خودا م نرت ب بت ئو سوند ب ج ل خوا ور بخوات ئوا وفر ان شر ردوو قورسترن نو لسر دووووان نو عشا ونو بان، جا ئر بانزانا ئو دوو نو ند خر وفز وران تدا ؛ ر ب ا ب داتن ئو شت تاوان زر لسرتان دترسم بكن: شر بوو، ووتان: شرك بووك ، ئ غمبر خودا؟ فرموو: ا ئایا ئەو شتانەی کە ئەوان حەرامی دەکەن لە کاتێکدا خودا حەڵاڵی کردووە، ئێوە حەرامی ناکەن لە سەر خۆتان؟ ئایا ئەو شتانەی کە ئەوان حەڵاڵی دەکەن لە کاتێکدا خودا حەرامی کردووە، ئێوە حەڵاڵی ناکەن لە سەر خۆتان؟ وتم: بەڵێ، فەرمووی: ئەوە پەرستنیانە ت دت ب لا سان ل ئهل تب اوران با م شت بانواز ب دت برت بت ل شاهد دان ب لا إله إلا الله ومحمد رسول الله پێغەمبەر -صلی الله علیه وسلم- پرسیاری لێکرا سەبارەت بە (نوشرە - پوچەڵکردنەوەی سیحرێک بە سیحرکردنێکی تر)؟ فەرمووی: ئەوە لە کردەوەی شەیتانە هەرکەسێک باوەڕبوونی بە شومیەتی وای لێبکات کارێک نەکات کە بڕیاری لە سەر دابوو پێشتر؛ ئەوا ئەم کەسە شیرکی ئەنجام داوە، ووتیان: ئەی کەفارەتی ئەم کردەوەیە چییە؟ فەرمووی: بڵێیت: ( اللهم لا خير إلا خيرك، ولا طَيْرَ إِلَّا طَيْرُكَ ولا إله غيرك ) ئو باتو لا الله وب ه شو هاوبش ب بار ندابت؛ ئوا دت بهشتو، وئو باتو لا الله وهاوبش ب بار دابت؛ ئوا دت دزخو سەبارەت بە ئەو ئایەتەی کە خوای گەورە دەفەرموێت: {وَقَالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلا سُوَاعًا وَلا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا} واته: {وتیان: خەڵکینه نەکەن واز له خواکانتان بهێنن!! نەکەن واز له (ود وسواع ویەعوق ونەسر) بهێنن}، ئیبن عەباس -ڕەزای خوایان لێبێت- دەڵێت: ئەمانە ناوی پیاوچاکانی قەومی نوح بوون ئو ردو رستن دابهنت لم ئان ئم ل بنتدا تدا نبت؛ ئوا ئو ردو داهنراو ت درتو ل ئم ن: ئو س باو هبت ب شومت ل شتدا ان داوا بات ب شنن شومت ل شتدا، وئو س فا برتو ان داوا بات فا ب برتو هرس بوات ب لا فارو ورسار شت لبات ئوا ل نو قبو نارت هرس زانست وربرت ل ئسترانو ئوا بش ل سحر وررتوو، هرند زاتر فر بت ئوا سحر زاتر وردرت ئمان باو حفتا وند بش لق ان شست وند بش لق : باشترنان ووتن: لا إله إلا الله ئو وش هق جنان ب نهن و لدرن ودخن و دستانانو ئسلام لسر نج ا بنات نراو رس ل ئو ر خرا بن؛ ئوا با ب دست بت، ئر نتوان ب دست بت؛ ئوا با ب زمانى بت، وئر نتوانى ب زمانى بت؛ ئوا با ب د ئنار لو خرا بات، وئمش ئنار ردن خرا ل ددا لاوازترن ئمان هرس اش ئسلامت اش مسومان بوون اار ئنجامبدات؛ ئوا بررسار نابت لو ردوانى ل جاهلتدا ردووت، و هرس خراار بات ل اش ئسلامت؛ ئوا لرسنوى لدرت سبارت ب ردوانى شووتر ودواتر م ب ئر نو فرزان ئنجام بدم، ومانى مزان بوو بم، ئوى ل شرعتدا حا؛ منش ب حا دابنم، وئوى ل شرعتدا حرام؛ منش ب حرام دابنم، وه شت ب ئمان زاد نم، ئاا دم بهشتو؟ دستنورتن نو ئمان، و ووتن الحمد لله ترازووان دات، و ووتن سبحان الله نوان ئاسمانان وزو دات بومان ئو سنوور وستاو لنوان مر و كوفر وشرك ؛ وازهنان لنوكردن ئو مان جاكارو ل نوان ئم موسمان و ئوان كافردا ؛ نو ردن ل بن ل ردو ردن ش ئو هند فتن زا بت بسرتاندا ك وو شو تارن سەبارەت بەوەی کە خوای گەورە دەفەرموێت: {فَلا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}، ئیبن عەباس دەڵێت: [الأنداد] شیرکە، کە لە نێو ئومەتدا شاراوەترن لە دەنگی ڕۆیشتنی مێروولە لە سەر بەردێکی ڕەش لە تاریکایی شەودا ئو بانش بات ب هدات واار، ئوا اداشت وو اداشت ئوان وا شون دكون ردو دن، وئمش ه ل اداشت ئوان م نااتو شومت شر هاودانان ب خوا ور ئ خكن، ورا وئاادار زادو وسنوور تاندن بن ل ئاندا، هكار تاوون ئوان ش ئو ؛ زادو ردن بوو ل ئاندا نخش ب وست خ ناوزرتو، وشومت ل بانددا ن، وشومت ل ون ودا ن، وشومت ل مان سفردا ن، ا بك دوور ب ل نخش ول هروكو ن ا دكت ل شر هیچ کەسێک کەسێک سیحر پوچەڵ ناکاتەوە بە سیحرێکی تر مەگەر ساحیر بێت غمبر صلى الله عله وسلم سبارت ب ئنسا شتوانان فرموو: ه س خشان ناوت مر ئماندار نبت، وه س ق لان ن مر دوووو مونافق نبت هر غمبر خوا ور ناردبت ب ئومتان ش من؛ ند هاو نزان هبوو دستان ب سوننت وبازو رتوو وفرمانانان جبج ردوو سرفراز وسروتوو ئر است بات فرمانم راو برامبر خ بجنم تا ئو ات شاهد ددن ب لا إله إلا الله ومحمد رسول الل، ونو ئنجامددن، وزات ددن دربار شت مزن رسارت رد وئاسان لسر ئو س خوا ور ب ئاسان ردوو مو، ئر بوت؛ ئو دت شون ت ش ئوى بوت، وتش دت شون ئو؛ ش ئوى ئو وشان بت ئەی ئوسامە، کوشتت پاش ئەوەى ووتی: ( لا إلهَ إلَّا اللهُ )؟ نمون ئمانداران ل وند وبز وسزان برامبر تر ؛ وو نمون لاش وان ل ئم ن ئو س: ل وومت بدات، وراس بدت، ودن وهاوار جاهلت نفام لو دربت هەرکەسێک بانگەشەی بوونی باوکێکی تر بکات جگە لە باوکی ڕاستەقینەی خۆی لە کاتێکدا بزانێت کە ئەو کەسە باوکیشی نییە؛ ئەوا کوفرى ئەنجامداوە، وئەوەی بانگەشەی خاوەندارێتی شتێک بکات لە کاتێکدا کە خاوەنی ئەو شتە نییە؛ ئەوا با شوێنێک بۆ خۆی دابنێت لە دۆزەخدا، وئەوەی کەسێک بە کافر بانگ بکات یان پێی بڵێت: ئەی دوژمنی خودا، لە کاتێکدا کەسی بەرامبەر بەو شێوەیە نەبێت؛ ئەوا ئەم بانگەشە وتۆمەت هەڵواسینە بۆ خۆی دەگەڕێتەوە دوو شت ه نشانى وفرن: تاندان ل ، هاوار وشون ردن لسر مردوو پەروەردگارمان ساقی خۆی ئاشکرا دەکات، بۆیە هەموو ئیماندارێک سوجدەی بۆ دەبات، وتەنها ئەوانە دەمێننەوە کە لە دونیدا بۆ ڕیا و خۆدەرخستن سوجدەیان دەبرد، دەچن بۆ ئەوەى سوجدە ببەن بەڵام پشتیان ڕەق دەبێتەوە هەروەکو ئەوە وایە یەک ئێسک بێت ئر هرس تمت تاوان فاسقت ان تمت وفر ب هرس تر هبواست، ئر هاوى بو شو نبت؛ ئوا تمت ب د خ دتو هەرکەسێک هانی ئافرەتێک بدات دژی مێردەکەی یان هانی کۆیلەیەک بدات دژی گەورەکەى؛ ئەوا لە ئێمە نییە ئو سوند ب سارد ئمانت بخوات؛ ئوا ل ئم ن ئو مسومان مسومانان ل زمان ودست ارزراو بن، وار موهاجر ئو س بات دوور بوتو لو شتانى خودا نه لردوو ون ئو ل ان نووت : روردار ل وناهانم خش ب ل لرسنو قامت ئاا دزانن روردارتان فرموو؟، ووتان: خودا وغمبرى باشتر دزانن، ان فرموو روردار فرمووت: بان هات بسر بندانمدا؛ هندان ئمانان ب من هنا، وهندان افربوون بباوبوون ب من هند شت دت بسر نفسماندا زر ور بلامانو در ببن، فرموو: ئاا باست ئو ووددات؟