Hadith: ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਇਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।" ਜੇ ਉਹ ਜਾਣ ਲੈਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨੋਂ ਨਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਅਜਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੇਂਗਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਅਦਾ ਕਰਨ ਆਉਣ।

عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:
«‌إِنَّ ‌أَثْقَلَ صَلَاةٍ عَلَى الْمُنَافِقِينَ صَلَاةُ الْعِشَاءِ وَصَلَاةُ الْفَجْرِ، وَلَوْ يَعْلَمُونَ مَا فِيهِمَا لَأَتَوْهُمَا وَلَوْ حَبْوًا، وَلَقَدْ هَمَمْتُ أَنْ آمُرَ بِالصَّلَاةِ فَتُقَامَ، ثُمَّ آمُرَ رَجُلًا فَيُصَلِّيَ بِالنَّاسِ، ثُمَّ أَنْطَلِقَ مَعِي بِرِجَالٍ مَعَهُمْ حُزَمٌ مِنْ حَطَبٍ إِلَى قَوْمٍ لَا يَشْهَدُونَ الصَّلَاةَ، فَأُحَرِّقَ عَلَيْهِمْ بُيُوتَهُمْ بِالنَّارِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 651]

Translation Needs More Review.

"ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ (ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ) ਫ਼ਰਮਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਕਿਹਾ:"
"ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰੀ ਨਮਾਜ਼ ਇਸ਼ਾ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।" ਜੇ ਉਹ ਜਾਣ ਲੈਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨੋਂ ਨਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਅਜਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੇਂਗਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਅਦਾ ਕਰਨ ਆਉਣ। ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਖਾਂ ਕਿ ਨਮਾਜ਼ ਦੀ ਅਜ਼ਾਨ ਦੇ ਦੇਵੇ, ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਖਾਂ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਾਏ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਕੁਝ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲ ਜਾਵਾਂ ਜੋ ਨਮਾਜ਼ ਲਈ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸਾੜ ਦੇਵਾਂ।"
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم - 651]

Explanation

ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਸਾਨੂੰ ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਜੋ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ਼ਾ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ। ਜੇ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸਵਾਬ ਅਤੇ ਅਜਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਵਾਂਗ ਰੇਂਗਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਪਹੁੰਚਦੇ।
ਬਿਲਕੁਲ, ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਵਾਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜੋ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਕ ਵਾਂਗ ਹੀ ਲੱਗਣਗੀਆਂ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਉਹ ਵਾਕ ਦੱਸੋ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਪੂਰਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਨਮਾਜ਼ ਦੀ ਅਜ਼ਾਨ ਕਰਵਾਏਂਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਨਮਾਜ਼ ਕਾਇਮ ਹੋਵੇ, ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਮਾਮਤ ਸੌਂਪ ਕੇ ਕੁਝ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਲੱਕੜੀ ਦੇ ਗੁੱਠੇ ਲੈ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇ ਜੋ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਨਮਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਨਾਲ ਸਾੜ ਦੇਣ। ਇਹ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਇਸ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਗੁਨਾਹ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਇਹ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀ-ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਮਾਸੂਮ ਲੋਕ ਸਨ ਜੋ ਮਾਸੂਮ ਅਤੇ ਮਾਫ਼ਕਸ਼ ਹਨ।

Benefits from the Hadith

1. ਮਸੀਤ ਵਿੱਚ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਰਹਿਣ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ।
2. ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣੀ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ਼ ਰਿਯਾ (ਦਿਖਾਵਟ) ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਕਮਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਦੋਂ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
3. ਇਸ਼ਾ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਸਵਾਬ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਨਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂਬੇ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਲਾਇਕ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
4. ਇਸ਼ਾ ਅਤੇ ਫਜਰ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨਫ਼ਾਕ ਤੋਂ ਬਚਾਵ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਮਾਜਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿਣਾ ਮੁਨਾਫਿਕਾਂ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਹੈ।