فەرموودە: فریشتەکان دادەبەزن بۆ لای هەورەکان وباسی ئەو بڕیارانە دەکەن کە لە ئاسمان بڕیاری لە سەر دراوە، وشەیتانەکان بە نهێنیەوە گوێیان لێ دەگرن وئەو قسانە دەگەیەنن بە جادووگەرەکان، وئەمانیش سەد درۆ لە لایەن خۆیانەوە دەدەنە پاڵ ئەو قسانە

عن عائشة رضي الله عنها ، قالت: سَأَل رسول الله صلى الله عليه وسلم أُنَاسٌ عن الكُهَّان، فقال: «ليْسُوا بشيء» فقالوا: يا رسول الله إنهم يُحَدِّثُونَا أحْيَانَا بشيء، فيكون حَقَّا؟ فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم : «تلك الكلمة من الحَقِّ يخْطفُها الجِنِّي فَيَقُرُّهَا في أُذُنِ وليِّه، فَيَخْلِطُونَ معها مائة كَذِبَة». وفي رواية للبخاري عن عائشة رضي الله عنها : أنها سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: «إن الملائكة تَنْزِل في العَنَانِ -وهو السَّحَاب- فَتَذْكُرُ الأمر قُضِيَ في السماء، فَيَسْتَرِقُ الشيطان السَّمْعَ، فيسمعه، فيُوحِيَه إلى الكُهَّان، فيكذبون معها مائة كَذْبَة من عند أَنْفُسِهم».
[صحيح] - [الرواية الأولى: متفق عليها. الرواية الثانية: رواها البخاري]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە عائیشەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: کەسانێک پرسیاریان لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد سەبارەت بە جادووگەرەکان (الکهان)، ئەویش فەرمووی: «هیچی وا نین کە حسێبیان بۆ بکرێت.»، ووتیان: ئەی پێغەمبەر خودا ئەوان جاری وا هەیە هەندێک قسە دەکەن ڕاست دەردەچێت؟ پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: «ئەوە وشەیەکی هەقە کە جنۆکەکان بە نهێنی گوێی لێ دەگرن (لە فریشتەکانەوە) وئەم جنۆکانە دەیخەنە گوێی دۆستەکانیانەوە (جادووگەرەکان لە مرۆڤ)، وئەم جادووگەرانە سەد درۆ تێکەڵ بەو قسە بیستراوە دەکەن.» ولە ریوایەتی (بوخاریدا) عائیشە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: گوێم لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- بوو کە فەرمووی: «فریشتەکان دادەبەزن بۆ لای هەورەکان وباسی ئەو بڕیارانە دەکەن کە لە ئاسمان بڕیاری لە سەر دراوە، وشەیتانەکان بە نهێنیەوە گوێیان لێ دەگرن وئەو قسانە دەیگەیەنن بە جادووگەرەکان، وئەمانیش سەد درۆ لە لایەن خۆیانەوە دەدەنە پاڵ ئەو قسانە».
صەحیحە - بوخاری گێڕاویەتیەوە

شیکردنەوە

لە عائیشەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: کەسانێک پرسیاریان لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد سەبارەت بەوەی کەسانێک هەن کە هەواڵی شتە نەزانراوەکانی داهاتوو باس دەکەن (غەیبیاتەکان باس دەکەن)، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پێیانی فەرموو: هیچ گرنگی بە قسەکانیان مەدەن وباوەڕیان پێ مەکەن وقسەکانیان بەهەند وەرمەگرن. ئەوانیش ووتیان: قسەکانی ئەوان ڕوودەدات وڕاست دەردەچێت، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: جنۆکەکان ئەو قسە بە نهێنیەوە وەردەگرن لە ئاسمانەوە، ودەیهێنن بۆ دۆستەکانیان لە جادووگەرەکان، وپاشان ئەم جادووگەرانە لەو قسەی کە بۆیان هێندراوە لە ئاسمانەوە سەد درۆی تێکەڵ دەکەن. ولە واتای ڕیوایەتەکی بوخاریدا: فریشتەکان ئەو بڕیارانە دەبیستن کە لە ئاسمانەوە دەدرێت سەبارەت بە هەموو ڕووداوەکان کە ڕوودەدات بە سەر ئەهلی دونیا پاشان ئەو فریشتانە دادەبەزن بۆ ﻻی هەورەکان ولە گەڵ یەکتری باسی ئەو بڕیارانە دەکەن، وشەیتانەکان گوێ لەو هەواڵ وبڕیارانە دەگرن بە نهێنیەوە، پاشان ئەو شەیتانانە ئەو قسانە دەهێنن بۆ دۆستەکانیان لە جادووگەرەکان، وجادووگەرەکانیش باسی دەکەن وسەد درۆ یان زیاتریان بۆ زیاد دەکەن.