ਨਬੀ ਕਰੀਮ (ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ) ਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਫਰਮਾਇਆ ਵੱਡੇ ਗੁਨਾਹ ਇਹ ਹਨ:ਅੱਲਾਹ ਨਾਲ ਸ਼ਿਰਕ ਕਰਨਾ,ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਨਾਫ਼ਰਮਾਨੀ ਕਰਨਾ,ਕਿਸੇ ਜੀਵ ਨੂੰ ਨਾਹਕ ਕਤਲ ਕਰਨਾ,ਅਤੇ ਝੂਠੀ ਕਸਮ ਖਾਣਾ ਜੋ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇ। ਸੱਤ ਵੱਡੇ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧਕੇ ਸ਼ਿਰਕ ਤੋਂ ਬੇਨਿਆਜ਼ (ਬੇਪਰਵਾਹ) ਹਾਂ। ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਅਮਲ (ਕਰਮ) ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਕੀਤਾ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ਿਰਕ ਵਾਲੇ ਅਮਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ —ਤਾਂ ਅੱਲ੍ਹਾ ਉਸ ਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਦੇ ਅਮਲ ਜਿਹੇ ਵੀ ਹੋਣ। ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰੀਕ ਨਾ ਕਰੇ, ਉਹ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸ਼ਰੀਕ ਕਰੇ, ਉਹ ਆਗ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋ ਮੇਰੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜੀਭ (ਮੂੰਹ ਦੇ ਦੋ ਜਬੜਿਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਦੀ ਚੀਜ਼) ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਮਗਾਹ (ਟੰਗਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਦੀ ਚੀਜ਼) ਦੀ ਜ਼ਿਮ੍ਹੇਦਾਰੀ ਲੈ ਲਵੇ, ਮੈਂ ਉਸ ਲਈ ਜੰਨਤ ਦੀ ਜ਼ਿਮ੍ਹੇਦਾਰੀ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ। ਜੰਨਤ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇਕ ਤੋਂ ਉਸਦੇ ਜੁੱਤੇ ਦੇ ਤਲੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਕਰੀਬ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਗ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਅੱਗ (ਦੋਜ਼ਖ) ਨੂੰ ਖ਼ੁਆਹਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਨਤ (ਸੁਖੀ ਬਾਗ) ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇ ਦੋ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮਾਰਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਮਾਰਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਦੋਹਾਂ ਹੀ ਆਗ ਵਿੱਚ ਹੋਣगे ਹਲਾਲ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰਾਮ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ, ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਲਾਹ ਨਾਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸ਼ਕਲਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਲ ਵੱਲ, ਪਰ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਅਤੇ ਅਮਲਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਅਮਲਾਂ ਦਾ ਤੈਅ ਨੀਅਤਾਂ 'ਤੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਉਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਬੇਸ਼ਕ ਕੁਝ ਆਦਮੀ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਮਾਲ ਵਿੱਚ ਨਾ-ਹੱਕ ਦਖ਼ਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅੱਗ (ਨਾਰ) ਹੋਏਗੀ। ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ? ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਡਰਣਾ (ਤਕਵਾ) ਅਤੇ ਚੰਗਾ ਅਖਲਾਕ ਮੇਰੇ ਬਾਦ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਫਿਟਨਾ (ਆਜ਼ਮਾਇਸ਼) ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਈ ਜੋ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋਵੇ। ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਵੀ (ਸੱਚਾ) ਮੁਮਿਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਜਦ ਤੱਕ ਮੈਂ (ਨਬੀ ਕਰੀਮ ﷺ) ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਓ, ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪਿਆਰਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵਾਂ। ਪਾਕੀ ਇਮਾਨ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, "ਅਲਹਮਦੁ ਲਿਲ੍ਹਾਹ" ਤਰਾਜੂ ਨੂੰ ਭਰ ਦੇਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ "ਸੁਭਾਨ ਅੱਲ੍ਹਾਹ" ਅਤੇ "ਅਲਹਮਦੁ ਲਿਲ੍ਹਾਹ" ਅਸਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦਰਮਿਆਨ ਜੋ ਕੁਝ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਭਰ ਦੇਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਕਹਿਣਾ ਦੱਸੋ ਜੋ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਤੋਂ ਨਾ ਪੁੱਛਾਂ।"