1. خوای گەورە نەهیتان لێدەکات کە سوێند بخۆن بە باوباپیرانتان 2. یەکەم شت کە دادگایی لەسەری دەکرێت لە نێوان بەندەکان لە ڕۆژی قیامەتدا بریتیە لە خوێنەکان 3. پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- بە لای دوو گۆڕدا تێپەڕی، فەرمووی: هەردووکیان ئازار دەدرێن، ولە سەر شتی گەورە ئازار نادرێن؛ یەکێکیان: خۆی نەدەشاردەوە لە کاتی میز کردن، وئەوی تریان: کاری دوو زمانی کردن (نەمیمە کردن) بوو لە نێو خەڵکدا 4. ئەگەر گوێتان لە بانگدەر بوو، گوێبگرن بزانن چی دەڵێت، ئێوەش ھەمان شت بڵێنەوە 5. لە گەڵ پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- بووم لە سەفەرێکدا، چووم بۆ ئەوەی خوفەکەی دابکەنم، فەرمووی: وازیان لێبێنە؛ چونکە من بە دەستنوێژەوە لە پێم کردوون، ومەسحی لەسەریان کرد 6. فاتیمەی کچی ئەبی حوبەیش پرسیاری لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد، و ووتی: تووشی حەیز (سووڕی مانگانە) دەبم لە جگە لە کاتی عادەتی ئاسایی خۆم، ئایا واز لە نوێژ کردن بهێنم؟ فەرمووی: نەخێر، ئەوە تەنها دەمارێکە خوێنی لێوە دەردەچێت، بەڵام بە گوێرەی ڕۆژەکانی عادەتت واز لە نوێژکردن بهێنە، وپاشان خۆت بشۆ ونوێژ بکە 7. ئەگەر یەکێک لە ئێوە دەستنوێژی گرت ئەوا با ئاو بکاتە نێو لوتیەوە وپاشان دەری بکات، وئەگەر بەردی بەکارهێنا بۆ خۆ پاککردنەوە؛ ئەوا با تاک بەکاربهێنێت، وئەگەر یەکێک لە ئێوە هەستا لە خەو؛ ئەوا با سێ جار دەستی بشوات پێش ئەوەی بیخاتە نێو تەشتەکەوە، چونکە یەکێک لە ئێوە نازانێت شەو دەستی لە کوێی بووە 8. ئەگەر پیاو بچێتە ماڵەوە، ناوی خودا بهێنێت لە کاتی چوونە ژوورەوەی ولەکاتی خواردنی، ئەوا شەیتان دەڵێت بە هاوڕێکانی: ئیمڕۆ هیچ شوێنێکی خەوتن وهیچ خواردنێکتان بۆ نییە، وئەگەر بچێتە ژوورەوە وناوی خودا نەهێنێت، شەیتان دەڵێت: شوێنی خەوتن وخواردنتان بۆ هەیە - 2 ملاحظة 9. دونیا خۆش وبەتام وچێژە، خودای گەورە ئێوە کردووە بە جێنشینی یەکتر لەسەری بۆ ئەوەی بزانێت کە ئێوە چۆن کردەوە دەکەن، بۆیە خۆتان بپارێزن لە دونیا وخۆتان بپارێزن لە ئافرەتان، چونکە یەکەم فیتنە وتاقیکردنەوەی نەوەکانى ئیسرائیل لە ئافرەتان بوو 10. لە گەڵ پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نوێژم کرد: دوو ڕکات پێش نوێژی نیوەڕۆ ودوو ڕکات پاشی، ودوو ڕکات پاش نوێژی جومعە، ودوو ڕکات پاش نوێژی مەغریب، ودوو ڕکات پاش نوێژی عیشا 11. پیاوێک سکاڵای هێنایە لای پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کە هەندێک شت دێتە خەیاڵیدا لە کاتی نوێژدا، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: با نوێژەکە جێنەهێڵێت هەتاوەکو دەنگێک دەبیستێت، یان بۆنێک دەکات - 1 ملاحظة 12. ئایا ئەو کەسەی کە لە پێش ئیمامەوە سەری بەرز دەکاتەوە ناترسێت لەوەی کە خوای گەورە سەری وەکو سەری گوێ درێژ، یان شێوەی وەکو شێوەی گوێدرێژ لێبکات؟ 13. پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فێری تەشەهود (تەحیات)ی کردم هەروەکو چۆن فێری سورەتێکی قورئانی دەکردم، وناو لەپم لە ناو لەپی ئەو بوو 14. نزای: ( اللَّهُمَّ إني أعوذ بك من عذاب القبر، وعذاب النار، ومن فتنة الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ، ومن فتنة الْمَسِيحِ الدَّجَّالِ ) - 2 ملاحظة 15. نزاى: «اللهم إني اعوذ بك من الخبث والخبائث» 16. تەنها خودا بپەرستن وهیچ هاوبەشێکی بۆ بڕیار مەدەن، واز لە قسەی باوباپیرانتان بهێنن، وفەرمانی پێمان دەکرد بە نوێژ کردن، وڕاستگۆیی، وداوێن پاکی، وگەیاندنی پەیوەندی خزمایەتی - 3 ملاحظة 17. ماف خواردن دەبێت لە دوای من وهەندێک کردەوە ئەنجامدەدرێت کە ئێوە ئینکاری لێ دەکەن 18. پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- ئەگەر خۆی بشۆردایە بە هۆی لەشگران بوونیەوە (غوسڵی بکردایە)، سەرەتا دەستی دەشۆرد پاشا دەستنوێژی دەکرد وەکو شێوازی دەستنوێژگرتن بۆ نوێژ پاشان خۆی دەشۆرد (غوسڵی دەکرد) 19. ئایا شتێکتان پێ نەڵێم کە دەترسم لە ئەوەی تووشتان بێت زیاتر لە مەسحیی دەجال؟ ووتیان: بەڵێ ئەی پێغەمبەری خودا، فەرمووی: شیرکی شاراوە (الشرك الخفي)، کەسێک هەڵدەستێت ونوێژەکەی دەڕازێنێتەوە کاتێک دەزانێت کەسێک سەیری دەکات - 1 ملاحظة 20. نمونەی ئەو کەسەی کە سنوورەکانی خوای گەورە تێپەڕ ناکات (تاوانەکان ئەنجام نادات وخۆی لێیان بە دوور دەگرێت)، وئەو کەسەی کە تاوانەکان ئەنجام دەدات وەکو کەسانێک وان کە تيروپشک دەکەن لە سەر کەشتیەک وهەندێکیان دەچنە سەرەوەی کەشتیەکە وهەندێکیان دەچنە خوارەوەی کەشتیەکە، وئەوانەی لە خوارەوەی کەشتیەکەن ئەگەر ئاویان بهێنایە بە لای ئەوانەی سەرەوەی خۆیان تێدەپەڕین - 8 ملاحظة 21. گۆڕەکەم مەکەن بە شوێنی سەردانی کردن وکۆبوونەوە، وماڵەکانتان مەکەن بە گۆڕستان، وسەلام کردنی ئێوە بە من دەگات ئەگەر لە هەر شوێنێک بن 22. پیاوێک بوو مەزیم زۆر بوو، شەرمم کرد پرسیار لە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- بکەم بە هۆی ئەوەی کە کچەکەی هاوسەرمە، بۆیە داوام لە میقدادی کوڕی ئەسوەد کرد کە پرسیاری لێبکات، بۆیە فەرمووی: تەنها عەورەتی -دامێنی- دەشۆرێت، ودەستنوێژ دەگرێت 23. مەڵێن: خوای گەورە بیەوێت وفڵان کەس بیەوێت، بەڵکو بڵێن: خوای گەورە بیەوێت پاشان فڵان کەس بیەوێت 24. سوێند بە ئەو زاتەی کە نەفسی منی بە دەستە، ناچنە بەهەشتەوە هەتا ئیمان نەهێنن، وئیمان ناهێنن هەتا یەکترتان خۆش نەوێت، ئایا شتێکتان پێ بڵێم کە بەهۆیەوە یەکتریان خۆش دەوێت؟ سەلام کردن لە نێوانتان بڵاو بکەنەوە - 2 ملاحظة 25. پرسیارم لە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- کرد: چی کردەوەیەک خۆشەویستترینە لای خوای گەورە؟ فەرمووی: نوێژ کردن لە کاتی خۆی، ووتم: پاش ئەوە چی؟ فەرمووی: چاکەکاری بەرامبەر دایک وباوک - 2 ملاحظة 26. پیاوێک لای پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- خواردنی دەخوارد بە دەستی چەپی، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- پێی فەرموو: بە دەستی ڕاستت بخۆ، ئەویش ووتی: ناتوانم، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- پێی فەرموو: دەتتوانی، هیچ شتێک وای لێ نەکرد کە گوێڕایەڵی بکات جگە لە خۆبەگەورەزانین نەبێت، بۆیە دەستی بەرز نەکردەوە بۆ دەمی 27. ئەوەی بانگەشە بکات بۆ هیدایەت وچاکەکاریەک، ئەوا پاداشتی وەکو پاداشتی ئەوانە وایە کە کردەوەی پێ دەکەن، وئەمەش هیچ لە پاداشتی ئەوان کەم ناکاتەوە، وئەوەی بانگەشە بکات بۆ گومڕاییەک، ئەوا تاوانی لە سەرە بە قەد تاوانی ئەوانەی کە شوێنی دەکەون، وئەمەش هیچ لە تاوانی ئەوان کەم ناکاتەوە 28. شومیەتی شیرکە (هاوەڵدانانە بۆ خوای گەورە)، شومیەتی شیرکە (هاوەڵدانانە بۆ خوای گەورە)، هیچ یەکێک لە ئێمە نییە کە شتێک لە باوەڕ بوون بە (شوم بوون) نەیەتە نێو دڵیەوە، بەڵام خوای گەورە نایهڵێت بە تەوەکول وپشت بەستن بە ئەو 29. کۆمەڵێک لە بەنی عامیر چووین بۆ لای پێغەمبەری خودا -صلى الله علیه وسلم-، ووتمان: تۆ سەیدی (گەورەی) ئێمەی، ئەویش فەرمووی: سەید (گەورە) خوای گەورەی بەرز وپیرۆزە 30. ئاگاداری زیادەڕەوی وسنوور تێپەڕاندن بن، چونکە ئەوەی بووە هۆی تیاچوونی ئەوانەی پێش ئێوە بریتی بوو لە زیادەڕەوی کردن (سنوور تێپەڕاندن) 31. کاتێک ئەبو تاڵیب خەریک بوو کۆچی دوایی بکات؛ پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- هات بۆ لای، عبداللە کوڕی ئەبی ئومەیە وئەبو جهل لە لای بوون، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- پێی فەرموو: ئەی مامە، بڵێ: (لا إله إلا اللە)، وشەیەکە کە لای خوای گەورە شاهێدیت بۆ دەدەم لە سەری 32. نەخۆشی بە ویستی خۆی ناگوازرێتەوە، وشومیەتی نییە، وفەئلم پێ خۆشە؟ ووتیان: فەئل چییە؟ فەرمووی:وشەی جوان وشیرین 33. پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- سەبارەت بە ئەنساڕ (پشتیوانان) فەرمووی: هیچ کەسێک خۆشیانی ناوێت مەگەر ئیماندار نەبێت، وهیچ کەسێک ڕقی لێیان نییە مەگەر مونافیق ودوو ڕوو نەبێت، وئەوەی ئەوانی خۆش بوێت ئەوا خوای گەورە خۆشی دەوێت، وئەوەی ڕقی لە ئەوان بێتەوە ئەوا خوای گەورە ڕقی لێدەبێتەوە 34. سەیری عەمرو کوڕی ئەبی حەسەنم دەکرد کە پرسیاری لە عبداللەی کوڕی زەید کرد سەبارەت بە دەستنوێژی پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم-؟ ئەویش (عبداللە): داوای تەشتێک (سەتڵێک) ئاوی کرد، ودەستنوێژی گرت بەو شێوەیەی کە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- دەستنوێژی دەگرت 35. بەس بوو بۆت کە بە دەستەکانت تەنها ئەمە ئەنجام بدەیت، پاشان: یەک جار دەستی (ناو لەپەکانی) دا بە زەویدا، پاشان بە ناو لەپی چەپ پشتی دەستی ڕاستی سڕی (مەسح کرد)، وهەروەها دیوی سەرەوەی هەردوو دەستەکانی وڕووی (دەموچاوی) مەسح کرد 36. من وپێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- لە یەک تەشتدا خۆمان دەشۆرد (غوسڵمان دەکرد)، وهەردووکمان لەشمان گران بوو 37. هەرکەسێک کاتێک کە دەردەچێت لە ماڵ بڵێت: (بسم الله توكلت على الله، ولا حول ولا قوة إلا بالله)، پێی دەووترێت: هیدایەت درایت بۆ سەر ڕێبازی ڕاست وهەموو پێویستی وهەمێکی دونیایی وقیامەتیت بۆ جێبەجێ بوو وپارێزراویت، وشەیتان لە ڕێگاکەی دوور دەکەوێتەوە - 2 ملاحظة 38. بەیعەتم دا بە پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- بە نوێژ ئەنجامدان، وزەکاتدان، وئامۆژگاری کردن بۆ هەموو مسوڵمانێک 39. تەقوای خوای گەورە بکەن، وپێنج نوێژەکانتان ئەنجام بدەن، ولە مانگەکەتاندا ڕۆژوو بگرن، وزەکاتی ماڵەکانتان (پارەکانتان) دەربکەن، وگوێڕایەڵی کاربەدەستەکانتان (ئەمیرەکانتان) بن؛ ئەگەر وا بکەن ئەوا دەچنە ناو بەهەشتی پەروەردگارتانەوە 40. تیاچوون وسزا بۆ (پاژنەی پێ) لە دۆزەخ 41. هەرکەسێک پێی خۆشە پیاوێک لە ئەهلی بەهەشت ببینێت با سەیری ئەو پیاوە بکات 42. دە شت لە فیترەتەوەن: کورتکردنەوەی سمێڵ، وڕیش هێشتنەوە، وسیواک کردن، وئاو ڕادانە ناو لووت، وبڕینی نینۆکەکان، وشۆردنی بورجومەکان، لابردنی مووی بن باڵ، ومووی بەر تاشین ،وتارات کردن - 8 ملاحظة 43. هەموو ئومەتەکەم پارێزراون جگە لە ئەوانە نەبێت کە تاوانەکان ئاشکرا دەکەن - 2 ملاحظة 44. لای پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- بووین