، ووتان: ب، فرموو: ئو بى دسز وا ئمان شتان دت ب لا تان دت: ئو شتى دروستردوو، ئو شتى دروستردوو، هتاوو دت: روردارت دروستردوو؟ ئر شت بم با نا ب خواى ور برت و واز بهنت خواى ور هندى ا ستم ل ئماندار ناات، بهو دبخشت ل دونادا و لسر اداشت ددرتو ل قامتدا مسومان بووت ل هموو ئو ردو اانى شووتر ئنجامتداو نمونى مونافق ودووو وو نمونى م اا وا دت ودوات ل نوان دوو اندا، جار دت ب لا ئم م ز، وجار تر دت ب لا ئم م ز ئمان باو ن ولاواز دبت ل د هرتان هروو ن جل ن ددت ولاواز دبت، ب داوا ل خواى ور بن ئمان ل دانتان نو باتو من ل لا اناوم حوزم ب ئو ببنم ل ئو دت ب لام، خان ران لدرت بن لا من، دم: ئ روردار شونوتوو منن ول ئومتى منن غمبر خودا صلى الل عل وسلم بمانى او لاتدا ئو است و باست دانراو لاندن وحدا، فرموو: هر تان لات دروستردن درتو ل س دادا ل وشو رسارت لدم ب روردارت وروردار ئوانى ش ت، ئاا خواى ور ت ناردوو ب هموو خ؟ جولكان ؛ خواى ور تو لان، واوان ومان ب: لا إله إلا الله، بهو شاهدت ب ددم ل قامتدا ئوى دت وبانوازى ب دت باش وا، ئر مان بت ئوى ردوومان لخشبوون ب ه تام ئمان شتوو ئو كس از بو الله رودار بت، وئسلام ئان بت، وموحمد غمبر بت هرس ئم وار سفت تدا بت ئوا بتواو مونافق دوووو هەرکەسێک ڕێگایەکی چاکەکاری لە ئیسلامدا دابهێنێت؛ ئەوا پاداشتی ئەو چاکەکارییە وئەوانەى وەکو ئەو کردەوە بەهەمان چاکەکاری دەکەن بۆ ئەو دەبێت، بە بێ ئەوەى هیچ پاداشتێک لە پاداشتەکانى ئەوان کەم بکات، وئەوەى ڕێگایەکی خراپەکاری دابهێنێت؛ ئەوا گوناهی ئەو خراپەکارییە وئەوانەى وەکو ئەو کردەوە بەهەمان خراپەکاری دەکەن بۆ ئەو دەبێت، بە بێ ئەوەى هیچ گوناهێک لە گوناهەکانى ئەوان کەم بکات کاتێک ئایەتی خێرکردن دابەزی؛ کۆڵەبارمان لەسەر پشتمان هەڵدەگرت، پیاوێک هات وشتێکی زۆری کردە خێر، ووتیان: بۆ ڕیایە، وپیاوێکی دیکە هات وهێندەی مشتێکی هەردوو دەستی کردە خێر، ووتیان: خواى گەورە پێویستی بەم مشتە نییە !! (پاشان) ئەم ئایەتە دابەزی: {ٱلَّذِينَ يَلْمِزُونَ ٱلْمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلْمُؤْمِنِينَ فِى ٱلصَّدَقَـٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ} عومەری کوڕی خەتاب -ڕەزاى خواى لێبێت- نووسی: هەموو ساحیرێکی پیاو یان ئافرەت بکوژن ئێمە دەچین بۆ لای دەسەڵاتدارەکانمان قسەیەکیان بۆ دەکەین پێچەوانەى ئەو قسانەیە کە دەیڵێین کاتێک بەجێیان دەهێڵین، ووتی: ئێمە لەسەردەمی پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- ئەمەمان بە دووڕوویی (نیفاق) دادەنا ئەوەى لەسەرتان لێی دەترسم ئەوەیە پیاوێک قورئان بخوێنێت؛ هەتاوەکو ڕۆشنایی قورئانی پێوە دیار بێت وببێتە پشتیوان وسەرخەری ئیسلام، هەتاوەکو ئەم پیاوە حاڵی دەگۆڕێت بۆئەوەى خودا دەیەوێت، خۆی لە ئیسلام جیا دەکاتەوە وپشتی لێدەکات، وبە شمشێر هێرش دەکاتە سەر دراوسێکەی، وتۆمەتی شیرکی بۆ هەڵدەواسێت ئو هبرت برامبرمان ئوا ئو س ل ئم ن