ਉਹ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਕਹੋ: ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ 'ਤੇ ਇਮਾਨ ਲਾਇਆ, ਫਿਰ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਚਲ। ਜਦੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਜੰਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਬਰਾਈਲ ਅਲੈਹਿਸ ਸਲਾਮ ਇਹ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਤੌਂ ਪੇਸ਼ਾਬ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਚੁਗਲਖੋਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਦੁਨਿਆ ਮਿੱਠੀ ਤੇ ਹਰੀ-ਭਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਖ਼ਲੀਫ਼ਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਵੇਖੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਦੁਨਿਆ ਤੋਂ ਬਚੋ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ: (ਕਿਯਾਮਤ) ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ?" ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਨਿਕੀ ਕਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਸਾਥੀ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਮਿਸਕ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਲੋਹਾਰ ਦੀ ਤੋਂਬੀ ਫੂਕਣ ਵਾਲੇ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਰਸੂਲ ਅੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵ ਸੱਲਮ ਬਹੁਤ ਵਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਦਿਲੋਂ ਸਚਾਈ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਸ਼ਹਾਦਤ (ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਣ ਦੀ ਮੌਤ) ਦੀ ਦੁਆ ਮੰਗੇ, ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਦਰਜਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਛੌਣੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਮਰੇ। ਮੁਸਲਿਮ ਮਰਦ ਤੇ ਔਰਤ ਉੱਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਵੱਲੋਂ ਸਦਾ ਆਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਤਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਮੁਮਿਨ ਦੀ ਗੱਲ ਬੜੀ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਹਰ ਹਾਲਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਗੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਮੁਮਿਨ ਲਈ ਹੈ। ਇਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਕ਼ਯਾਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਲਿਆ ਕੇ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ ਦੇ ਪੇਟ ਦੀ ਜੇਬਾਂ ਢਿੱਲੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਅਤੇ ਉਹ ਜਿਵੇਂ ਗਧਾ ਪਿਸ਼ਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: "ਇਹ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਹੈ ਜੋ ਸੱਤਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਇਹ ਅੱਗ ਦੇ ਤਹਿਤਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵੱਲ ਡਿਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ (ਰੋਗ) ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ, ਨਾ ਕੋਈ ਅਣਚਾਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕੋਈ ਜਿਨ-ਟੋਨਾ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ, ਅਤੇ ਨਾ ਕੋਈ ਅਜੀਬ-ਗੁਲਾਬੀ ਸੁਰ (ਸੁਪਰਣੀ ਤਰੰਗ), ਅਤੇ ਕਟਾਚੀ ਤੋਂ ਭੱਜੋ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਭੱਜਦੇ ਹੋ। ਮੈਂ ਅਰਜ਼ ਕੀਤਾ: "ਯਾ ਰਸੂਲੱਲਾਹ! ਨਜਾਤ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇਗੀ?" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ ਮੇਰੀ ਉੱਮਤ ਦੇ ਸਭ ਲੋਕ ਮਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਵਣਗੇ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਜੋ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। **"ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਦੁਨਿਆ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਤਕਿ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਬਾਰੇ ਚੰਗਾ ਖਿਆਲ ਨਾ ਰੱਖੇ।"** ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡਰਦਾ ਹਾਂ, ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਰੌਣਕ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦਾ ਖੁਲਣਾ ਹੈ।» ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਅੱਗ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹਲਕੇ ਅਜ਼ਾਬ ਵਾਲਾ ਉਹ ਬੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਗ ਦੇ ਦੋ ਜੁੱਤੇ ਅਤੇ ਚਪਲੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਰਮ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਦਿਮਾਗ਼ ਜਿਵੇਂ ਉਬਾਲਦੇ ਬਰਤਨ ਵਾਂਗ ਫੁਟਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦਾ ਅਜ਼ਾਬ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਉਸਦਾ ਅਜ਼ਾਬ ਸਭ ਤੋਂ ਹਲਕਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਨੂੰ ਨੇਕੀ ਅਤੇ ਗੁਨਾਹ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:@«**“ਨੇਕੀ ਚੰਗਾ ਅਖਲਾਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਗੁਨਾਹ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਖਟਕੇ, ਅਤੇ ਤੂੰ ਇਹ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰੇ ਕਿ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਣਣ।”** ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਦਿਨ ਦਾ ਗੁਨਹਗਾਰ ਤੌਬਾ ਕਰ ਲਏ, ਅਤੇ ਦਿਨ ਦੇ ਵੇਲੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਰਾਤ ਦਾ ਗੁਨਹਗਾਰ ਤੌਬਾ ਕਰ ਲਏ, ਇਹ ਤਕ ਜਦ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਪੱਛਮ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹਦਾ। ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਰਹੋ ਜਿਵੇਂ ਤੂੰ ਕੋਈ ਪਰਦੇਸੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲਾ ਮੁਸਾਫਿਰ। ਹੇ ਆਦਮ ਦੇ ਬੇਟੇ! ਜਦ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਪੂਕਾਰਦਾ ਹੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਿਛਲੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ। ਹੇ ਆਦਮ ਦੇ ਬੇਟੇ! ਮੁਅਮੀਨ ਕੌਵੀ, ਅੱਲਾਹ ਕੋਲੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਮੁਅਮੀਨ ਦੁਬਲਾ-ਪੁਲਲਾ ਤੋਂ, ، ਇੱਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰੇਗਾ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹੋਗੇ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਬੀਮਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੋਗੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹੋਗੇ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਰੋਗੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨ ਰਹੋਗੇ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਬੁੱਢੇ ਨਹੀਂ ਹੋਵੋਗੇ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਨੰਦ ਮਾਣੋਗੇ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਦੁੱਖੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੋਗੇ» — ਇਹੀ ਅਲਲਾਹ ਤਆਲਾ ਦਾ ਫ਼ਰਮਾਨ ਹੈ ਅਲਲਾਹ ਤਆਲਾ ਜੰਨਤ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ **ਜਦੋਂ ਜੰਨਤੀਆਂ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ**, ਅਲੱਲਾਹ ਤਬਾਰਕ ਵਤਾ'ਆਲਾ ਪੁੱਛੇਗਾ:؟* **"ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਦੇਵਾਂ?"**ਉਹ ਕਹਿਣਗੇ:**"ਕੀ ਤੂੰ ਸਾਡੀਆਂ ਸੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ?ਕੀ ਤੂੰ ਸਾਨੂੰ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ?ਕੀ ਤੂੰ ਸਾਨੂੰ ਦੋਜ਼ਖ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਨਹੀਂ?"**ਤਦ ਅਲੱਲਾਹ ਪਰਦੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦੇਵੇਗਾ,ਅਤੇ ਜੰਨਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ **ਅਲੱਲਾਹ ਦੀ ਜਮਾਲ ਵਾਲੀ ਜਾਤ ਦੀ ਦੀਦਾਰ ਮਿਲੇਗੀ।**ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੇਮਤ ਨੂੰ ਇਤਨਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਜਿੰਨਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਰੱਬ ਦੇ ਦੀਦਾਰ ਨੂੰ।** ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਅੱਗ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ: ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਜਿਸ ਕੋਲ ਸੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਗਾਂ ਦੀ ਪੂੰਝ ਵਾਂਗ ਲੰਬੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਜੋ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਨੰਗੀਆਂ ਹਨ, **"ਏ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜਮਾਤ! ਸਦਕਾ ਦੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਹੈ।"** ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀਆਂ: "ਏ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ! ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ?"ਅੱਪ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: **"ਤੁਸੀਂ ਲਾਣਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹੋ ਅਤੇ ਪਤੀ ਦੀ ਨੇਕੀ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋ।»*، ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਕਲ ਤੇ ਦੀਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਵਧਕੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀਆਂ, ਜੋ ਸਮਝਦਾਰ ਮਰਦ ਦੀ ਅਕਲ ਨੂੰ ਵੀ ਭੁਲਾ ਦੇਣ।"**ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀਆਂ: "ਏ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ! ਸਾਡੀ ਅਕਲ ਤੇ ਦੀਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕੀ ਹੈ?" ਅੱਪ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:**"ਕੀ ਔਰਤ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਮਰਦ ਦੀ ਅੱਧ ਗਵਾਹੀ ਨਹੀਂ?"* ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀਆਂ: "ਹਾਂ।"ਅੱਪ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: **"ਇਹੀ ਉਸ ਦੀ ਅਕਲ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।