آن را با دست و بدون آب و سپس با آب به هم بمال و بشوی؛ سپس در آن نماز بخوان. شستن خون کفایت می کند و اثر آن ضرری برای تو ندارد. اگر بر امتم دشوار نمی بود، به آنها دستور می دادم همراه هر بار وضو مسواک بزنند. هرکس از یادگیری وضوی رسول الله صلی الله علیه وسلم خوشحال می شود، بداند که وضوی ایشان چنین بوده است. وضو را کامل نموده و بین انگشت ها را خلال کن و در استنشاق مبالغه کن مگر اینکه روزه باشی. عمار بن یاسر رضی الله عنه را دیدم که وضو گرفت و ریشش را خلال کرد. به وی گفته شد - یا به وی گفتم -: ریشت را خلال می کنی؟ گفت: چه چیزی مرا از این کار باز می دارد درحالی که رسول الله صلی الله علیه وسلم را دیدم که ریشش را خلال می کرد. برای رسول الله صلی الله علیه وسلم به اندازه ی دو سوم مد آب آورده شد که با آنها دستش را تا آرنج مالید. رسول الله صلی الله علیه وسلم وضو گرفت و مضمضه نموده و پس از آن بینی را شسته و سه بار صورت و سه بار دست راست و سه بار دست چپ را شسته و سپس سرش را با آب تازه ای مسح کرد و پاهایش را شست و آنها را تمیز و پاکیزه نمود. رسول الله صلى الله عليه وسلم وضو گرفت و بر پیشانی و عمامه و موزه هایش مسح کرد. هرگاه رسول الله صلى الله عليه وسلم وضو می گرفت، بر آرنج هایش آب می ریخت. نماز کسی که وضو نداشته باشد و وضويی که بر آن بسم الله گفته نشده باشد، صحيح نيست. رسول الله صلی الله علیه وسلم را دیدم که بر روی موزه هایش مسح می کرد. رسول الله صلى الله عليه وسلم سریه ای را فرستاد که با سرمای شدیدی مواجه شدند؛ وقتی به محضر رسول الله صلی الله علیه وسلم بازگشتند، به آنها امر نمود تا (در چنان شرایطی) بر عمامه ها و موزه های خود مسح کنند. اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم در عهد ایشان چنان منتظر نماز عشاء می ماندند که (از فرط خستگی و خمیازه کشیدن) سرهایشان مایل می شد؛ سپس بلند شده و نماز می خواندند، بدون اینکه دوباره وضو بگیرند. رسول الله صلی الله علیه وسلم یکی از همسرانش را بوسید، سپس برای نماز خارج شد بی آنکه وضو بگیرد. آیا آلت تناسلی چیزی جز پاره گوشتی از بدن اوست. هرکس آلت خود را لمس نماید، باید وضو بگیرد. آن مرد گفت: در محل استراحت گوسفندان نماز بخوانم؟ فرمود: «بلی». آن مرد پرسيد: در محل استراحت شتران نماز بخوانم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «نه». کسی که مرده می شوید (پس از شستن مرده) باید غسل کند، و آنکه مرده را حمل می کند (پس از حمل آن) باید وضو بگیرد. در نامه ای که رسول الله صلی الله علیه وسلم برای عمرو بن حزم نوشته بود، آمده بود: «قرآن را جز شخص پاک لمس نکند». بی گمان چشم ها دربند مقعد انسان می باشند، پس هرگاه چشم ها بخواب روند، بند مقعد باز و روان می شود. در روز جنگ مؤته نه شمشیر در دستم شکست و تنها یک شمشیر یمنی در دستم تاب آورد. گرمای تب، برگرفته از گرمای جهنم است؛ پس بوسيله آب آن را سرد كنيد. داستان عایشه رضی الله عنها با عبدالله بن زبیر رضی الله عنهما در قهر و نذر ایشان رسول الله صلى الله عليه وسلم به احد رفت و پس از گذشتِ هشت سال از جریان احد، برای کُشته های اُحُد دعا کرد؛ مانند کسی که از زنده ها و مرده ها خداحافظی می کند. رسول الله صلی الله علیه وسلم به ما خبر داد که در گذشته چه بوده و در آينده چه خواهد بود؛ داناترين ما کسی بود که نکات بيشتری را به خاطر سپرد. رسول الله صلى الله عليه وسلم به کُشتنِ مارمولک سمّی دستور داد و فرمود: «او در آتش ابراهيم (عليه السلام) می دميد». هرکه مارمولک سمی را در نخستين ضربه بکُشد، صد نيکی برايش ثبت می گردد؛ و در دومين ضربه نيکی کم تری برايش منظور می شود و در سومين ضربه، کمتر از اين برای او ثبت می شود. شخصی تصميم گرفت که صدقه ای بدهد؛ صدقه اش را برداشت و بيرون رفت و آن را (ندانسته) به دزدی داد. بامداد مردم می گفتند: ديشب به دزدی صدقه داده شده است. آيا درباره ی اين حيوان که الله به تو داده است، از الله نمی ترسی؟ اين حيوان نزد من شکايت می کند که او را گرسنه نگه می داری و خسته اش می کنی (و از او زياد کار می کشی). از انس رضی الله عنه روایت است که می گوید: وقتی در جایی اتراق می کرديم، تا زمانی که بارهای شترها را باز نمی کرديم (و پايين نمی گذاشتيم)، مشغول نماز نمی شديم. هيچيک از شما (و هيچ انسانی) وجود ندارد، مگر اينکه جايگاهش در بهشت يا دوزخ مشخص شده است. هر مسلمانی که چهار نفر از او به نيکی ياد کنند، الله او را وارد بهشت می گرداند. هیچ زنی از شما سه فرزندش را از دست نمی دهد، مگر اینکه آنها برای مادرشان مانعی در برابر آتش دوزخ خواهند بود. عبدالله بن ابی اوفی بر جنازه ی دخترش (نماز گزارد و) چهار تکبير گفت و پس از تکبير چهارم، به اندازه ی فاصله ی دو تکبير ايستاد و برای دخترش دعا و درخواستِ آمرزش کرد. آنگاه گفت: رسول الله صلى الله عليه وسلم - در نماز جنازه - چنين عمل می کرد. از هيچ مسلمانی سه فرزند نمی ميرد مگر اينکه آتش او را لمس نمی کند مگر به اندازه ی تحقق سوگند الله متعال. هیچ مسلمانی نیست که سه فرزندِ نابالغش بميرند، مگر اینکه الله متعال به لطف رحمت خويش بر فرزندانِ آن شخص، او را وارد بهشت می گرداند. شخص نخست را ستوديد؛ پس بهشت بر او واجب شد و از شخص دوم به بدی ياد کرديد؛ پس آتش دوزخ بر او واجب گشت. شما گواهانِ الله در زمين هستيد. هرگاه کسی بگويد: مردم هلاک شدند، خود بيش از همه در هلاکت و نابودی است. دو نفر که به يکديگر دشنام می دهند، گناهش بر آغازگر است تا آنکه ستم ديده [يعنی نفر دوم] از حد بگذرد. اگر در پیِ آشکار کردن عيوب و مسايل پنهان مسلمانان برآيی، آنان را فاسد می کنی يا نزديک است که ايشان را به فساد بکشانی. مردی را نزد ابن مسعود آوردند و گفتند: اين فلانی است که ريشِ او آغشته به قطرات شراب است. ابن مسعود رضی الله عنه فرمود: «ما از تجسس و کنکاش در کار ديگران منع شده ايم؛ ولی اگر چيزی برای مان نمايان شد، به موجب آن - به مجازات شرعی يا تعزير - عمل می کنيم». برای هيچ مسلمانی جايز نيست كه بيش از سه شبانه روز با برادر مسلمانش قهر باشد؛ و هرکس بيش از سه روز قهر کند و در همین حالت بميرد، وارد دوزخ می شود. هیچکس دیگری را متهم به فسق یا کفر نمی کند مگر اینکه فسق و کفر به خود او بازمی گردد، در صورتی که دوستش چنین نباشد. هرکس همسرِ کسی يا برده ی او را فريب دهد، از ما نيست. هرکس يکسال با برادر مسلمانش قهر کند، مانند ريختن خون اوست. شيطان از اينکه نمازگزاران شبه جزيره ی عرب او را عبادت کنند، نا اميد شده است؛ ولی برای ایجاد فتنه و فساد و آشوب در ميان آنها می کوشد. «ای ابومسعود، بدان که قدرت و توان الله بر تو بیش از قدرت و توان تو بر این غلام است». گفتم: پس از اين هرگز هيچ غلامی را نمی زنم. الله کسانی را که در دنيا مردم را شکنجه می کنند، عذاب می دهد. به شما دستور داده بودم که فلانی و فلانی را آتش بزنيد؛ ولی عذاب دادن با آتش مخصوص الله است؛ پس اگر آن دو را يافتيد، آنها را بکُشيد. رسول الله صلى الله عليه وسلم از هدف گرفتن جانوران زنده و دربند و تيراندازی به سوی آنها نهی فرمود. رسول الله صلى الله عليه وسلم الاغی ديد که صورتش داغ شده بود و اين كار را ناپسند شمرد. شايسته - و روا - نيست کسی با آتش عذاب دهد مگر پروردگارِ آتش. رسول الله صلی الله علیه وسلم از ضربه زدن به صورت و از داغ گذاری در صورت حیوان نهی کرده است. من يکی از هفت پسر مُقَرّن بودم؛ ما فقط يک خدمت کار داشتيم. به ياد دارم که کوچک ترين برادر به آن کنيز سيلی زد؛ لذا رسول الله صلى الله عليه وسلم به ما امر فرمود آن کنيز را آزاد کنيم. هرکس غلامی را به جُرم نکرده، حد يا سيلی بزند، کفاره اش اين است که او را آزاد کند. چرا بر سرِ راه ها می نشينيد؟ از اینکه بر سر راه ها بنشینید دوری کنید. نصيب آدمی زاد از زنا نوشته شده است که ناگزير به آن دچار می شود: زنای چشم، نگاه کردن و زنای گوش، گوش دادن و زنای زبان، سخن گفتن و زنای دست، گرفتن و زنای پا، گام برداشتن می باشد؛ و قلب - به سوی حرام - ميل و آزرو می کند و اين شرمگاه است که آن را تصديق يا تکذيب می نمايد. نخستين کسی که روز قيامت درباره ی او قضاوت می شود، مردی است که شهيد شده است؛ او را می آورند و الله متعال نعمت هايش را به او يادآوری می کند و او هم آنها را می شناسد (و به آنها اعتراف می کند. الله) می فرمايد: در برابر اين همه نعمت چه کردی؟ می گويد: در راه تو جنگيدم تا اينکه شهيد شدم. درباره ی مردی که کارِ نيکی انجام می دهد و مردم او را به خاطر آن می ستايند، چه می فرمايی؟ فرمود: «اين مژده ی زودهنگام مومن است». حرمت زنان مجاهدان بر مردان خانه نشين، مانند حرمت مادران شان است. رسول الله صلى الله عليه وسلم بر مردی که لباس زنانه می پوشد و بر زنی که مانند مردان لباس بپوشد، لعنت فرستاد. همه اش را بتراشيد يا همه اش را بگذاريد. هرگاه بند کفش يکی از شما پاره شد، نبايد با لنگه ی ديگر راه برود تا آنکه لنگه ی آسیب دیده را تعمير کند. يهود و نصاری (محاسن و موهای شان را) رنگ نمی زنند، شما خلاف آنان عمل كنيد. اين را تغيير دهيد و از رنگ سياه بپرهيزيد. از امروز به بعد بر برادرم گريه نکنيد. موهای سفيدِ (سر و صورت) را نَکَنيد؛ زيرا نورِ مسلمان در روز قيامت است. بنی اسرائيل زمانی به هلاکت رسيدند که زن های شان به چنين کاری روی آوردند. هرکس بميرد و نوحه خوان خانوادگیِ او بايستد و بگويد: ای دريغ بر او که چون کوه پشتيبان ما بود! ای دريغ بر سرور و آقای مان! يا چنين سخنانی بگويد، دو مَلَک بر ميّت مامور می شوند و با مُشت گره کرده بر سينه اش می زنند و می گويند: تو واقعاً اينگونه بودی؟. ظرف ها را بپوشانيد و دهانه ی ظرف آب و نيز درها را ببنديد و چراغ ها را خاموش کنيد؛ شيطان، درب ظرفِ آب را نمی گشايد و درِ بسته را باز نمی کند و پوششِ ظرف ها را برنمی دارد. عبدالله بن رواحه رضی الله عنه بيهوش شد؛ خواهرش شروع به گريه کرد و می گفت: ای دريغ بر برادرم که مثل کوه پشتيبان من بود؛ ای دريغ بر او که چنين و چنان بود! و چندين ويژگی را برايش برشمرد. هنگامی که عبدالله بن رواحه رضی الله عنه به هوش آمد، گفت: هرچه می گفتی، از من می پرسيدند که تو واقعاً اينگونه بودی؟ رسول الله صلى الله عليه وسلم هيچ چيزی را بدشگون و شوم نمی دانست (و هيچگاه فال بد نمی زد). از جمله مواردی که رسول الله صلى الله عليه وسلم در کارهای نيک از ما پيمان گرفت، اين بود که - در هنگام مصيبت - چهره نخراشيم و فرياد و واويلا سر ندهيم و گريبان پاره نکنيم و موهای خود را پراکنده نگردانيم. هنگامی که می خوابيد، آتش را در خانه های تان روشن نگذاريد. ای مردم، هرکس چيزی می داند، آن را بگويد و اگر چيزی نمی داند، بگويد: الله داناتر است؛ زيرا بخشی از علم اين است که انسان درباره ی چيزی که نمی داند، بگويد: الله داناتر است. رسول الله صلى الله عليه وسلم از اينکه مردی ايستاده کفش بپوشد، نهی فرمود. زنگ، از آوازهای شيطان است. آنان که اين تصاویر را می سازند، روز قيامت عذاب می شوند، به آنها گفته می شود: آنچه را خلق کرده اید، زنده کنيد. چيزهايی مانند ادرار و نجاست شايسته ی اين مساجد نيست؛ بلكه اين مساجد برای ذكر الله متعال و تلاوت قرآن ساخته شده اند. مردی در مسجد اعلام کرد که آيا کسی شترِ سرخِ مرا نديده است؟ رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «آن را نيابی؛ مساجد فقط برای همان هدفی بنا شده که برای آن ساخته شده اند». اگر از اهالی اينجا بوديد، شما را آزرده می کردم؛ صدای تان را در مسجد رسول الله صلى الله عليه وسلم بلند می کنيد! ای مردم، شما دو گياه می خوريد که بوی بدی دارند: پياز و سير. کسی که حيوانِ قربانی دارد، پس از رؤيت هلال ماه ذی الحجه چيزی از موها و ناخن هايش را نگيرد تا اينکه قربانی کند. رسول الله صلى الله عليه وسلم از چمباتمه زدن در روز جمعه و درحال خطبه خواندن امام منع فرمود. يا الله، خيرِ اين باد و نيز خيرِ آنچه در آن است و خير و منفعتی را که به خاطر آن فرستاده شده، از تو می خواهم و از شرّ اين باد و شرّ آنچه در آن است و نيز از شرّی که به خاطر آن فرستاده شده، به تو پناه می برم. باد از رحمتِ الله - نسبت به بندگانش - می باشد که گاهی با خود رحمت به همراه دارد و گاهی هم عذاب. وقتی آن را ديديد، به آن بد و بیراه نگوييد؛ بلکه از الله خير و منفعتش را درخواست نماييد و از شرّ آن به الله پناه ببريد. از سوگند خوردنِ زياد در معامله بپرهيزيد؛ زيرا اين کار - اگرچه در ظاهر، به معامله - رونق می دهد، اما برکتش را از بین می برد. به خروس دشنام ندهيد؛ زيرا برای نماز بيدار می کند. به تب بد نگو؛ زيرا تب چنان گناهان فرزندان آدم را از بین می برد که دمه ی آهنگر، زنگ و ناخالصیِ آهن را می زدايد. به منافق سرور و آقا نگوييد؛ زيرا اگر او را سرور و آقا قلمداد کنيد، پروردگارتان را - که صاحب عزت و جلال است - خشمگين کرده ايد. اگر يکی از شما در رابطه با خانواده اش سوگندی ياد کند (که به زيان آنهاست و حاضر نشود سوگندش را بشکند، بدان جهت که نام الله را سوگند خورده) گناهش نزد الله بيش از آن است که کفاره ی سوگندش را که الله بر او فرض کرده، ادا کند. هرکس به امانت سوگند ياد کند، از ما نيست. هرکس سوگند ياد کند و بگويد: (اگر دروغ بگويم) مسلمان نباشم، در صورتی که دروغ گفته باشد، چنان است که گفته است و اگر راست گفته باشد، سالم به اسلام باز نمی گردد (و مسلمان کاملی نيست). نباید قضای آن نمازها را به جا آورند؛ یکی از زنان خویشاوند رسول الله صلی الله علیه وسلم چهل شب در حالت نفاس بود اما رسول الله صلی الله علیه وسلم وی را به قضا کردن نمازهایی دستور نداد که در مدت نفاس نخوانده بود. این چیزی است که الله برای دختران آدم مقدر کرده است، همه ی اعمال یک حاجی را انجام بده غیر از طواف خانه ی کعبه؛ تا پاک شوی. «ای گروه زنان، صدقه دهيد، زيرا شما را بيشترين اهل دوزخ ديدم». پرسيدند: چرا ای رسول خدا؟ رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «بخاطر اينكه زیاد نفرين می كنيد و از شوهران تان نافرمانی نموده و ناسپاسی می كنيد و هيچ ناقص عقل و دينی نمی تواند مانند شما، مردان عاقل را فريب بدهد. رسول الله صلى الله عليه وسلم درباره ی مردی که در دوران قاعدگی با همسرش آميزش می کند، فرمود: «يک دينار يا نصف دينار صدقه بدهد». هنگامی که زنی در ميان يهود دچار عادت ماهيانه می شد، با او غذا نمی خوردند و با او در يک خانه زندگی نمی کردند. من زنی بودم که پيوسته استحاضه می شدم و هميشه در حال خونريزی بسيار سخت و طاقت فرسا به سر می بردم. از اين رو نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم رفتم تا ايشان را در جريان گذاشته و در این مورد از ایشان سوال کنم. و ايشان را در منزل خواهرم ام المؤمنين زينب دختر جحش يافتم. گفتم: یا رسول الله، من زنی هستم که هميشه در حال خونريزی بسيار سخت و طاقت فرسا هستم و پاک نمی شوم. نظرتان در این مورد چیست؟ براستی مرا از نمازخواندن و روزه گرفتن باز داشته است؟ پس رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «من تو را به استعمال پاره ای پنبه سفارش می کنم (تا بدان فرج خويش را ببندی) چرا که پنبه، خون را از بین می برد». سبحان الله، بی گمان خون استحاضه از شيطان است. بايد در تشتی بنشيند؛ هرگاه رنگ زردی روی آب مشاهده کرد، باید برای ظهر و عصر يک غسل و برای مغرب و عشاء يک غسل و برای صبح يک غسل انجام دهد و بين اينها وضو بگيرد. (با فتوای غلط شان) او را کشتند، خدا آنها را بکشد. چرا وقتی نمی دانستند، سؤال نکردند؟ تنها شفای نادانی، پرسش است. کافی بود که تيمم کند و پارچه ای بر محل زخم خويش ببندد، سپس برآن مسح کند و سایر بدنش را بشويد. به سنت عمل کردی و نمازت صحيح است. خاک پاک وسيله ای است برای وضوی هر مسلمان، هرچند اين عمل تا ده سال ادامه يابد (و آبی نيابد)، اما اگر آب يافتى، پوستت را در تماس با آن قرار بده که این برایت بهتر است. با رعب (ترسيدن دشمن) ياری شده ام، کلیدهای زمین به من داده شده است، احمد نامیده شدم، زمین برای من پاک گردانیده شده و امت من بهترین امت ها قرار داده شده است. ما با داشتن سه ویژگی بر امت های گذشته برتری داده شده ایم: صف های ما (در نماز) مانند صف های ملائکه گردانیده شد؛ و تمام زمین برای ما مسجد قرار داده شد و خاک آن برای ما پاک گردانیده شد، در صورت نیافتن آب. و یک ویژگی دیگر نیز ذکر کرد. من و رسول الله صلی الله علیه وسلم برای غسل جنابت از یک ظرف آب استفاده می کردیم؛ پیاپی و پس از هم دستان ما وارد ظرف آب می شد. کافی است سه مشت آب را بر سرت بريزی، سپس آب را بر تمام بدنت جاری کنی تا پاک شوی. آب غسل را بر رسول الله صلى الله عليه وسلم ريختم هرگاه رسول الله صلى الله عليه وسلم غسل جنابت می نمود، ابتدا دست هايش را می شست و سپس با دست راست بر دست چپش آب می ريخت و شرمگاهش را می شست و سپس وضو می گرفت، آنگونه که برای نماز وضو می گرفت. هرگاه يکی از شما با همسرش همبستری کرد، سپس خواست دوباره همبستری کند، باید بین دو همبستری وضو بگيرد. هرکس روز جمعه وضو بگيرد، به سنت عمل کرده و چه عمل نيکی انجام داده است؛ و هرکس غُسل کند، غسل بهتر است. آب مرد غلیط و سفید است و آب زن رقیق و زرد؛ و آب هر کدام از آنها که بر دیگری فائق آید یا پیشی بگیرد، فرزند شبیه او خواهد شد. يا رسول الله، اگر مردی با همسرش (در زمان همبستری) دچار عجله گردد و منی خارج نشود (انزالی صورت نگيرد) چه حکمی دارد؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «غسل، از منی واجب می شود». از (قطرات) ادرار خود را حفظ کنيد؛ زيرا عموم عذاب قبر از آنست. رسول الله صلی الله علیه وسلم از استنجا زدن با سرگین یا استخوان نهی کرده و فرمود: «این دو پاک کننده نیستند». رسول الله صلی الله علیه وسلم ما را از اینکه هنگام مدفوع و ادرار رو به قبله کنیم و از استنجا کردن با دست راست، استنجا با کمتر از سه سنگ و استنجا با سرگين و استخوان نهی فرمود. «از دو کاری که باعث لعنت انسان می شوند، پرهيز کنيد». صحابه گفتند: ای رسول خدا آن دو کار کدامند؟ فرمود: «قضای حاجت بر سر راه يا در سايه های مردم». برو و هرکس را بيرون اين باغ ديدی که گواهی می دهد معبود راستينی جز الله نيست و قلبش به آن يقين دارد، به او مژده ی بهشت بده. قطعا الله نسبت به بندگانش از اين مادر نسبت به فرزندش مهربان تر است. سگی پيرامون چاهی می چرخيد و نزديک بود از تشنگی هلاک شود. در اين اثنا يکی از زنان زناکار بنی اسرائيل آن سگ را ديد؛ پس جوراب چرمی اش را درآورد و با آن از چاه برای او آب بالا کشيد و به او آب داد و بدين وسيله گناهانش بخشيده شد. کِخ،کِخ؛ آن را بيرون بينداز. مگر نمی دانی که ما صدقه نمی خوريم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم به ليسيدن انگشتان و کاسه امر نموده و فرمودند: «شما نمی دانيد که برکت در کدام قسمت غذای تان است». زمان به صورتِ اصلی اش، مانندِ روزی درآمده که الله متعال آسمان ها و زمين را آفريد؛ هر سال، دوازده