فەرموودە: ھەرکەسێک لە ئێوە ھەر خراپەیەکی بینی؛ ئەوا با بە دەستی بیگۆڕێت، ئەگەر نەیتوانی (بە دەستی بیگۆڕێت)؛ ئەوا با بە زمانى بیگۆڕێت، وئەگەر نەیتوانى (بە زمانى بیگۆڕێت)؛ ئەوا با بە دڵی (ئینکاری لەو خراپەیە بکات)، وئەمیش (ئینکار کردنی خراپە لە دڵدا) لاوازترینی ئیمانە
عن أبي سعيد الخُدْريِّ رضي الله عنه قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول:
«مَنْ رَأَى مِنْكُمْ مُنْكَرًا فَلْيُغَيِّرْهُ بِيَدِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِلِسَانِهِ، فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَبِقَلْبِهِ، وَذَلِكَ أَضْعَفُ الْإِيمَانِ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 49]
المزيــد ...
لە ئەبی سەعیدی خودریەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: گوێم لە پێغەمبەری خودا بوو -صلى اللە علیە وسلم- کە دەیفەرموو:
«ھەرکەسێک لە ئێوە ھەر خراپەیەکی بینی؛ ئەوا با بە دەستی بیگۆڕێت، ئەگەر نەیتوانی (بە دەستی بیگۆڕێت)؛ ئەوا با بە زمانى بیگۆڕێت، وئەگەر نەیتوانى (بە زمانى بیگۆڕێت)؛ ئەوا با بە دڵی (ئینکاری لەو خراپەیە بکات)، وئەمیش (ئینکار کردنی خراپە لە دڵدا) لاوازترینی ئیمانە».
[صەحیحە] - [موسلیم گێڕاویەتیەوە] - [صحيح مسلم - 49]
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرماندەکات بە گۆڕینی خراپە بەپێی توانا -مەبەست لە خراپە هەموو شتێکە کە خواى گەورە وپێغەمبەرەکەى نەهیان لێکردووە- بەپێی توانا، ئەگەر خراپەیەکی بینی واجبە لەسەری بیگۆڕێت بە دەستی ئەگەر تواناى هەبوو، ئەگەر نا با بەزمانى بیگۆڕێت بەوەى نەهی بکات لەو خراپەیە وزیانەکەى ڕوون بکاتەوە وڕێنمونی بکات بۆ خێر لەجیاتی ئەم شەڕ وخراپەیە، ئەگەر لەم پلەدا تواناى نەبوو ئەوا با بە دڵی بیگۆڕێت ئەمیش بەوە دەبێت حەز بەم خراپەیە نەکات وپێداگیر بێت لەسەرئەوەى ئەگەر توانای هەبوایە دەیگۆڕی، وگۆڕین بە دڵ لاوازترین پلەى ئیمانە لە گۆڕینی خراپە.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- فەرموودەکە بنچینە وئەسڵە لە پلەکانى گۆڕینی خراپەدا.
- فەرمانکردن بە پلەبەندی لە نەهی کردن لە خراپە، هەرکەسەو بە پێی توانای.
- نەهی کردن لە خراپە بابەتێکی گەورەیە لە ئایندا ولە سەر هیچ کەسێک لاناچێت، وئەرکە لەسەرە هەموو مسوڵمانێک ؛ هەرکەسەو بەپێی تواناى.
- فەرمان بە چاکە ونەهی لە خراپە لە تایبەتمەندیەکانى ئیمانە، وئیمان زیاد وکەم دەکات.
- مەرجە لە گۆڕینی خراپە: زانست هەبێت بەوەى کە ئەو کارە خراپەیە.
- مەرجە لە گۆڕینی خراپە: کە ئەو نەهی کردنە نەبێتە هۆی کردنی خراپەیەکی گەورەتر.
- نەهی کردن لە خراپە چەند ڕێنمایی ومەرجێکی هەیە کە پێویستە مسوڵمان بیزانێت.
- ئینکار کردن لە خراپە پێویستی بە سیاسەتی شەرعی و زانست وچاوڕۆشنی هەیە.
- نکۆڵی نەکردن لە خراپە بە دڵ بەڵگەیە لەسەر لاوازى ئیمان.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: کاتێک دانیشتبووین لای پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- پیاوێک دەرکەوت وهاتە لامان، جلەکەی زۆر سپی وقژی زۆر ڕەش بوو وبەوە ناکات کەسێکی موسافیر بێت وکەسیش لە ئێمە نایناسێت
- فەرموودە: ئەی بەندەکانم، من ستەمم لە سەر نەفسی خۆم حەرامکردووە بۆیە ستەم لە یەکتری مەکەن، ئەی بەندەکانم، هەمووتان گومڕان جگە لە ئەوانە نەبێت کە من هیدایەتم داون بۆیە داوای هیدایەت لە من بکەن هیدایەتتان دەدەم
- فەرموودە: خوای گەورە مۆڵەت دەدات بە کەسی زاڵم وستەمکار؛ بەڵام کە گرتی ئەوا بەری نادات وتۆڵەی لێدەسێنێتەوە
- فەرموودە: هەرکەسێک بچێت بۆ لای جادووگەرێک وپرسیاری شتێکی لێبکات وباوەڕی پێبکات لەو شتەدا؛ ئەوا ئەو کەسە چل ڕۆژ نوێژی قبوڵ ناکرێت
- فەرموودە: ئیمان حەفتا وچەند بەشێکە یان شەست وچەند بەشێکە
- فەرموودە: هەرکەسێک پاش ئیسلامێتی چاکەکاری ئەنجامبدات ئەوا بەرپرسیار نابێت لەو کردەوانەى کە لە جاهیلیەتدا کردوویەتی
- فەرموودە: جێبەجێکردنی تەنها فەریزەکان