظِ اللَّهَ يَحْفَظْكَ، احْفَظِ الله تَجِدْهُ تُجَاهَكَ، إذَا سَأَلْتَ فَاسْأَلِ اللهَ، وَإِذَا اسْتَعَنْتَ فَاسْتَعِنْ بِاَللهِ، وَاعْلَمْ أَنَّ الأُمَّةَ لَوْ اجْتَمَعَتْ عَلَى أَنْ يَنْفَعُوكَ بِشَيْءٍ لَمْ يَنْفَعُوكَ إلَّا بِشَيْءٍ قَدْ كَتَبَهُ اللَّهُ لَكَ، وَإِنِ اجْتَمَعُوا عَلَى أَنْ يَضُرُّوكَ بِشَيْءٍ لَمْ يَضُرُّوكَ إلَّا بِشَيْءٍ قَدْ كَتَبَهُ اللَّهُ عَلَيْكَ؛ رُفِعَتِ الأَقْلَامُ، وَجَفَّتِ الصُّحُفُ».
وَفِي رِوَايَةِ غَيْرِ التِّرْمِذِيِّ: «احْفَظِ اللهَ تَجِدْهُ أَمَامَكَ، تَعَرَّفْ إلَى اللهِ فِي الرَّخَاءِ يَعْرِفْكَ فِي الشِّدَّةِ، وَاعْلَمْ أَنَّ مَا أَخْطَأَكَ لَمْ يَكُنْ لِيُصِيبَكَ، وَمَا أَصَابَك لَمْ يَكُنْ لِيُخْطِئَكَ، وَاعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ، وَأَنْ الفَرَجَ مَعَ الكَرْبِ، وَأَنَّ مَعَ العُسْرِ يُسْرًا».
[صحيح] - [رواه الترمذي وغيره] - [الأربعون النووية: 19]
المزيــد ...
**“ਅਬੂ ਅਲ-ਅੱਬਾਸ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਬਿਨ ਅਬਾਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ।”**
????“ਏ ਨੌਜਵਾਨ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਬੋਲ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹਾਂ: ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖ, ਉਹ ਤੈਨੂੰ (ਆਪਣੀ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਵਿਚ) ਰੱਖੇਗਾ। ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖ, ਤੂੰ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਾਏਂਗਾ। ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਮੰਗੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮੰਗ،। ਜਦੋਂ ਮਦਦ ਲਏਂ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮਦਦ ਲਏਂ। ਅਤੇ ਜਾਣ ਲਏਂ ਕਿ ਜੇ ਪੂਰੀ ਉਮਤ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਫਾਇਦਾ ਦੇਣ ਲਈ, ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਉਹੀ ਫਾਇਦਾ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਤੇਰੇ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਤੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ, ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਉਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਕਲਮਾਂ ਉੱਠਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਫ਼ੇ ਸੁੱਕ ਗਏ ਹਨ।”
[صحيح] -
"ਇਬਨ ਅੱਬਾਸ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅੰਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਸਵਾਰੀ 'ਤੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੋਟੇ ਸਨ। ਤਾਂ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਰਮਾਇਆ: 'ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਹਿਕਮਤਾਂ ਸਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅੱਲਾਹ ਤੈਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਦੇਵੇਗਾ।'" "ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰ — ਯਾਨੀ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਕਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਰੋਕੀਆਂ ਹਨ। ਇੰਝ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤੈਨੂੰ ਇਬਾਦਤਾਂ ਅਤੇ ਨੇਕ ਅਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਭੇ, ਨਾ ਕਿ ਗੁਨਾਹਾਂ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈਆਂ ਵਿੱਚ। ਜੇ ਤੂੰ ਇਹ ਕਰੇਂਗਾ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਤੈਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਆਖ਼ਰਤ ਦੀ ਬੁਰਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ, ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਕਦੇ ਤੂੰ ਜਾਵੇਂਗਾ, ਉਥੇ ਤੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।" "ਅਤੇ ਜੇ ਤੂੰ ਕੁਝ ਮੰਗਣਾ ਚਾਹੇ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਹੀ ਮੰਗ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹੀ ਇਕੱਲਾ ਹੈ ਜੋ ਮੰਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਦੁਆ ਕਬੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।" "ਅਤੇ ਜੇ ਤੂੰ ਮਦਦ ਚਾਹੇ, ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਲੈ।" "ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਯਕੀਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਿਲ ਕੇ ਵੀ ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹਣ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਤੈਨੂੰ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਫਾਇਦਾ ਦੇ ਸਕਣਗੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਤੇਰੇ ਲਈ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਤੈਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹਣ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਣਗੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਤੇਰੇ ਲਈ ਮਕ਼ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।" "ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਰਾ ਮਾਮਲਾ ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵਜੱਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਿਕਮਤ ਅਤੇ ਇਲਮ (ਗਿਆਨ) ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਤੈਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੋ ਕੁਝ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।" **“ਅਤੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਹਿਫਾਜ਼ਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨ ਕੇ ਅਤੇ ਮਨਾਹੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਸੁਬਹਾਨਹੁ ਵ ਤਆਲਾ ਬੰਦੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਹਾਲ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਤੇ ਤਾਇਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੇ ਇਨਸਾਨ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸਦੇ ਲਈ ਤੰਗੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਨਿਕਾਸ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਹਰ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਉਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ‘ਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਰਹੇ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਭਲਾਈ ਜਾਂ ਬੁਰਾਈ ਵਿਚੋਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਤੇ ਆਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੰਦਾ ਸਬਰ ਕਰੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਬਰ ਰਾਹਤ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਗਮੀ ਤੇ ਤੰਗੀ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਰਾਹਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਾਨੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।”**