Hadith: **“ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਜੋ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਜੰਗ ਦਾ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਮੇਰਾ ਬੰਦਾ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਨੇਕੀ ਕਰਕੇ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਉਸਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਫਰਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਬੰਦਾ ਨਫ਼ਲ (ਵਾਧੂ) ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੱਕੇ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਾਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਕਾਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸੁਣਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਅੱਖ ਜੋ ਉਹ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਜੋ ਉਹ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਟਾਂਗ ਜੋ ਉਹ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਮੰਗੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਦੁਆ ਮੰਗੇ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾਵਾਂਗਾ।”**
عَنْ أَبِي هُرَيْرَة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«إنَّ اللَّهَ تَعَالَى قَالَ: مَنْ عَادَى لِي وَلِيًّا فَقْد آذَنْتُهُ بِالحَرْبِ، وَمَا تَقَرَّبَ إلَيَّ عَبْدِي بِشَيْءٍ أَحَبَّ إلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ، وما يَزَالُ عَبْدِي يَتَقَرَّبُ إلَيَّ بِالنَّوَافِلِ حَتَّى أُحِبَّهُ، فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ، وَبَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ، وَيَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا، وَرِجْلَهُ الَّتِي يَمْشِي بِهَا، وَإِنْ سَأَلَنِي لَأُعْطِيَنَّهُ، وَلَئِنْ اسْتَعَاذَنِي لَأُعِيذَنَّهُ».
[صحيح] - [رواه البخاري] - [الأربعون النووية: 38]
المزيــد ...
“ਅਬੂ ਹੁਰੈਰਾ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ।”
“ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਜੋ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਜੰਗ ਦਾ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜੋ ਮੇਰਾ ਬੰਦਾ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਨੇਕੀ ਕਰਕੇ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਉਸਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸ ‘ਤੇ ਫਰਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਬੰਦਾ ਨਫ਼ਲ (ਵਾਧੂ) ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੱਕੇ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਾਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਕਾਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸੁਣਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਅੱਖ ਜੋ ਉਹ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਜੋ ਉਹ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਟਾਂਗ ਜੋ ਉਹ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਮੰਗੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਅਤੇ ਜੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਦੁਆ ਮੰਗੇ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾਵਾਂਗਾ।”
[صحيح] - [رواه البخاري] - [الأربعون النووية - 38]
**“ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਹਦੀਸ ਕ਼ੁਦਸੀ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਜੋ ਮੇਰੇ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ (ਵਲੀ) ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਘਿਰਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਜਾਣ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।”** **“ਵਲੀ ਉਹ ਹੈ: ਮੌਮਿਨ ਪਕਵੇਰ ਇਮਾਨਦਾਰ। ਜਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬੰਦੇ ਕੋਲ ਇਮਾਨ ਅਤੇ ਤਕਵਾਂ ਹੈ, ਉਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਉਸਦਾ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਵਲਾਇਤ (ਦੋਸਤੀ ਤੇ ਨੇਕੀ ਦਾ ਦਰਜਾ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਕੋਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਨੇਕੀ ਕਰਕੇ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸਦੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ‘ਤੇ ਫਰਜ਼ ਅਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ — ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਹਰਾਮ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਆਦਿ। ਮੁਸਲਿਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਫ਼ਲ (ਵਾਧੂ) ਅਮਲਾਂ ਨਾਲ ਫਰਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਕੋਲ ਨੇਕੀ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੱਕੇ ਉਸਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਮੋਹੱਬਤ ਮਿਲੇ। ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਚਾਰ ਅੰਗਾਂ ਵਿਚ ਸਹੀ ਰਾਹ ਤੇ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।”** ਉਹ ਉਸਦੇ ਕੰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕੇਵਲ ਉਹੀ ਸੁਣੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰੇ। ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਦੀ ਅੱਖ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕੇਵਲ ਉਹੀ ਵੇਖੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਦੇਖਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰਾਜ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਕੰਮ ਕਰੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰੇ। ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਦੇ ਪੈਰ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਿਰਫ ਉੱਥੇ ਹੀ ਚੱਲੇ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰੇ, ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਉਸੇ ਚੀਜ਼ ਵੱਲ ਦੌੜੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਲਾਈ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਤੌਂ ਕੁਝ ਮੰਗੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ, ਅਤੇ ਉਹ ਦੀ ਦੁਆ ਕਬੂਲ ਹੋਏਗੀ। ਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਪਨਾਹ ਲਵੇ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਸੁੱਭਾਣਹੁ ਵ ਤਆਲਾ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਡਰਦਾ ਹੈ।
Benefits from the Hadith
- ਇਹ ਹਦੀਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਦਿਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਜੋ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਆਪਣੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਦੀਸ-ਏ-ਕੁਦਸੀ ਜਾਂ ਇਲਾਹੀ ਹਦੀਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਅਲਫ਼ਾਜ਼ ਅਤੇ ਮਅਨੀ (ਅਰਥ) ਦੋਵੇਂ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਕੁਰਆਨ ਦੀਆਂ ਖਾਸਿਅਤਾਂ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ, ਜਿਵੇਂ:
- ਇਸ ਦੀ ਤਿਲਾਵਤ ਨਾਲ ਇਬਾਦਤ ਹੋਣੀ, ਇਸ ਲਈ ਵਜ਼ੂ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਹੋਣਾ,
- ਇਸ ਨਾਲ ਚੁਣੌਤੀ ਅਤੇ ਮੂਜਜ਼ਾ ਹੋਣਾ ਆਦਿ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਹਦੀਸ-ਏ-ਕੁਦਸੀ ਕੁਰਆਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਰਜੇ 'ਤੇ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹਦਾ ਮੱਤਲਬ ਵੀ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦੇ ਵਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ਜ਼ਲ (ਉਤਮ ਦਰਜੇ) ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਦੀ ਤਰਗੀਬ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਨਾਂ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ (ਮਵਾਲਾਤ) ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ
- ਜੋ ਕੋਈ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਵਲਾਇਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਵਿੱਚ ਝੂਠਾ ਹੈ।
- ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਵਲਾਇਤ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਫਰਜ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਹਰਾਮ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ।