حديث: همه چیز به تقدیر است، حتی عجز و نشاط، و یا نشاط و عجز

عَنْ طَاوُسٍ أَنَّهُ قَالَ: أَدْرَكْتُ نَاسًا مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُونَ كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، قَالَ: وَسَمِعْتُ عَبْدَ اللهِ بْنَ عُمَرَ رضي الله عنهما يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«كُلُّ شَيْءٍ بِقَدَرٍ، حَتَّى الْعَجْزِ وَالْكَيْسِ، أَوِ الْكَيْسِ وَالْعَجْزِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2655]

از طاووس روایت است که گفت: برخی از اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم را دیدم که می گفتند همه چیز به تقدیر است، فرمود: و از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما شنیدم که می گفت: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:
«همه چیز به تقدیر است، حتی عجز و نشاط، و یا نشاط و عجز».
[صحیح] - [مسلم روایت کرده] - [صحیح مسلم - 2655]

توضیح

پیامبر صلی الله علیه وسلم بیان نمود که هر چیز بر اساس تقدیر است؛ حتی عجز، که عبارت است از: ترک کاری که باید انجام شود و به تأخیر انداختن آن از وقتش، در امور دنیا و آخرت. حتی کیس که عبارت است از: نشاط و هوشمندی در امور دنیا و آخرت. و الله عزوجل عجز و نشاط و همه چیز را مقدر کرده است، هیچ چیز در وجود به وقوع نمی پیوندد مگر اینکه علم و اراده الله متعال بر آن مقدم است.