ਕੀ ਜਦੋਂ ਔਰਤ ਹਾਈਜ਼ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਮਾਜ਼ ਤੇ ਰੋਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੀ?"**ਉਹ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀਆਂ: "ਹਾਂ।"ਅੱਪ ﷺ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: **"ਇਹੀ ਉਸ ਦੀ ਦੀਨ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।"** **(ਸਹੀਹ ਬੁਖਾਰੀ)** ਕਿਆਮਤ ਦਾ ਦਿਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਜਦ ਤੱਕ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੂਜੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਕਬਰ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਨਾ ਲੰਘੇ ਅਤੇ ਆਖੇ ਮੌਤ ਨੂੰ ਇਕ ਚਿੱਟੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਮੇਂਡੇ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਡੀ ਅੱਗ (ਜੋ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਹੈ) ਜਹਨਮ ਦੀ ਅੱਗ ਦੇ ਸੱਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਲਮ ਇਸ ਲਈ ਨਾ ਸਿੱਖੋ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਉਲਮਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸ਼ੋਹਰਤ ਕਰੋਂ, ਨਾਹ ਉਸ ਲਈ ਕਿ ਨੀਵੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਿਦ ਕਰੋਂ, ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਰਾਹ (ਸਿਰਾਤ ਮੁਸਤਕੀਮ) ਦੀ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ਜੋ ਕੁਰਆਨ ਦੀ ਮਿਸ਼ਕਲ ਆਯਤਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ (ਇਸ ਆਯਤ ਵਿੱਚ) ਕਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਕੋਈ ਵੀ ਆਦਮੀ ਗਲਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਖੜਾ ਹੋ ਕੇ ਵੁਜ਼ੂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੱਲਾਹ ਤੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅੱਲਾਹ ਉਸਦੀ ਮਾਫ਼ੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। –{ਸੁੰਮਾ ਲਤੁਸਅਲੁੰਨਾ ਯੌਮਇਜ਼ਿਨ ਅਨਿਨਾਈਮ}{ਫਿਰ ਉਸ ਦਿਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਅਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇਗਾ} ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਮੁਹਾਂਦਾ (ਮੁਨਾਫਿਕ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇਕ ਗੁਣ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਦੋਮੁਹਾਂਦਗੀ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਅੰਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਉਸ ਗੁਣ ਨੂੰ ਛੱਡ ਨਾ ਦੇਵੇ ਵੱਡੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਿਲ ਦੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਵਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ: ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਆਸ ਵਿੱਚ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਕਰੋ ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ" – ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਮੌਤ ਹੈ। “ਫ਼ਿਤਨੇ ਦਿਲਾਂ ਉੱਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਜਿਵੇਂ ਚਟਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਇੱਕ ਤੀਲਾ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਮਜ਼ੋਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤੋਂਗੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪਾਓਗੇ। ਏ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ, ਜੇ ਕੋਈ ਆਦਮੀ ਮੇਰਾ ਧਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੇ? ਦੁਨੀਆ ਮੋਮਿਨ ਲਈ ਕੈਦਖਾਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਫ਼ਰ ਲਈ ਜੰਨਤ ਹੈ। ਹਕੀਮ ਬਿਨ ਹਿਜ਼ਾਮ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਮੈਂ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੰਗਿਆ, ਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਮੰਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ।ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ﷺ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫਰਮਾਇਆ:@**"ਏ ਹਕੀਮ! ਇਹ ਮਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਹਣਾ ਤੇ ਮਿੱਠਾ ਹੈ।* ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਖੁਸ਼ਦਿਲੀ ਨਾਲ (ਹਲਾਲ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ) ਲੈਂਦਾ ਹੈ,ਅੱਲਾਹ ਉਸ ਲਈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬਰਕਤ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਪਰ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਲਾਲਚ ਨਾਲ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਰਕਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ;ਉਹ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਦੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।