«قسم په هغه ذات چې د محمد روح یې په لاس کې دی، د دې امت هیڅ یو یهودي یا نصراني زما په اړه نه اوري، او بیا په هغه څه چې زه رالیږل شوی یم، بې له ایمانه مړ شي، مګر دا چې هغه به د دوزخیانو څخه وي. » په یهودانو او نصاراوو دې د الله لعنت وي، دوی د خپلو پیغمبرانو قبرونه د جوماتونو په توګه نیولي - له هغه څه خبرداری ورکوي چې هغوی کړي - او که داسې نه وای، نو د هغه قبر به ښکاره کړای شوی و ، خو له دې وېرې دا کار ونشو چې هسی نه جومات وګرځول شي. ای الله! زما قبر بت مه ګرځوه چې عبادت یې وشي، د الله غضب په هغه قوم سخت شو چې د خپلو پیغمبرانو قبرونه یې جوماتونه جوړ کړل. د ثواب لوی والی د مصیبت په لوی والی سره دی، او الله - تعالی - چې کله د کوم قوم سره مینه ولري، په مصیبت سره یې امتحانوي؛ نو څوک چې خوښ و د هغه لپاره رضایت دی او څوک چې ناراضه و د هغه لپاره نارضایتي ده زه د شریکانو له شراکت څخه تر ټولو زیات مستغني یم، نو چا چې یو کار وکړ او په هغه کې یې زما سره بل څوک شریک کړ، زه به هغه کس د هغه شرک ته پریږدم. زه د الله تعالی په وړاندې لدې بیزاره یم چې له تاسو څخه یو څوک په دوستۍ ونیسم، ځکه چې الله جل جلاله زه په دوستۍ سره داسې نیولی یم لکه څرنګه یې چې ابراهیم په دوستۍ سره نیولی، او که چېرته ما له خپل امت څخه څوک په خالصې دوستۍ سره نیوه، نو خامخا به مې ابوبکر په دوستۍ سره نیولی و. الله - جل جلاله - غیرت کوي، او د الله -جل جلاله- غیرت دا دی چې یو څوک هغه څه وکړي چې الله تعالی ترې منع کړی دی. څوک چې له الله پرته په بل څه قسم وخوري هغه کفر او یا شرک کړی دی پر منافقانو تر ټولو دروند لمونځ: د ماخوستن او سهار لمونځونه دي، که دوی پوه شي چې په دې کې څه دي، نو دوی به ورته په خاپوړو ورغلي وو، او قصد مې وکړ چې امر وکړم تر څو لمونځ ودریږي، بیا یو چاته ووایم چې خلکو ته لمونځ ورکړي، او زه د سړیو په ملګرتیا چې د لرګیو ګیډۍ ورسره وي د هغو خلکو لور ته روان شم چې لمانځه ته نه حاضریږي، او کورونه یې پرې وسوځوم. تر ټولو بد خلک هغه دي چې قیامت پرې راشي او دوی ژوندي وي، او بل هغه خلک چې له مقبرو جوماتونه جوړوي. تر ټولو زیات چې پر تاسو له هغه ډارېږم کوچنی شرک دی، له هغه څخه - یې په اړه - پوښتنه وشوه، هغه وویل: ځان ښودنه (ریاء) ده. ایا نه به یې حرامول هغه څه چې الله به حلال کړي و او تاسو به بیا هغه حرام ګڼل، او حلالول به یې هغه څه چې الله به حرام کړي و او تاسو به حلال ګڼل؟ نو ما وویل: هو خبره همداسې وه : ویې وییل: همدا یې عبادت دی. ته به د اهل كتابو قوم ته ورشې، نو لومړى شی چې ته یې هغوى ته بلنه وركوې په دې ګواهي ورکول دي چې له الله پرته بل معبود نشته. د رسول الله - صلی الله علیه وسلم - څخه د سحر او جادو درملنې او یا پیریانو ویستلو د اړه پوښتنه وشوه؟ نو ویې ویل چې دا د شیطان له کړنو څخه دي.(۱) زما په صفت کې له حد نه مه اوړئ لکه څرنګه چې مسیحیانو د مریم د زوی په صفت کې له حد نه اوړیدلي دي، زه یو بنده یم، نو ووایئ: د الله بنده او پیغمبر. ستا په شفاعت تر ټولو نیکمرغه خلک څوک دي؟ ويې فرمايل: څوک چې د زړه له اخلاصه ووايي چې له الله پرته بل معبود نشته. چا لره چې بد پالۍ د خپلې اړتیا ته څخه منع کړ په حقیقت کې یې شرک وکړ، هغوی وویل: نو د دې کفاره څه ده؟