نۆ یان هەشت یان حەوت کەس، پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- فەرمووی: ئایا بەیعەت بە پێغەمبەری خودا -صلى الله علیه وسلم- نادەن 45. فەرمانم پێکراوە کە بەرامبەر خەڵکی بجەنگم تا ئەو کاتەی شاهێدی دەدەن بە ( لا إله إلا الله ومحمدًا رسول اللە)، واته: (ھیچ پەرستراوێک ڕاست و ھەق نیە جگە لە (اللە) وموحەمەد پێغەمبەر ونێردراوی خودایە)، ونوێژەکانیان دەکەن، وزەکاتی ماڵ وسامانیان دەردەکەن، جا ئەگەر ھاتوو ئەوانەیان ئەنجامدا؛ ئەوا خوێن وماڵ وسامانیان پارێزراو دەبێت مەگەر بە ھەق ومافێک لە ھەق ومافەکانی ئیسلام نەبێت، پاشان لێپرسینەوەیان لە لای خودایە 46. ئەو کەسەی کە سوارییە سەلام لە ئەو کەسە دەکات کە ڕێ دەکات، وئەو کەسەی کە ڕێ دەکات سەلام لە ئەو کەسە دەکات کە دانیشتووە، وکەم سەلام لە زۆر دەکات 47. نوێژکردنی پیاوێک لەگەڵ کۆمەڵ (بە جەماعەت) پاداشتەکەی زیاترە لە نوێژکردنی لە دوکانەکەی یان ماڵەکەی بە بیست وچەند پلەیەک 48. پێی هیچ کەسێک ناجوڵێت لە ڕۆژی قیامەتدا هەتا پرسیاری لێدەکرێت: تەمەنی لە چیدا بەسەربرد؟ وئەوەى زانستەی دەیزانی چی کردەوەیەکی پێ ئەنجامدا؟ ئەو پارە وسامانەى هەیبوو لە کوێوە پەیدای کرد؟ ولە چیدا پارەکەى خەرج کرد؟ وهێزوتوانای لاشەی لە چیدا بەکارهێنا؟ 49. نمونەی پێنج نوێژەکە وەکو نمونەى ڕووبارێکی گەورەیە لە پێش دەرگای یەکێک لە ئێوە ڕێ بکات، وڕۆژانە پێنج جار خۆی تێدا بشوات 50. نمونەی ئیمانداران لە پەیوەندی وبەزەیی وسۆزیان بەرامبەر یەکتر، وەکو نمونەی لاشەیەک وایە ئەگەر ئەندامێکی تووشی ئازار وناڕەحەتی بێت ئەوا سەرجەم ئەندامەکانى تریش بەشدار دەبن لەم ناڕەحەتی وئازارە ودەناڵێنن بەهۆی شەونخونی و تا - 6 ملاحظة 51. فەرمان بە منداڵەکانتان بکەن بە نوێژکردن لە تەمەنی حەوت ساڵیدا، ولێیان بدەن لەسەر نوێژنەکردن لە تەمەنی دە ساڵیدا، وجێگاکانیان جیا بکەنەوە 52. ئیماندار تانەدەر ونەفرەتلێکەر وجوێندەر ودەمشڕ نییە 53. خواى گەورە فێری کردین کە چۆن سەلام لە تۆ بکەین، ئەی چۆن سەڵاوات لەسەر تۆ بدەین؟ ئەویش فەرمووی: بڵێن: ( اللَّهُمَّ صَلِّ على محمد وعلى آل محمد؛ كما صَلَّيْتَ على إبراهيم، إنك حميد مجيد، و بَارِكْ على محمد وعلى آل محمد؛ كما باركت على إبراهيم، إنك حميد مجيد ) - 2 ملاحظة 54. هەرکەسێک لە نوێژدا، لە هەموو ڕکاتێکدا (سورەتی الفاتحة) نەخوێنێت؛ ئەوا نوێژەکەى دروست نییە - 4 ملاحظة 55. ئیمانداری بەهێز خێرترە وخۆشەویستترە لای خواى گەورە لە ئیمانداری لاواز، وهەموویان خێریان تێدایە، پێداگیر بە لەسەر