حدیث: لیکه، په هغه ذات قسم چې زما روح یې په لاس کې دی، چې له حق پرته ترې بل څه نه راوځي
عن عبدِ الله بن عمرو رضي الله عنهما قال:
كنتُ أكتبُ كلَّ شيءٍ أسمعُه من رسولِ الله صلَّى الله عليه وسلم أُريدُ حفْظَه، فنهتْني قريشٌ، وقالوا: أتكْتبُ كلَّ شيءٍ تَسمَعُه من رسول الله صلَّى الله عليه وسلم، ورسولُ الله صلَّى الله عليه وسلم بَشَرٌ يتكلَّمُ في الغضَبِ والرِّضا؟ فأمسَكتُ عن الكتاب، فذكرتُ ذلك لرسول الله صلَّى الله عليه وسلم، فأومأ بإصبَعِه إلى فيه، فقال: «اكتُبْ، فوالذي نفسي بيدِه، ما يَخرُجُ منه إلا حقٌّ».
[صحيح] - [رواه أبو داود] - [سنن أبي داود: 3646]
المزيــد ...
له عبد الله بن عمرو رضي الله عنهما څخه روایت دی وایي:
ما به هر هغه څه لیکل چې له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه به مې اورېدل، او غوښتل مې چې حفظ یې کړم، خو قریشو لدې کار څخه منع کړم او ویې وییل: آیا ته هر هغه څه لیکې چې ته یې له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه اورې، پداسې حال کې چې رسول الله صلی الله علیه وسلم انسان دی، کله د غصې او خوښۍ په حالت کې خبرې کوي؟ نو ما لیکنه بنده کړه او پدې اړه مې رسول الله صلی الله علیه وسلم ته یادونه وکړه، نو هغه په خپلې ګوتې سره خپلې خولې ته اشاره وکړه او ویې ویل: «اكتُبْ، فوالذي نفسي بيدِه، ما يَخرُجُ منه إلا حقٌّ». «لیکه، په هغه ذات قسم چې زما روح یې په لاس کې دی، چې له حق پرته ترې بل څه نه راوځي».
[صحيح] - [ابوداود روايت کړی دی] - [سنن أبو داود - 3646]
عبدالله بن عمرو رضي الله عنهما وايي: ما به هر هغه څه لیکل چې له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه مې اورېدل، تر څو یې له یادو زده کړم، خو د قریشو ځینو سړیو زه منع کړم. او ویې وییل چې: رسول الله صلی الله علیه وسلم انسان دی؛ د خوښۍ او غصې په حالت کې خبرې کوي او کله خطا کیږي هم، نو ما لیکل بند کړل.
نو رسول الله صلی الله علیه وسلم مې د دوی له وینا څخه خبر کړ، هغه خپلې خولې ته په خپلې ګوتې سره اشاره وکړه او ویې وییل چې: لیکه: په هغه ذات قسم چې زما روح د هغه په لاس کې دی، چې په هر حالت کې ترې له حق پرته بل څه نه راوځي؛ د خوښۍ او غصې دواړو حالتونو کې.
په داسې حال کې چې الله تعالی د خپل پیغمبر صلی الله علیه وسلم په اړه فرمایلي دي: ﴿وَمَا یَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰۤ * إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡیࣱ یُوحَىٰ﴾ [النجم ٣-٤].
(او دى له خپل خواهش نه خبرې نه کوي. ندى دا (قرآن) مګر وحې چې (ده ته) وحې کېږي).
د حديث له ګټو څخه
- رسول الله صلی الله علیه وسلم په هغه څه کې چې د خپل رب له طرفه یې بیانوي معصوم دی (غلطۍ ترې نه کیږی) برابره خبره ده که د خوښۍ او یا غصې په حالت کې وي.
- د سنت په ساتنه او تبلیغ باندې د صحابه کرامو رضي الله عنهم ټینګار.
- د مصلحت لپاره د قسم خوړلو جواز اګر که قسم ورکړل شوی نه وي، لکه په یو کار باندې ټینګار کول.
- د علم لیکنه یې د ساتلو لپاره یو مهم لامل دی.
ډلبندیانې
نور
- حدیث: له ماڅخه یې خلکو ته ورسوئ اګر که یو آیت هم وي، او له بني اسرائیلو حکایت وکړئ پدې کې کوم حرج نشته، او څوک چې په قصدي توګه پر ما دروغ ووايي، هغه دې په اور کې د ځان لپاره ځاى ونیسي.
- حدیث: او هغه څه چې رسول الله حرام کړي وي داسې دي لکه چې الله تعالی حرام کړي وي.
- حدیث: (زه تاسې) د الله تعالی نه په وېرېدلو او د حاکم (واکمن) په اطاعت سره وصیت کوم که څه هم دا واکمن یو حبشي غلام وي، او ژر دی چې تاسو به زما نه وروسته سخت اختلاف ووینئ، نو تاسې زما او د هدایت موندونکو راشدینو خلفاوو په سنتو کلکې منګولې ولګوئ
- حدیث: مَنْ حَدَّثَ عَنِّي بِحَدِيثٍ يُرَى أَنَّهُ كَذِبٌ، فَهُوَ أَحَدُ الْكَاذِبِينَ». «څوک چې زما څخه نورو ته یو حدیث بیانوي او داسې معلومېږي چې هغه دروغ دی، نو هغه انسان له درواغجنو څخه یو دی
- حدیث: مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ». "څوک چې په قصدي توګه پر ما درواغ ووايي، هغه دې په دوزخ کې د خپل د ناستي ځای وټاکي
- حدیث: سَيَكُونُ فِي آخِرِ أُمَّتِي أُنَاسٌ يُحَدِّثُونَكُمْ مَا لَمْ تَسْمَعُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ، فَإِيَّاكُمْ وَإِيَّاهُمْ». «زما د امت په پای کې به داسې خلک وي چې تاسو ته به هغه څه بیانوي چې تاسو او ستاسو پلرونو به نه وي اورېدلي، نو پام وکړئ او ځان ترې وساتئ