، ویې ویل: چې ووایې: ای الله ستا له خير پرته بل خیر نشته، او سپیره والی نشته مګر ستا له طرفه،(۱) او ستا پرته بل معبود نشته. چا چې - پدې خبره - ګواهي ورکړه چې نشته دی په حقه سره معبود مګر یوازې الله دی، شریک نه لري او محمد د الله بنده او رسول دی، او عیسی د الله بنده او رسول دی، او د هغه - کلمه - (په کلمه د کن سره پیدا شو)، او د هغه له روح ( د الله تعالی د طرفه) څخه دی، او دا چې جنت حق او اور(دوزخ) حق دی، الله به یې جنت ته ننباسي که هر عمل یې کړی وي. څوک چې له الله سره مخ شو پداسې حال کې چې د الله سره یې هیڅ شی نه وي شریک کړی؛ جنت ته داخل شو او څوک چې ورسره مخ شو پداسې حال کې چې یو څه یې ورسره شریک کړي وي اور ته داخل شو. څوک چې مړ شو او له الله پرته یې بل شریک راباله اور ته داخلیږي. (متنطعون- هغوی چې په کړنو، ویناوو او عبادت کې له حد نه تیریږي، او یا په هغه څه کې کار لري چې اړه ورپورې نه لري -) برباد شول - درې ځلې یې وویل د الله تعالی دا قول (وَقَالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلا سُوَاعًا وَلا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا) او ويې ویل (خپلو خلکو ته): تاسو خپل معبودان مه پرېږدئ او تاسو مه پرېږدئ (عبادت د) وَد، او نه (د) سُواع او نه (د) یغوث او یعوق اونسر. ابن عباس - رضي الله عنهما -فرمایلي : دا د نوح له قوم څخه د نیکانو سړیو نومونه دي. چا چې تنګ لاسي ته مهلت ورکړ، او یا یې ترې قرض سپک کړ، د قیامت په ورځ به یې الله تعالی د خپل عرش د سورې لاندې راولي، په هغه ورځ چې د هغه د عرش له سیوري پرته به بل سیوری نه وي. چاته چې الله د خیر اراده وکړي مصیبت وررسوي. الله تعالی نیکۍ او بدۍ لیکلي دي، بیا یې د دې په اړه وضاحت ورکړ، چا چې د نیک عمل اراده وکړه خو ویې نه کړ، الله تعالی یې خپل ځان سره پوره نیکي لیکي، او که چیرته یې اراده وکړه او بیا یې پرې عمل وکړ الله تعالی یې ورته لس چنده تر اوه سوه چنده او څو چنده زیات - ثواب - لیکي. الله تعالی ستاسو بدنونو او شکلونو ته نه ګوري، بلکې ستاسو زړونو او عملونو ته ګوري. په داسې حال کې چې یوه ورځ مونږ د رسول الله صلی الله علیه وسلم سره ناست وو، ناڅاپه پر مونږ یو سړی راڅرګند شو چې تکې سپینې جامې او تک تور ویښتان یې درلودل او د سفر هیڅ نښه پرې نه لیدل کیده. او زموږ څخه هیچا هم نه پیژانده. چا چې داسې یو عمل وکړ چې پر هغه زموږ حکم نه وي، هغه مردود دی. اې زما بندګانو، ما پر ځان ظلم حرام کړی او ستاسو تر منځه مې هم حرام ګرځولی نو یو پر بل ظلم مه کوئ، ای زما بنده ګانو تاسو ټول ګمراه یاست مګر هغه څوک چې ما ورته هدایت کړی، نو زما څخه هدایت وغواړئ زه به تاسو ته هدایت وکړم. اې هلکه زه تاته دا کلمې درښایم: الله یاد ساته، هغه به ستا ساتنه وکړي، الله یاد ساته خپل څنګ ته به یې ومومې، کله دې چې سوال کاوه د الله نه یې وکړه، او کله دې چې مرسته غوښته نو په الله یې وغواړه. زما ټول امت به جنت ته داخلیږي مګر هغه څوک چې انکار وکړي، وویل شول: او څوک به وي چې انکار وکړي ای د الله رسوله؟ ویې فرمایل: چا چې زما پيروي وکړه جنت ته داخلیږي او چاچې زما نافرماني وکړه نو انکار یې وکړ. چا چې ځان له کوم قوم سره تشبیه کړ، نو هغه له هغوی څخه دی له رسول الله - صلی الله علیه وسلم - څخه مې پوښتنه وکړه چې کومه ګناه لویه ده؟ ویې فرمایل: دا چې له الله سره شریک وګرځوې، حال دا چې هغه پیدا کړی یي. د مسلمان لپاره روا نه دي چې خپل ورور له دریو شپو څخه زیات پریږدي، کله چې دوی سره مخ کیږي: نو دا ترې مخ اړوي، او هغه هم ترې مخ اړوي، او په دې دواړو کې غوره هغه څوک دی چې په سلام پیل وکړي. څوک چې مسلمان ته ضرر واړوي الله به هغه ته ضرر ورواړوي او څوک چې پر مسلمان سختي راولي، الله به په هغه سختي راولي ژر دی چې تاسو به خپل رب ووینئ لکه څرنګه چې تاسو دا سپوږمۍ وینئ پرته له کومې ستړتیا او سختۍ څخه. الله تعالی ظالم ته مهلت ورکوي، کله یې چې راونیسي بیا یې نه پریږدي. آیا زه تاسو د هغه څه پسې ونه لیږم چې رسول الله صلی الله علیه وسلم ورپسې زه لیږلی وم؟ هیڅ انځور له پاکولو پرته مه پریږدئ، او نه هیڅ لوړ قبر پرته له دې چې برابر یې کړئ. هغه څوک زمونږ څخه ندی چې بد فال ونیسي او یا ورته بد فال ونیول شي، او یا کوډي وکړي او یا ورته کوډې وکړی شي، او یا جادو وکړي او یا ورته جادو وکړی شي؛ او څوک چې کوډګر ته ولاړ او په هغه څه کې یې ريښتونی وګاڼه چې هغه یې وایې؛ نو خامخا کافر شو په هغه څه چې پر محمد - صلی الله علیه وسلم نازل شوي دي. څوک چې غیب ویونکي ته ورغی او د یو څه په اړه یې ورڅخه پوښتنه وکړه، او بیا یې ورباندې تصدیق وکړ، نو څلوېښت ورځې یې لمونځ نه قبلیږي. چا چې د علم نجوم یو څانګه زده کړه؛ نو په حقیقت کې یې د سحر یوه څانګه زده کړه، او همداسې چې څومره مخته ځي. تر ټولو لوی ګناهونه: له الله سره شرک کول، د الله له مکر څخه بې پروا کېدل، د الله له رحمت څخه نا امیدي او د الله له هیلي او امید قطع کول. ایمان څه د پاسه شپېته او یا څه د پاسه اویا څانګې لري. هغه د رسول الله - صلی الله علیه وسلم - سره په ځینې سفرونو کې و، نو یو استازی یې ولیږه چې د هیڅ اوښ په غاړه کې بند نه پریږدي، او یا غاړکۍ مګر دا چې پرې یې کړي. څوک چې یو شي په ځان راوځړوي نو همغه ته وروسپارل کیږي. چا چې : لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وویل: او له هر هغه څه نه یې انکار وکړ چې له الله پرته یې عبادت کیږي، نو د هغه مال او وینه حرام شول، او حساب یې د الله سره دی. په رحم کوونکو - انسانانو - رحم کوونکی - ذات - رحم کوي، تاسو دځمکې په خلکو رحم وکړئ، نو په اسمان کې - ذات - به پر تاسو رحم وکړي. پرېښتې په وریځو کې راښکته کیږي، نو د هغه چارې یادونه کوي چې په اسمان کې فیصله شوې وي، نو شیطان یې په پټه خبرې واوري، بیا یې هغوی کاهنانو ( غیب ویونکو ته ) ورسوي، نو هغوی ورسره له ځانه سل دروغه نور هم جوړ کړي. هیڅ یو بنده د زړه په تصدیق سره د دې - خبرې - ګواهي نه ورکوي چې: له الله پرته په حقه بل مستحق د عبادت نشته، او دا چې محمد-صلی الله علیه و سلم- د الله بنده او رسول دی، مګر دا چې الله به یې پر اور حرام کړي. زموږ پروردګار د هرې شپې په وروستۍ درېیمه پاتې برخه کې تر ټولو لاندې اسمان ته راکوزیږي او فرمايي: څوک شته چې ما راوبلي، او زه یې بلنه ومنم، څوک شته چې زما څخه وغواړي او زه یې ورکړم، څوک شته چې زما څخه بښنه وغواړي او زه ورته بښنه وکړم. د قبرونو لورې ته لمونځ مه کوئ، او مه پرې کینئ. دا هغه قوم دی چې کله په دوی کې یو نېک بنده یا یو نیک سړی مړ شي، نو په قبر یې جومات جوړوي، او انځورونه یې پکې کاږي، نو دوی د الله په وړاندې تر ټولو بد خلک دي. اسلام پر پنځو (بنسټونو) جوړ شوی دی څوک چې له تاسو څخه منکر (ناکاره کړنه) وګوري نو هغه دې بدله کړي ( منع دې کړي) چا چې په اسلام کې غوره کړنې وکړې، په هغه کړنو به ونه نیول شي چې په جاهیلت کې یې کړي دي. په فرائضو بسنه کول پاکوالی نیم ایمان دی او هغه څه چې رسول الله حرام کړي وي داسې دي لکه چې الله تعالی حرام کړي وي. څوک چې زموږ پر وړاندې وسله پورته کړي هغه له موږ څخه نه دی