**ਅਤੇ ਉੱਪਰਲੀ ਹੱਥ (ਦੇਣ ਵਾਲੀ) ਹੇਠਾਂਲੀ ਹੱਥ (ਮੰਗਣ ਵਾਲੀ) ਨਾਲੋਂ ਚੰਗੀ ਹੈ।"**ਹਕੀਮ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ:ਮੈਂ ਕਿਹਾ, "ਏ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਰਸੂਲ ﷺ! ਉਸ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਕਸਮ ਜਿਸ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੱਕ ਨਾਲ ਭੇਜਿਆ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗਾ, ਜਦ ਤਕ ਮੈਂ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਚਲਾ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ।"ਫਿਰ ਹਜ਼ਰਤ ਅਬੂ ਬਕਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜੀਨਾਮੇ ਵਿਚੋਂ ਹਿੱਸਾ ਦੇਣ,ਪਰ ਹਕੀਮ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਹਜ਼ਰਤ ਉਮਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣ,ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਵੀ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਉਮਰ ਨੇ ਕਿਹਾ:"ਏ ਮੁਸਲਮਾਨੋ! ਮੈਂ ਹਕੀਮ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਹੱਕ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਇਸ ਮਾਲ-ਏ-ਫ਼ੈਅ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਰਰ ਕੀਤਾ ਹੈ,ਪਰ ਇਹ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਕੀਮ ਬਿਨ ਹਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਨਬੀ ﷺ ਦੀ ਵਿਛੋੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਿਆ, ਜਦ ਤਕ ਉਹ ਦੇਹਾਂਤ ਕਰ ਗਏ — ਅੱਲਾਹ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਰਹਿਮ ਕਰੇ। ਹੈ "ਅੱਲਾਹ ! ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਨਸਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮੁਹਾਜ਼ਿਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ। ਸੁਣੋ! ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਲਾਣਤ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੋ ਕੁਝ ਇਸ ਵਿਚ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਲਾਣਤ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਅੱਲਾਹ ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਦੇ, ਜਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ, ਅਤੇ (ਸਿਵਾਏ) ਆਲਿਮ ਜਾਂ ਸਿਖਣ ਵਾਲੇ ਦੇ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ, ਮੈਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਖੁਣ ਤਾਮਾ ਤੋਂ ਬਣੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਖੁਰਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦਾ ਖਾਣਾ ਤੇ ਪੀਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਪੀਂਦੇ ਜਿਹੜਾ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ? ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਬੀ ﷺ ਨੂੰ ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਵੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖਜੂਰਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਦਰਜੇ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਭਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਸਨ। ਦੁਨਿਆ ਤੋਂ ਬੇਰੁਖ਼ੀ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰ, ਅੱਲਾਹ ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰੇਗਾ, ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਜੋ ਕੁਝ ਹੈ ਉਸ ਤੋਂ ਬੇਪਰਵਾਹ ਰਹਿ, ਲੋਕ ਤੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਗੇ। ਕਿਸੇ ਆਦਮੀ ਦੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਕੋਈ ਬਰਤਨ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਭਰ ਸਕਦਾ, ਸਿਵਾਏ ਇਹਦੇ ਕਿ ਆਦਮੀ ਆਪਣੇ ਪੇਟ ਲਈ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਰੱਖੇ ਜੋ ਉਸਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇ। ਜੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸੇ ਹੋਣ: ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਖਾਣ ਲਈ, ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਪੀਣ ਲਈ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸਾਹ ਲਈ। ਜਨਤ ਅਤੇ ਦੋਜ਼ਖ ਮੈਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਗਈਆਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਅੱਜ ਵਰਗਾ ਨੇਕੀ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਜਾਣ ਲਓ ਜੋ ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਘੱਟ ਹੱਸੋਗੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਰੋਂਗੇ। “ਜੇ ਆਦਮ ਦੇ ਬੇਟੇ ਕੋਲ ਦੋ ਵਾਦੀ ਧਨ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤਾਂ ਉਹ ਤੀਜੀ ਵਾਦੀ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ। ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੀ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨਿਮਰ ਰਹੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਤੇ ਘਮੰਡ ਨਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨਾ ਕਰੇ। ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਕ਼ਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਦਰਦਨਾਕ ਸਜ਼ਾ ਹੈ “ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਮੀਲਾਂ ਖਿੱਚਣ ਵਾਲੀ ਨਾ ਬਣਾਓ ਤਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਵੱਲ ਮੋੜੇ ਜਾਵੋ।” “ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਰਖ਼ਤ ਹੈ ਜੋ ਉੱਚ ਗਤੀ ਨਾਲ ਦੌੜ ਰਹੇ ਘੋੜੇ ਰਾਹੀ ਨੂੰ ਵੀ ਸੌ ਸਾਲ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕੇ।” “ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਜ਼ਾਰ ਹੈ, ਉਹ ਹਰ ਜੁਮ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵਸੱਲਮ ਤੋਂ ਅਚਾਨਕ ਪੈ ਗਈ ਨਿਗਾਹ (ਨਾਜਾਇਜ਼ ਨਜ਼ਰ) ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੰਦੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਮਨਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਛੱਤਰੀ ਹੇਠ ਛੁਪ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਵੱਲ ਤੌਬਾ ਕਰੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਆਪਣਾ ਗੁਨਾਹ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਅੱਲਾਹ ਦਾ ਕਿਤਾਬ ਉਸ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਕਰੇਗਾ। “ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਅੱਲਾਹ ਅਜ਼ਜ਼ਾ ਵ ਜੱਲ ਨਾ ਸੌਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਸੌਣਾ ਸ਼ੋਭਾ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ। ‘ਬੰਦਾ ਜਦੋਂ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦਸਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਨਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਅੱਠਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਸੱਤਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਛੇਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਪੰਜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ, ਚੌਥਾ ਹਿੱਸਾ, ਤੀਜਾ ਹਿੱਸਾ ਜਾਂ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।’ “ਕੋਈ ਵੀ ਮੁਸਲਿਮ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਮੁਸੀਬਤ ਆਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਕਹੇ: ‘ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ “ਮੇਰਾ ਦੁਨਿਆ ਨਾਲ ਕੋਈ ਤਾਅੱਲੁਕ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਦੁਨਿਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਵਾਰ ਵਾਂਗ ਹਾਂ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਦਰਖ਼ਤ ਹੇਠਾਂ ਛਾਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਚਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।” ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਿਨ ਦੋ ਵਾਰ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਖਾਣਾ ਖਜੂਰ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੁਹੰਮਦ ﷺ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਮਦੀਨੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਛੋੜੇ ਤਕ ਕਦੇ ਵੀ ਤਿੰਨ ਰਾਤਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਗੈਂਹੂਂ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖਾ ਕੇ ਪੇਟ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ। ਰਸੂਲ ﷺ ਦਾ ਬਿਸਤਰਾ ਖੱਤਮੀਂ (ਚਮੜੀ) ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਭਰਾਵ ਲੀਫ਼ (ਪੌਧਿਆਂ ਦੇ ਰੇਸ਼ੇ) ਦਾ ਸੀ; ਰਸੂਲ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੌਤ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਦਿਰਹਮ, ਦਿਨਾਰ, ਗ਼ੁਲਾਮ, ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਕੁੜੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ, ਸਿਵਾਏ ਆਪਣੀ ਚਿੱਟੀ ਖੱਚਰ, ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜ਼ਮੀਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਨ ਲਈ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਕੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਜਿਸ ਦੀ ਫ਼ਜ਼ੀਲਤ ਰੋਜ਼ਾ, ਨਮਾਜ਼ ਅਤੇ ਦਾਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ? **"ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜ਼ਖਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਫਿਰ ਉਹ ਬੇਸਬਰ ਹੋਇਆ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਛੁਰੀ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਕੱਟ ਲਿਆ, ਖੂਨ ਰੁਕਿਆ ਨਹੀਂ ਜਦ ਤੱਕ ਉਹ ਮਰ ਗਿਆ। ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ: ਮੇਰੇ ਬੰਦੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਜਲਦੀ ਕਰ ਲਈ, ਮੈਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਜੰਨਤ ਹਰਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।"** ਹੇ ਅਬੂ ਸਈਦ! ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਅੱਲਾਹ ਨੂੰ ਰੱਬ ਮੰਨੇ, ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਧਰਮ ਮੰਨੇ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ﷺ ਨੂੰ ਨਬੀ ਮੰਨੇ, ਉਸ ਲਈ ਜੰਨਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। **ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ (ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ, ਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ):** ਮਿਸਾਲ ਅਤੇ ਤਰਕ ਦੇ ਕੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਦਿਲ 'ਤੇ ਗਹਿਰਾ ਅਸਰ ਪਏ। ਤੁਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਨਾ ਵੇਖੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤੀ ਨਿਯਾਮਤ ਦਾ ਘਾਟਾ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਦੋ ਨੇਮਤਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਧੋਖੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਵਕਤ (ਫ਼ਰਾਗ਼)»। ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਗਿਆ ਜੋ ਇਸਲਾਮ ਲਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ ਪਰਯਾਪਤ ਰਿਜ਼ਕ ਮਿਲਿਆ, ਅਤੇ ਜਿਸਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਨਾਲ ਸੰਤੋਸ਼ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਇਆ। ਜੋ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚੋਂ ਸਵੇਰੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ, ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਤਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਹੀ ਮਿਲ ਗਈ। ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੀ ਇੱਛਾ ਮਿਲੇਗੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਵਰਗਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮਿਲੇਗਾ। ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਮੋਮਿਨ ਲਈ ਇੱਕ ਖੀਮਾ ਹੋਏਗਾ ਜੋ ਇਕੋ ਲੌਲੋ (ਮੋਤੀ) ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਏਗਾ, ਜੋ ਅੰਦਰੋਂ ਖਾਲੀ ਹੋਏਗਾ। ਉਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਸਾਠ ਮੀਲ ਹੋਏਗੀ। ਮੋਮਿਨ ਦੇ ਉਸ ਖੀਮੇ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ (ਅਹਲ) ਹੋਣਗੇ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾਏਗਾ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵੇਖੇਗਾ। ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਨੇਫਰਮਾਇਆ: ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਨੇਕ ਬੰਦਿਆਂ ਲਈ ਉਹ ਤਿਆਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਕਬਰ ਆਖ਼ਿਰਤ ਦੇ ਮਕਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਕਾਨ ਹੈ; ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਉਸ ਲਈ ਆਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਨਾ ਬਚਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਹੋਰ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਜੰਨਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਚੰਨਣੀ ਰਾਤ ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਵਾਂਗ ਚਮਕਦਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ; ਫਿਰ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਮਕਦਾਰ ਤਾਰੇ ਵਾਂਗ ਹੋਣਗੇ। ਜੇ ਕੋਈ ਕੋਈ ਪਹਾੜ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਖਤਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਜਹੰਨਮ ਦੀ ਆਗ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਰਹੇਗਾ, “ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬੈਅਤ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅੱਲਾਹ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਭਾਗੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਗੇ, ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ, ਜ਼ਿਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰੋਗੇ, ਇਸਲਾਮ ਅਜੀਬ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਉਸੇ ਅਜੀਬ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੁੜ ਆਵੇਗਾ, ਸੋ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹਨ ਉਹ ਅਜੀਬ ਲੋਕ। ਤੁਸੀਂ ਛੋਟੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਸੱਤ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਤਆਲਾ ਆਪਣੇ ਛਾਂਵੇਂ ਹੇਠ ਰੱਖੇਗਾ ਉਸ ਦਿਨ, ਜਦੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਦੀ ਛਾਂ ਹੋਵੇਗੀ