فەرموودە: ئەو تاوانەی کە زۆر لەسەرتان دەترسم ئەنجامی بدەن: شیرکی بچووکە، پرسیاری لێکرا سەبارەتی، فەرمووی: ڕیا (ڕوپامایی)
عن محمود بن لبيد رضي الله عنه مرفوعاً: "أَخْوَفُ ما أخاف عليكم: الشرك الأصغر، فسئل عنه، فقال: الرياء".
[صحيح] - [رواه أحمد]
المزيــد ...
لە مەحمودی کوڕی لەبیدەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «ئەو تاوانەی کە زۆر لەسەرتان دەترسم ئەنجامی بدەن: شیرکی بچووکە». پرسیاری لێکرا سەبارەتی، فەرمووی: «ڕیا (ڕوپامایی)».
صەحیحە - ئەحمەد گێڕاویەتیەوە
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- لە فەرموودەیەدا پێمان ڕادەگەیەنێت کە لە سەرمان دەترسێت وزۆرترین ترسیشی لە سەرمان لە ئەنجامدانی تاوانی شیرکی بچووکە، ئەویش بەهۆی تەواوی بەزەیی وڕەحمەتی پێغەمبەرە -صلى اللە علیە وسلم- بۆ ئومەتەکەی، وسوور بوونیەتی لە سەر ئەنجامدانى ئەو کردەوانەى کە حاڵیانی پێ چاک دەبێت، ئەمەش بەهۆی زانستێتی سەبارەت بەو هۆکارە بەهێزانەی کە پاڵنەرن بۆ ئەنجامدانی شیرکی بچووک کە مەبەست ڕیایە وزۆری ئەو شتانەی کە هاندەرن بۆ ئەنجامدانی، چونکە لەوەیە ئەم تاوانە بچێتە ناو دڵی مسوڵمانانەوە بێ ئەوەی پێی بزانن وئەمەش دەبێتە هۆی زیان بۆیان، بۆیە ئومەتەکەی ئاگادار کردەوە لەم تاوانەوە وئاگاداری کردنەوە لێی.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- ڕیا وڕوپامایی ترسناکترە بۆ سەر پیاوچاکان زیاتر لە ترسناکی فیتنەی دەجال.
- ئاگادار کردنەوە لە ڕیا (ڕوپامایی)، وشیرک وهاوبەشدانان بۆ خوای گەورە بە شێوەیەکی گشتی.
- بەزەیی وسۆز وگرنگیدانی پێغەمبەر -صلی الله علیه وسلم- بە ئومەتەکەی وسووربونی لە سەر ئەوەی کە هیدایەتیان بدات وئامۆژگارییان بکات.
- شیرک (هاوبەشدانان بۆ خوای گەورە) دابەش دەبێت بۆ شیرکی گەورە وشیرکی بچووک، شیرکی گەورە: ئەوەیە کەسێک یان شتێک یەکسان بکات بە خوای گەورە لە تایبەتمەندییەک لە تایبەتمەندیەکان کە ئەو تایبەتمەندییە تەنها مافی خوای گەورەیە، وشیرکی بچووک: ئەوەیە کە لە دەقەکاندا هاتووە کە ناگاتە ئاستی شیرکی گەورە، وجیاوازی لە نێوانیان ئەوەیە: أ/ شیرکی گەورە هۆکاری پوچەڵ بوونەوەی هەموو کردەوکانەوە، وشیرکی بچووک ئەو کردەوەیە پوچەڵ دەکاتەوە کە شیرک بچووک لەگەڵیدا ئەنجامدراوە. ب/ شیرکی گەورە هۆکاری مانەوەی هەتاهەتاییە لە دۆزەخ بۆ ئەو کەسەی کە ئەنجامی دەدات، وشیرکی بچووک هۆکاری مانەوەی هەتاهەتایی نییە لە دۆزەخدا. ج/ شیرکی گەورە هۆکاری دەرچوون وهەڵگەڕانەوەیە لە ئاینی ئیسلام، بەڵام شیرکی بچووک نابێتە هۆی دەرچوون وهەڵگەڕانەوە لە ئاینی ئیسلام.
