حدیث: كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، حَتَّى الْعَجْزِ وَالْكَيْسِ، أَوِ الْكَيْسِ وَالْعَجْزِ». «هر څه په تقدیر باندې دي، تر دې چې تنبلي او ویښتوب او یا ویښتوب او تنبلي

عَنْ طَاوُسٍ أَنَّهُ قَالَ: أَدْرَكْتُ نَاسًا مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُونَ كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، قَالَ: وَسَمِعْتُ عَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ رضي الله عنهما يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، حَتَّى الْعَجْزِ وَالْكَيْسِ، أَوِ الْكَيْسِ وَالْعَجْزِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2655]

له طاووس -رحمه الله - څخه روایت دی هغه فرمایلي چې: ما د رسول الله صلی الله علیه وسلم ځینې صحابه کرام ولیدل چې ویل یې؛ هر څه د اندازې (تقدیر) مطابق دي، فرمایي: او ما له عبدالله بن عمر رضی الله عنهما څخه اوریدلي چې ویل یې: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:
«كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، حَتَّى الْعَجْزِ وَالْكَيْسِ، أَوِ الْكَيْسِ وَالْعَجْزِ». «هر څه په تقدیر باندې دي، تر دې چې تنبلي او ویښتوب او یا ویښتوب او تنبلي».
[صحيح] - [مسلم روايت کړی دی] - [صحیح مسلم - 2655]

تشریح

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي چې هر څه په تقدیر دي؛ حتا لټي او تنبلي (ناتواني)، یعنې: د هغه څه پرېښودل چې باید ترسره شي، په هغه کې ځنډ، او د خپل وخت څخه وروسته والی راوستل، د دنیا او آخرت په چارو کې. او حتا ویښتوب، چې دا: د دنیا او آخرت په چارو کې فعالیت او هوښیارتیا ده. او دا چې الله تعالی تنبلي، ویښتوب او هر څه اندازه کړي دي؛ داسې هیڅ څه په کائناتو کې نه پېښېږي مګر دا چې الله تعالی پرې له وړاندې پوه دی.