Hadith: **“ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਭੈ ਦੇਣ, ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਆਗਿਆ ਮੰਨਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤੇ ਹਕੂਮਤ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਜੋ ਜੀਉਂਗੇ ਉਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਦੇਖਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਸੂਨਤ ਅਤੇ ਸਹੀ ਰਾਹ ‘ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਖੁਲਫਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਦੀ ਸੂਨਤ ਨੂੰ ਢੀਠੀ ਨਾਲ ਫੜ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।*، ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਰਿਵਾਜਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ; ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਨਵੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਚੀਜ਼ (ਬਿਦਅਤ) ਭਟਕਾਵਾ ਹੈ।”**
عَنْ أَبِي نَجِيحٍ العِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ رضي الله عنه قَالَ: وَعَظَنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَوْعِظَةً وَجِلَتْ مِنْهَا القُلُوبُ، وَذَرَفَتْ مِنْهَا العُيُونُ، فَقُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ! كَأَنَّهَا مَوْعِظَةُ مُوَدِّعٍ؛ فَأَوْصِنَا، قَالَ:
«أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ، وَالسَّمْعِ وَالطَّاعَةِ، وَإِنْ تَأَمَّرَ عَلَيْكُمْ عَبْدٌ، فَإِنَّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلَافًا كَثِيرًا، فَعَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ المَهْدِيينَ، عَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ، وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الأُمُورِ؛ فَإِنَّ كُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي] - [الأربعون النووية: 28]
المزيــد ...
**“ਅਬੂ ਨਜੀਹ ਅਲ-ਇਰਬਾਜ਼ ਬਿਨ ਸਾਰਿਆ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਐਸੀ ਨਸੀਹਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਕੰਬ ਗਏ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਆਈਆਂ। ਅਸੀਂ ਕਿਹਾ: ਏ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ! ਇਹ ਤਾਂ ਐਸਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਵਿਦਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਹੋਵੇ; ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਵਸੀਅਤ ਕਰੋ। ਉਹ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:”**
“ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਭੈ ਦੇਣ, ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਆਗਿਆ ਮੰਨਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤੇ ਹਕੂਮਤ ਕਰੇ, ਤਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਜੋ ਜੀਉਂਗੇ ਉਹ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਦੇਖਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਸੂਨਤ ਅਤੇ ਸਹੀ ਰਾਹ ‘ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਖੁਲਫਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਦੀ ਸੂਨਤ ਨੂੰ ਢੀਠੀ ਨਾਲ ਫੜ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।، ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਰਿਵਾਜਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ; ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਨਵੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਚੀਜ਼ (ਬਿਦਅਤ) ਭਟਕਾਵਾ ਹੈ।”
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي] - [الأربعون النووية - 28]
ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਹਾਬਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਸੀਹਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਦਿਲ ਕਾਂਪ ਉਠੇ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਆਂਸੂਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਆਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: "ਏ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ, ਇਹ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਦਾਇਗੀ ਨਸੀਹਤ ਵਾਂਗ ਲੱਗਦੀ ਹੈ," ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਚਨ ਵਿੱਚ ਗਹਿਰਾਈ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਖਿਆ।ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਇੱਕ ਐਸੀ ਵਸਿਯਤ ਮੰਗੀ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਠੀਕ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾਵੇ। ਉਹ ਫਰਮਾਏ: "ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾਹ ਦੀ ਤੱਕਵਾ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਫਰਾਇਜ਼ ਨੂੰ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਨਾਹੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ।" ਅਤੇ ਸੁਣਨਾ ਤੇ ਮਾਨਨਾ, ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦੀ ਬੇਸ਼ਰਤੀ ਜ਼ਬਤੀ ਕਰਨੀ, ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਗ਼ੈਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗੁਲਾਮ ਹਾਕਮ ਬਣ ਜਾਵੇ।ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਨਕਾਰ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਇਤਾਅਤ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਫਿਤਨਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜੋ ਵੀ ਜੀਉਗਾ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਫਰਕ-ਪੜਤਾਲ ਅਤੇ ਝਗੜੇ ਦੇਖੇਗਾ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਇਖਤਿਲਾਫ਼ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦੱਸਿਆ: ਉਹ ਹੈ ਆਪਣੀ ਸੁੰਨਤ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਖ਼ਲਿਫ਼ਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਮਹਦੀਨ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਨਾਲ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣਾ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਬੂ ਬਕਰ ਸਿੱਦੀਕ, ਉਮਰ ਬਿਨ ਖੱਤਾਬ, ਉਸਮਾਨ ਬਿਨ ਅਫ਼ਫਾਨ ਅਤੇ ਅਲੀ ਬਿਨ ਅਬੀ ਤਾਲਿਬ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮ ਸਭ ਨੂੰ। "ਨੌਜਾਂ 'ਤੇ ਦੰਦ ਕਟਣਾ" ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਇਸ ਸੁੰਨਤ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਪੱਕੀ ਲਗਨ ਨਾਲ ਇਸ ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨਾ। ਅਤੇ ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਘੜੀ ਹੋਈਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਡਰਾਇਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਬਿਦਅਤ ਗੁਮਰਾਹੀ ਹੈ।
Benefits from the Hadith
- ਸੁੰਨਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੇ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੇਰਵੀ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹੀ ਹਿਦਾਇਤ, ਇਤਤਿਹਾਦ ਅਤੇ ਫਿਤਨਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦਾ ਵਸੀਲਾ ਹੈ।
- ਨਸੀਹਤਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਨਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ,
- ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਖ਼ੁਲਫ਼ਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਮਹਦੀਨ — ਅਬੂ ਬਕਰ, ਉਮਰ, ਉਸਮਾਨ ਅਤੇ ਅਲੀ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮ— ਦੀ ਪੇਰਵੀ ਕਰਨ ਦਾ ਹ Hukਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਹਸਤੀਾਂ ਹਿਦਾਇਤ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਨੂੰ ਫੜੇ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਧੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਹੈ।
- ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਰ ਬਿਦਅਤ ਗੁਮਰਾਹੀ ਹੈ।
- ਮੁਮਿਨਾਂ ਦੇ ਉਮੂਰ ਸੰਭਾਲਣ ਵਾਲੇ (ਹਾਕਮ) ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਸੁਰਤ ਵਿੱਚ ਸੁਣਨਾ ਅਤੇ ਮੰਨਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਗੁਨਾਹ ਦਾ ਹੁਕਮ ਨਾ ਦੇ।
- ਹਰ ਵੇਲੇ ਅਤੇ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵਜੱਲ ਦੀ ਤੱਕਵਾ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਹੈ।
- ਇਸ ਉੱਮਤ ਵਿੱਚ ਇਖ਼ਤਿਲਾਫ਼ ਹੋਣਾ ਯਕੀਨੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਅਤੇ ਖ਼ੁਲਫ਼ਾ-ਏ-ਰਾਸ਼ਿਦੀਨ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਵੱਲ ਰੁਜੂ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।