ئەوەى سوودی بۆت هەیە، وداواى یارمەتی لە خواى گەورە بکە وبێ هیوا مەبە 56. زۆرترین نزای پێغەمبەری خودا -صلى الله عليه وسلم- : ( رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً، وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ ) 57. چاکترین شێوازى ئیستیغفار کردن - 2 ملاحظة 58. خۆتان لە ستەمکردن بپارێزن، چونکە ستەمکردن تاریکاییە لە ڕۆژی قیامەتدا، وخۆتان لە ڕەزیلی وچرووکی بپارێزن؛ چونکە ڕەزیلی وچرووکی بووە هۆی تیاچوونی ئەوانەى پێش ئێوە، وای لێیان کرد کە خوێنی یەکتر بڕێژن، وحەرامی یەکتر حەڵاڵ بکەن - 2 ملاحظة 59. پیاوێک پرسیاری لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد: چی کردەوەیەک لە ئیسلامدا باشترین وچاکترینە؟ فەرمووی: خواردن ببەخشیت وسەلام بکەیت لە هەرمسوڵمانێک بیناسیت ونەیناسیت 60. هەمووتان شوانن، وهەریەکێکتان بەپرسیارە بەرامبەر ژێردەستەکەى: دەسەڵاتدار شوانە، وپیاو شوانە لەسەر خێزانەکەى، وئافرەت شوانە لەسەر ماڵی مێردەکەى ومنداڵەکانى، وهەمووتان شوانن وبەرپرسیارن بەرامبەر ژێردەستەکانتان 61. الله أکبر، ئەوە ڕێبازەکانە! سوێند بە ئەو زاتەی نەفسی منی بەدەستە ئەوەتان ووت کە نەوەکانى ئیسرائیل بە موسایان ووت 62. پیاوێک بە پێغەمبەری ووت -صلى اللە علیە وسلم- : خواى گەورە بیەوێت وتۆ بتەوێت، فەرمووی: ئایا منت کردە هاوبەشی خواى گەورە؟ تەنها خواى گەورە بیەوێت 63. توندترین سزا لە ڕۆژی قیامەتدا بۆ ئەوانەیە کە وێنەى دروستکراوەکانى خودا دەکێشنەوە 64. سورەتەکانى (الإخلاص والفلق والناس) سێ جار بخوێنە؛ کاتێک ئێوارە وکاتێک بەیانیت بەسەردا دێت، بەسە بۆت وهۆکارن بۆ پاراستنت لە هەموو شتێک 65. بڵێ: ( لا إله إلا الله وحده لا شريك له الله أكبر كبيرًا ) - 2 ملاحظة 66. هەر مسوڵمانێک کاتێک ساتی نوێژی فەرز دێت، بە جوانى وڕێکی دەستنوێژ بگرێت 67. نمونەی ئەو ئیماندارەی کە قورئان دەخوێنێت وەکو نمونەی داری باڵنگ وایە بۆن وتامی خۆشە - 6 ملاحظة 68. هەندێک زیکر هەیە هەرکەسێک بیانخوێنێت لە پاش هەموو نوێژێک؛ ئەوا بێبەش ودۆڕاو نابێت 69. هەرکەسێک کاتێک گوێی لە بانگبێژ دەبێت، بڵێت: ( أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأنَّ محمداً عبده ورسولُه، رضيتُ بالله رباً وبمحمدٍ رسولاً وبالإسلام دِينا )، ئەوا خواى گەورە لە تاوانەکانى خۆش دەبێت 70. خواى گەورە دەفەرموێت: نەوەى ئادەم من بە درۆ دەخاتەوە، ومافى ئەوەى نییە کە وا بڵێت 71. خواى گەورە دەفەرموێت: ئەوەى دژایەتی وەلیەکی من بکات؛ ئەوا من جەنگی لە دژ ڕادەگەیەنم، وبەندەکەم بە هیچ شتێک لە من نزیک نابێتەوە کە خۆشەویست بێـت لە لام هێندەی نزیکبوونەوەى لێم بە ئەنجامدانى فەریزەکان، وبەندەکەم بەردەوام لێم نزیک دەبێتەوە بە ئەنجامدانى کردەوە نافیلەکان هەتاوەکو خۆشم دەوێت 72. دایبکەنە تەنها لاوازتر دەکات، ئەگەر بمریت وئەمە لە دەستدا بێت؛ ئەوا هەرگیز سەرفراز نابیت 73. ئەوەی تەمیمەیەک هەڵبواسێت؛ ئەوا خواى گەورە هیوا وپێویستیەکانى بۆ جێبەجێ نەکات، وئەوەى گوێچکەماسییەک هەڵبواسێت؛ ئەوا خواى گەورە هێوری وئارامی پێ نەبەخشێت 74. نوێژی کەسێک دروست نییە ئەگەر دەستنوێژی نەگرتبێت، ودەستنوێژی کەسێک دروست نییە ئەگەر ناوی خوداى نەهێنا بێت - 1 ملاحظة 75. بگەڕێوە بە ڕێکی وجوانی دەستنوێژ بگرە 76. دوو کۆمەڵ لە ئەهلی دۆزەخ نەیانم بینووە: کۆمەڵێک قامچیان پێیە وەکو کلکی مانگا وایە پێی لە خەڵکی دەدەن، وئافرەتانێک پۆشتەن بەڵام ڕووتن وبەلەنجە ولار ڕێدەکەن، وگوێڕایەڵی فەرمانەکانی خودا ناکەن، وخەڵکی بۆ سەرپێچیکردنی فەرمانەکانى خودا بانگدەکەن، وقژیان وەکو کۆپارەی سەر پشتی وشتر لار بووەتەوە؛ ناچنە بەهەشتەوە 77. پیاو نابێت سەیری شوێنی شەرمگەی پیاوێکی تر بکات، وئافرەت نابێت سەیری شوێنی شەرمگەى ئافرەتێکی تر بکات، ونابێت دوو پیاو لاشەیان بەریەک بکەوێت لە ژێر یەک پۆشاکدا، ونابێت دوو ئافرەت لاشەیان بەریەک بکەوێت لە ژێر یەک پۆشاکدا 78. ئەوانەى ئەم وێنانە دروستدەکەن سزا دەدرێن لە ڕۆژی قیامەتدا؛ پێیان دەووترێت: ئەوانەى دروستتانکرد زیندوویان بکەنەوە 79. فریشتەکان هاوەڵی کۆمەڵێک نابن ئەگەر سەگ یان زەنگیان لەگەڵدا بێت 80. دەستوورمان وابوو لە پاش پاکبوونەوە لە بێنوێژی: لێڵاو وزەرداومان بە هیچ دانەدەنا 81. نوێژ مەکە وچاوەڕێ بکە هەتا ماوەى ئاسایی سووڕی مانگانەکەت تەواو دەبێت، پاشان خۆت بشۆ 82. خۆشۆردنی ڕۆژی جومعە واجبە لەسەر هەموو باڵغێکی نێر، وسیواک بکات، وبۆن لە خۆی بدات ئەگەر هەبوو - 4 ملاحظة 83. ئەوە مسوڵمانە کە مسوڵمانان لە زمانى ودەستی پارێزراو بن، وکۆچکەر ئەو کەسەیە کە وازبهێنێت وکۆچ بکات لەو شتانەى کە خودا نەهی لێکردوون 84. نابێت ڕۆژوو بگیرێت لە دوو ڕۆژدا: ڕۆژووشکاندن وقوربانیکردن، نابێت هیچ نوێژێک ئەنجامبدرێت لە پاش نوێژی بەیانی هەتاوەکو خۆر دەردەچێت، ونابێت هیچ نوێژێک ئەنجامبدرێت لە پاش نوێژی عەسر هەتاوەکو خۆر ئاوا دەبێت، ونابێت سەفەری تایبەت ئەنجامبدرێت مەگەر بۆ سێ مزگەوت نەبێت: مزگەوتی حەرام، ومزگەوتی ئەقسا، وئەم مزگەوتەی من 85. لەوەیە ئێوە قورئان بخوێنن لە پشت ئیمامەکەتانەوە، ووتمان: بەڵێ، بەو شێوەیە ئەی پێغەمبەری خودا، فەرمووی: قورئان مەخوێننەوە مەگەر (سورەتی الفاتحة) نەبێت؛ نوێژی هیچ کەسێک دروست نابێت ئەگەر نەیخوێنێت 86. هەرکەسێک پاش هەموو نوێژێک: سی وسێ جار بڵێت (سبحان الله)، وسی وسێ جار بڵێت (الحمد لله)، وسی وسێ جار بڵێت (الله أکبر)، ئەمە نەوەد ونۆ وسەدەهەم تەواو بکات بە ووتنی: (لا إله إلا الله وحده لا شريك له, له الملك, وله الحمد, وهو على كل شيء قدير)؛ ئەوا خواى گەورە لە گوناهەکانى خۆش دەبێت ئەگەر وەکو کەفی سەر دەریاش بن 87. هەرکەسێک (ئایەتی کورسی) بخوێنێت لە پاش هەموو نوێژێکی فەرز؛ ئەوا هیچ شتێک ڕێگر نابێت لەوەى بچێتە بەهەشتەوە جگە لە مردن نەبێت 88. ئەم ئاینە دەگاتە هەرشوێنێک کە شەو وڕۆژی پێبگات، وخواى گەورە ئەم ئاینە دەگەیەنێت بە هەموو شوێنێکی نیشتەجێبوو وهەموو شوێنێکی چۆڵ وبیابان، هۆکاری شکۆداربوونی شکۆدارانە یان هۆکاری سەرشۆڕبوونی سەرشۆڕانە، شکۆدارییەک کە خواى گەورە بەهۆی دەستگرتن بە ئیسلامەوە دەیبەخشێت، وسەرشۆڕییەک کە خواى گەورە بەهۆی کوفر وڕەتدانەوەى ئیسلامەوە دەیسەپێنێت 89. ئەگەر یەکێکتان گومانى لە نوێژەکەى هەبوو، نەزانێت چەند ڕکاتی ئەنجامداوە سێ یان چوار؟ با گومانەکەى دووربخاتەوە وبنچینەى نوێژەکەى لەسەر ئەوە دابمەزرێنێت کە لێی دڵنیایە، پاشان با دوو سوجدە ببات پێش ئەوەى سەلام بداتەوە، ئەگەر پێنج ڕکاتی ئەنجامبدا بێت؛ ئەوا نوێژەکەى بە ڕکاتی جووت دەبێت، وئەگەر هەر چوار ڕکاتەکەی ئەنجامدابێت؛ ئەوا ئەمە سەرشۆڕکردنە بۆ شەیتان 90. ھەر کەسێک گوێی لە بانگ بوو، و وەڵامی بانگی نەدایەوە (نەهات بۆ نوێژی جەماعەت)؛ ئەوا نوێژەکەی کامڵ نییە، مەگەر بیانویەکی شەرعی ھەبێت - 1 ملاحظة 91. ووتم: ئەی پێغەمبەری خودا، ئایا کێ شایستەترە بۆ ئەوەی بەرامبەری چاکەکار بم؟ فەرمووی: دایکت، پاشان دایکت، پاشان دایکت، پاشان باوکت، پاشان لە ئەوان خوارتر لە ڕووی نزیکی خزمدارییەوە 92. خوێنی هیچ مسوڵمانێک حەڵاڵ نییە کە شاهێدی دابێت بە (ﻻ إله إﻻ الله ومحمد رسول الله)؛ مەگەر بەهۆی یەکێک لەم سیانە نەبێت 93. هەموو سەرخۆشکەرێک ئارەقە، وهەموو سەرخۆشکەرێک حەرامە، وئەوەى ئارەق بخواتەوە لە دونیادا ولە کاتێکدا بمرێت کە هۆگری بووبێت وتەوبەی لێ نەکردبێت؛ ئەوا لە ڕۆژی دواییدا نایخواتەوە 94. پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- پرسیاری لێکرا سەبارەت بە ئارەق (ئەلکهول)، نەهی لێکرد لەوەى کە دروست وئامادەی بکات، ووتی: بۆ چارەسەر دروستی دەکەم، فەرمووی: ئەوە چارەسەر نییە بەڵکو ئەوە نەخۆشی ودەردە