ماه می باشد و چهار ماهِ آن حرام است: ذوالقعده، ذوالحجه و محرّم که پُشتِ سرِ هم قرار دارند و رجبِ «مُضَر». وقتی کافری کار نيکی انجام دهد، در برابر آن بهره ای از نعمت های دنيا به او داده می شود؛ اما الله متعال، نيکی های مؤمن را برای آخرت او ذخيره می کند و به دنبالِ طاعتش روزی ای در دنيا به او عطا می فرمايد. آنگاه که رمضان فرا می رسد، دروازه های بهشت گشوده و دروازه های دوزخ بسته می گردد و شيطان ها به زنجير کشيده می شوند. هرگاه قصدِ روزه گرفتن سه روز از ماه را داشتی، روزهای سيزدهم، چهاردهم و پانزدهم را روزه بگير. هنگامی كه برای نماز اذان داده می شود، شيطان فرار می كند و از عقب خود، هوا خارج می كند تا صدای اذان را نشنود. روزه داران نزد شما افطار کنند، نيکان غذای تان را بخورند و ملائکه بر شما درود بفرستند. آیا رسول الله صلی الله علیه وسلم سه روز از هر ماه را روزه می گرفت؟ گفت: بله. آيا بزرگ ترين سوره ی قرآن را به تو بياموزم؟ کسی که ماهرانه قرآن بخواند، با ملائکه بزرگوار و نيکوکار خواهد بود و کسی که قرآن را با وقفه و به سختی بخواند و تلاوت قرآن برايش دشوار باشد، دو پاداش دارد. آيا می دانی که امشب آياتی بر من نازل شد که هرگز همانندِ آن ديده نشده است؟ "قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ" و "قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ". گردنِ مؤذن ها در روز قیامت از گردنِ همه ی مردم بلندتر است. الله متعال علم را به یکباره از سينه ی انسان ها محو نمی کند؛ بلکه با وفات علما آن را از بين می برد. الله با اين کتاب (=قرآن)، برخی از مردم را بلند و گروهی ديگر را خوار و زبون می کند. شب معراج برای رسول الله صلى الله عليه وسلم دو پياله آوردند. رسول الله صلی الله علیه وسلم روز عاشورا را روزه گرفت. الله متعال می فرمايد: برای بندگان نيکم، نعمت هایی (در بهشت) فراهم کرده ام که هيچ چشمی نديده، هيچ گوشی نشنيده و به قلب هيچ انسانی خطور نکرده است؛ اگر می خواهيد، اين آيه را بخوانيد: «فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ» [سجده:17] «هيچکس نمی داند چه پاداش های ارزشمندی که روشنی بخش چشم ها (و مايه ی شادمانی) است، برای آنان به پاس کردارشان نهفته شده است». من آخرين فرد دوزخی را که از دوزخ بيرون می آيد و آخرين فرد بهشتی را که وارد بهشت می شود، می شناسم؛ مردی است که بر روی زمين می خزد و از دوزخ بيرون می آيد. الله - عز وجل - به او می فرمايد: برو و واردِ بهشت شو. او به سوی بهشت می رود و تصور می کند که بهشت پُر است. پس باز می گردد و می گويد: پروردگارا، بهشت را پُر يافتم. رسول الله صلی الله علیه وسلم برای مسافر سه شبانه روز و برای مقيم يک شبانه روز وقت تعيين نمود. بگو: «السَّلاَمُ عَلَى أَهْلِ الدِّيَارِ مِنْ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُسْلِمِينَ، وَيَرْحَمُ اللَّهُ الْمُسْتَقْدِمِينَ مِنَّا وَالْمُسْتَأْخِرِينَ، وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِكُمْ لَلاَحِقُونَ»: «سلام بر شما مؤمنان و مسلمانانی که ساکن اين ديار هستيد؛ الله بر گذشتگان و آيندگان ما رحم بفرمايد و ما نيز به خواست الله به شما خواهيم پيوست». وقتی الله متعال آدم را آفريد، پشتش را مسح کرد، پس تمامی انسان هایی که الله آفریده و همگی از نسل آدم هستند و تا قیامت می آیند، از پشتش بیرون شدند. هر مالی که به يکی از بندگانم عنايت کرده ام، حلال است. همانا من همه ی بندگانم را مسلمان و بر راه راست آفريدم؛ اما شيطان ها نزد آنها آمده و آنان را از دين شان منحرف می کنند. پرودگارا، مرا ياری ده و بر عليه من ياری مده، مرا نصرت ده و بر عليه من نصرت مده، برای من چاره انديشی كن و بر عليه من چاره ميانديش؛ و مرا هدايت كن و هدايت