پۆلێنکردنەکان
- عەقیدە (بیروباوەڕ) . ناوەکان وحوکمەکان . شیرک (هاوبەش بڕیاردان بۆ خوای گەورە)
- عەقیدە (بیروباوەڕ) . ناوەکان وحوکمەکان . شیرک (هاوبەش بڕیاردان بۆ خوای گەورە)
- ژیاننامە (سیرەت) ومێژوو . ژیاننامەی پێغەمبەر ﷺ (سیرەتی پێغەمبەر ﷺ) . تایبەتمەندییە موحەمەدیەکان . سیفەتە ڕەوشتییەکان . ڕەحمەتی پێغەمبەر ﷺ
- ژیاننامە (سیرەت) ومێژوو . ژیاننامەی پێغەمبەر ﷺ (سیرەتی پێغەمبەر ﷺ) . تایبەتمەندییە موحەمەدیەکان . سیفەتە ڕەوشتییەکان . ڕەحمەتی پێغەمبەر ﷺ
زیاتر
- فەرموودە: خودایە گۆڕەکەم نەکرێت بە بتێک کە بپەرسترێت، خوای گەورە زیاتر توڕە بوو لە سەر کەسانێک کە گۆڕی پێغەمبەرەکانیان کرد بە مزگەوت
- فەرموودە: ئەوەی سوێند بە جگە لە خوای گەورە بخوات ئەوا کوفر یان شیرکی ئەنجامداوە
- فەرموودە: ئایا ئەو شتانەی کە ئەوان حەرامی دەکەن لە کاتێکدا خودا حەڵاڵی کردووە، ئێوە حەرامی ناکەن لە سەر خۆتان؟ ئایا ئەو شتانەی کە ئەوان حەڵاڵی دەکەن لە کاتێکدا خودا حەرامی کردووە، ئێوە حەڵاڵی ناکەن لە سەر خۆتان؟ وتم: بەڵێ، فەرمووی: ئەوە پەرستنیانە
- فەرموودە: پێغەمبەر -صلی الله علیه وسلم- پرسیاری لێکرا سەبارەت بە (نوشرە - پوچەڵکردنەوەی سیحرێک بە سیحرکردنێکی تر)؟ فەرمووی: ئەوە لە کردەوەی شەیتانە
- فەرموودە: هەرکەسێک باوەڕبوونی بە شومیەتی وای لێبکات کارێک نەکات کە بڕیاری لە سەر دابوو پێشتر؛ ئەوا ئەم کەسە شیرکی ئەنجام داوە، ووتیان: ئەی کەفارەتی ئەم کردەوەیە چییە؟ فەرمووی: بڵێیت: ( اللهم لا خير إلا خيرك، ولا طَيْرَ إِلَّا طَيْرُكَ ولا إله غيرك )
- فەرموودە: ئەوەی بگاتەوە لای خوای گەورە وبە هیچ شێوەیەک هاوبەشی بۆ خوای گەورە بڕیار نەدابێت؛ ئەوا دەچێتە بەهەشتەوە، وئەوەی بگاتەوە لای خوای گەورە بە شێوەیەک لە شێوەکان هاوبەشی بۆ خوای گەورە بڕیار دابێت؛ ئەوا دەچێتە دۆزەخەوە
- فەرموودە: سەبارەت بە ئەو ئایەتەی کە خوای گەورە دەفەرموێت: {وَقَالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلا سُوَاعًا وَلا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا} واته: {وتیان: خەڵکینه نەکەن واز له خواکانتان بهێنن!! نەکەن واز له (ود وسواع ویەعوق ونەسر) بهێنن}، ئیبن عەباس -ڕەزای خوایان لێبێت- دەڵێت: ئەمانە ناوی پیاوچاکانی قەومی نوح بوون