حدیث: (زه تاسې) د الله تعالی نه په وېرېدلو او د حاکم (واکمن) په اطاعت سره وصیت کوم که څه هم دا واکمن یو حبشي غلام وي، او ژر دی چې تاسو به زما نه وروسته سخت اختلاف ووینئ، نو تاسې زما او د هدایت موندونکو راشدینو خلفاوو په سنتو کلکې منګولې ولګوئ
عن العِرْباضِ بن ساريةَ رضي الله عنه قال:
قام فينا رسول الله صلى الله عليه وسلم ذات يوم، فوَعَظَنا مَوعظةً بليغةً وَجِلتْ منها القلوبُ، وذَرَفتْ منها العيونُ، فقيل: يا رسول الله، وعظتَنَا موعظةَ مُودِّعٍ فاعهد إلينا بعهد. فقال: «عليكم بتقوى الله، والسمع والطاعة، وإن عبدًا حبشيًّا، وسترون من بعدي اختلافًا شديدًا، فعليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين، عَضُّوا عليها بالنواجِذ، وإياكم والأمور المحدثات، فإن كل بدعة ضلالة».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وابن ماجه وأحمد] - [سنن ابن ماجه: 42]
المزيــد ...
له عرباض بن ساریة رضي الله عنه څخه روایت دی وایي چې:
یوه ورځ رسول الله صلی الله علیه وسلم په مونږ کې ودرېده، نو مونږ ته یې یو ډېر له پند څخه ډک نصېحت وکړ، چې له امله یې زړونه په وېره کې شول او له سترګو اوښکې وبهېدلې، نو وویل شو چې اې د الله تعالی رسوله! تا خو مونږ ته داسې نصیحت وکړ لکه چې د الله په آمانۍ نصیحت چې وي، نو مونږ ته وصیت وکړه، هغه وفرمایل: «عليكم بتقوى الله، والسمع والطاعة، وإن عبدًا حبشيًّا، وسترون من بعدي اختلافًا شديدًا، فعليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين، عَضُّوا عليها بالنواجِذ، وإياكم والأمور المحدثات، فإن كل بدعة ضلالة». « (زه تاسې) د الله تعالی نه په وېرېدلو او د حاکم (واکمن) په اطاعت سره وصیت کوم که څه هم دا واکمن یو حبشي غلام وي، او ژر دی چې تاسو به زما نه وروسته سخت اختلاف ووینئ، نو تاسې زما او د هدایت موندونکو راشدینو خلفاوو په سنتو کلکې منګولې ولګوئ، د ژامې غاښونه پرې کلک کړئ او په دین کې له نویو طریقو راوېستلو څخه ځان وساتئ، ځکه چې (په دین کې ) هر نوښت ګمراهي ده».
[صحيح] - - [سنن ابن ماجه - 42]
رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو صحابه کرامو ته داسې په زړه پورې خطبه ورکړه چې له امله یې زړونه ووېرېدل او له سترګو اوښکې وبهېدې. نو هغوی وویل: اې د الله رسوله! دا خو داسې یو وعظ دی لکه څوک چې الله په اماني اخلي، ځکه هغوی رسول الله صلی الله علیه وسلم ولید چې په وعظ او نصحیت کې زیاته مبالغه وکړه، نو د وصیت غوښتنه یې ترې وکړه تر څو پرې له هغه وروسته منګولې ولګوي. هغه وفرمایل: د الله تعالی د واجباتو په پرې ځای کولو او له منهیاتو څخه یې په ځان ساتلو سره درته له الله تعالی څخه په وېرېدلو وصیت کوم، او دا چې واکمنانو ته غوږ ونیسئ او پيروي یې وکړئ، که څه هم پر تاسې یو غلام واکمن شي، یعنې تر ټولو ټیټ انسان پر تاسې امیر وګمارل شي نو سرغړونه ترې مه کوئ بلکې پیروي یې وکړئ، تر څو فتنه راولاړه نشي، ځکه یقینا که چېرته په تاسو کې له مانه وروسته څوک ژوندی پاتې شي نو زیات مخالفتونه به وګوري. بیا یې ورته لدې اختلاف څخه د وتلو لاره وښودله، چې هغه له هغه وروسته د رسول الله صلی الله علیه وسلم او راشدینو هدایت موندونکو خلفاوو په سنتو منګولې لګول دي؛ أبو بکر صدیق، عمر بن الخطاب، عثمان بن عفان او علي بن أبی طالب رضي الله عنهم أجمعین، او دا چې د ژامې وروستۍ غاښونه پرې ټینګ کړي، چې پدې سره یې موخه په سنتو کلک پاتې کېدل او منګولي لګول وو. او په دین کې یې له نویو کارونو راپیدا کولو څخه ووېرول، ځکه (په دین کې) هر نوښت ګمراهي ده.
د حديث له ګټو څخه
- پر سنت د منګولو لګولو او ترې پیروي کولو اهمیت.
- وعظ کولو او زړونو نرملو ته پاملرنه.
- له هغه وروسته د څلور واړه راشدینو او هدایت موندونکو خلفاوو په پیروۍ سره امر کول دي چې هغوی؛ أبوبکر، عمر، عثمان او علی رضي الله عنهم دي.
- په دین کې د هر نوښت ممانعت، او دا چې (په دین کې) هر نوښت ګمراهي ده.
- له معصیت پرته، له هغه چا نه اورېدل او پیروي کول چې د مومنانو چارې یې په لاس کې وي.
- په هر وخت او حالاتو کې له الله جل جلاله څخه د وېرې ارزښت.
- اختلاف پدې امت کې شته، او کله چې راپيدا شي نو هغه مهال د رسول الله صلی الله علیه وسلم او راشدینو خلفاوو سنتو ته رجوع کول ضروري دي.
ډلبندیانې
نور
- حدیث: زه د الله تعالی په وړاندې لدې بیزاره یم چې له تاسو څخه یو څوک په دوستۍ ونیسم، ځکه چې الله جل جلاله زه په دوستۍ سره داسې نیولی یم لکه څرنګه یې چې ابراهیم په دوستۍ سره نیولی، او که چېرته ما له خپل امت څخه څوک په خالصې دوستۍ سره نیوه، نو خامخا به مې ابوبکر په دوستۍ سره نیولی و.
- حدیث: له ماڅخه یې خلکو ته ورسوئ اګر که یو آیت هم وي، او له بني اسرائیلو حکایت وکړئ پدې کې کوم حرج نشته، او څوک چې په قصدي توګه پر ما دروغ ووايي، هغه دې په اور کې د ځان لپاره ځاى ونیسي.
- حدیث: په داسې حال کې چې یوه ورځ مونږ د رسول الله صلی الله علیه وسلم سره ناست وو، ناڅاپه پر مونږ یو سړی راڅرګند شو چې تکې سپینې جامې او تک تور ویښتان یې درلودل او د سفر هیڅ نښه پرې نه لیدل کیده. او زموږ څخه هیچا هم نه پیژانده.
- حدیث: اې زما بندګانو، ما پر ځان ظلم حرام کړی او ستاسو تر منځه مې هم حرام ګرځولی نو یو پر بل ظلم مه کوئ، ای زما بنده ګانو تاسو ټول ګمراه یاست مګر هغه څوک چې ما ورته هدایت کړی، نو زما څخه هدایت وغواړئ زه به تاسو ته هدایت وکړم.
- حدیث: الله تعالی ظالم ته مهلت ورکوي، کله یې چې راونیسي بیا یې نه پریږدي.
- حدیث: او هغه څه چې رسول الله حرام کړي وي داسې دي لکه چې الله تعالی حرام کړي وي.
- حدیث: له رسول الله صلى الله عليه وسلم څخه روايت کوي چې هغه د انصارو په اړه فرمایلي: «لَا يُحِبُّهُمْ إِلَّا مُؤْمِنٌ، وَلَا يُبْغِضُهُمْ إِلَّا مُنَافِقٌ، مَنْ أَحَبَّهُمْ أَحَبَّهُ اللهُ وَمَنْ أَبْغَضَهُمْ أَبْغَضَهُ اللهُ». «له دوى سره له مؤمن پرته بل څوک محبت نه کوي او له منافق پرته بل څوک له دوى سره دښمني نه كوي، څوک چې له دوى سره مينه وكړي، الله به ورسره مينه وكړي. او څوک چې " له دوی څخه نفرت وکړي، نو الله تعالی به پرې غضب نازل کړي