مرا برايم آسان گردان و مرا بر كسانی كه عليه من سركشی و ستم نموده اند، ياری گردان. اعمالی را انجام دهيد که توان آن را داشته باشيد. سوگند به الله که الله خسته نمی شود اما شما خسته می شويد. «آيا برای ديدن خورشيد نیم روز، در يک روز آفتابی دچار مشکل می شوید؟» گفتند: خیر. فرمود: «آيا برای ديدن ماه شب چهارده در یک شب صاف و بدون ابر دچار مشکل می شوید؟». ایمان از یمن است و دانش از یمن است. الله متعال مخلوقات را در تاريکی آفريد، سپس نور خود را بر آنها تاباند، پس هرکس چيزی از آن به وی اصابت کرده باشد هدايت يافته و هرکس از آن محروم شده باشد گمراه گشته است». راوی می گوید: بر اساس اين دليل می گويم: قلم بر علم گذشته ی خداوند خشک شده است. الله نود و نه نام دارد، صد منهای یک، هیچکس آنها را حفظ نمی کند مگر اینکه وارد بهشت می شود؛ و الله متعال فرد است و عدد فرد را دوست دارد. سه نفر از منزل خارج شده و راه مى رفتند که باران شروع به باریدن گرفت؛ بنابراین به غارى در كوهى پناه بردند که سنگ بزرگى غلطيد و در غار را بر آنان بست. جبریل را در سدرة المنتهی دیدم که ششصد بال داشت. جبريل را در حالی ديدم كه ششصد بال داشت و از بالش زيور آلات رنگارنگ و دُر و ياقوت می ريخت. ای ابو عايشه، سه چيزند که هرکس در مورد يکی از آنها صحبت کند (یعنی معتقد به آنها باشد)، دروغ بزرگی به الله نسبت داده است. جبيل نازل گرديد و مرا امامت داد و من با او نماز خواندم و بار ديگر با او نماز خواندم و بار ديگر با او نماز خواندم و بار ديگر با او نماز خواندم و بار ديگر با او نماز خواندم. در شب معراج بر ساکنان آسمان عبور کردم، جبريل را ديدم که از هيبت و ترس الله عز وجل همچون گليم فرسوده شده بود. رسول الله صلى الله عليه وسلم در حال جنابت می خوابيد، بدون اينکه آبی را لمس کند. گونه خوشحال باشم درحالی كه صاحب قرن (اسرافيل) قرن (شيپور) را به دهان گرفته و چهره اش را كج نموده و گوش به زنگ ايستاده است و منتظر است كه دستور دميدن به او داده شود تا در آن بدمد. به من اجازه داده شد تا در مورد ملکی از ملائکه ی حامل عرش سخن بگویم كه فاصله ی بين نرمه گوش تا شانه اش مسير هفتصد سال است. آيا از كسی شرم نكنم كه ملائکه از او شرم می كنند؟! همانا ملائکه رفيق و همراه شما (حنظله) را غسل می دهند، پس از همسرش سؤال كنيد. وقتی آدم وفات نمود، ملائکه او را به تعداد فرد غسل دادند و در قبر برايش لحد ساختند و گفتند: اين سنّت و شيوه ی آدم در ميان فرزندانش می باشد. هنگامی که روز جمعه فرا می رسد، (تعدادی از) ملائکه بر دروازه ی مسجد مستقر می شوند و نام کسانی را که در اول وقت به مسجد می آيند، يکی پس از ديگری می نويسند. شبی اُسید بن حُضَیر در محل خشک کردن خرماهايش قرآن تلاوت می کرد؛ ناگهان اسبش شروع به دست و پا زدن کرد. اسيد به خواندنش ادامه داد، باز هم اسب دست و پا زد. بار ديگر اسيد شروع به خواندن نمود. باز هم اسب دست و پا زد. اسيد می گويد: سرانجام ترسيدم که اسب فرزندم يحيی را زير دست و پا بگيرد. لذا برخاستم و بسوی اسب رفتم. ناگهان بالای سرم چيزی مانند سايبان ديدم که اشيایی مانند چراغ در آن وجود داشت و به اندازه ای در فضا بالا رفت که ديگر آن را نديدم. الله متعال ملائکه ای دارد که در زمین می گردند و سلام امتم را به من می رسانند. رسول الله صلی الله علیه وسلم در روز بدر فرمود: «اين جبريل است كه افسار اسبش را گرفته است و ساز و برگ نظامی دارد». روز جنگ بدر، رسول الله صلی الله علیه وسلم به مشرکان که تعدادشان هزار نفر بود و مسلمانان که سيصد و نوزده نفر بودند، نگاهی انداخت. وقتی رسول الله صلی الله علیه وسلم از خندق بازگشت و سلاحش را گذاشت و غسل نمود، جبریل علیه السلام نزد ایشان آمده و گفت: «سلاح را بر زمين گذاشته ای؟! به الله سوگند ما هنوز سلاح بر زمين نگذاشته ایم، به سوی آنها خارج شو». گويا گرد و غبار گروه جبريل را می بينم كه از كوچه های بنی غنم بلند می شود؛ و اين زمانی بود كه رسول الله صلى الله عليه وسلم برای جهاد به بنی قريظه می رفت. اگر نزديک من می شد، ملائکه اعضای بدنش را عضو عضو می ربودند. اين (سعد بن معاذ) کسی است که برای مرگش عرش الله به لرزه درآمد و دروازه های آسمان گشوده شد و برای تشييع جنازه اش، هفتادهزار ملک شرکت داشتند. (ولی با وجود اين همه مناقب و فضائل) لحظه ای قبر او را بهم فشرد و بلافاصله رها کرد. بر راه های ورودی مدينه ملائکه ای قرار دارند كه مانع ورود طاعون و دجال به آن می شوند. ما نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم در حال جمع آوری و نوشتن قرآن بوديم که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «خوشا بحال (اهل) شام». هرگاه گوشه ای از خورشيد طلوع کرد، نماز نخوانید تا اينکه به خوبی آشکار و هويدا گردد؛ و هرگاه گوشه ای از آفتاب غروب نمود، تا به خوبی غروب نکرده، نماز نخوانید. و به عمد، نمازتان را به هنگام طلوع و غروب خورشيد نخوانيد؛ چون خورشيد بين دو شاخ شيطانی یا شیطان طلوع می کند. چند تا سنگ برايم بياور تا استنجا كنم. البته استخوان و سرگين حيوان نباشد. ای عمر، بدرستی که شيطان از تو می ترسد. من نشسته بودم و او دف می زد، ابوبکر آمد و او دف می زد، علی وارد شد و او دف می زد، عثمان وارد شد و او همچنان دف می زد، اما زمانی که تو آمدی دف را رها کرد. قسم به ذاتی که جانم در دست اوست، هرگز شيطان تو را در حال گذر از راهی نمی بيند مگر آنکه راهی غير از راه تو را در پيش می گيرد. دعوتگر جن ها نزد من آمد؛ پس همراه او رفتم و برای آنها قرآن تلاوت کردم. امتم با قتل و طاعون از بين می رود. ابليس تختش را روی آب می گذارد؛ سپس لشکريانش را می فرستد (تا مردم را دچار فتنه کنند.) و کسی از ميان آنها به او نزديک تر است که فتنه ی بزرگتری ايجاد کند. مردی بنام لَبيد بن اعصم از قبيله ی بنی زريق رسول الله صلی الله علیه وسلم را سحر کرد، تا جايی که رسول الله صلی الله علیه وسلم خیال می کرد کاری را که انجام داده که انجام نداده بود. اين توالت ها، محل حضور شياطين است. بنابراين هرگاه يکی از شما می خواست برای قضای حاجت به توالت برود، بايد اين دعا را بخواند: «اعوذ بالله من الخُبُثِ والخبائث»: «پروردگارا، از شيطان های خبيث و پليد نر و ماده به تو پناه می برم. هنگامی که فرزند آدم آيات سجده را تلاوت می نمايد و سجده می کند، شيطان به گوشه ای می خزد و شروع به گريه می کند و می گويد: وای بر او. - و در روايتی آمده که می گوید: وای بر من - فرزند آدم دستور داده شد تا سجده کند، پس سجده کرد و به بهشت می رود. و من به سجده امر شدم و از سجده کردن ابا ورزیدم پس به جهنم می روم. ابوجمعه انصاری نزد ما آمد و گفت: ما همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم بودیم و در میان ما معاذ بن جبل و دهمین نفر ما بود. ما گفتیم: یا رسول الله، آیا کسی هست که اجر و پاداشش از ما بیشتر باشد. از زید بن ثابت انصاری رضی الله عنه که یکی از کاتبین وحی بود روایت است که می گوید: پس از نبرد یمامه (نبرد با مرتدین) ابوبکر به دنبال من فرستاد. (من نزد او رفتم) و عمر نیز آنجا بود. حذیفة بن یمان درحالی نزد عثمان رضی الله عنه آمد که عثمان مشغول تجهیز اهل شام برای نبرد ارمنستان و تجهیز اهل عراق برای نبرد آذربایجان بود؛ اختلاف مردم در قرائت قرآن حذیفه را ترسانده بود. هرکس بگويد: "أسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِي لا إلَهَ إلاّ هُوَ الحَيُّ القَيُومُ وَأتُوبُ إلَيهِ" گناهانش آمرزيده می شود؛ اگرچه از ميدان نبرد فرار کرده باشد. وقت نماز ظهر از زوال آفتاب آغاز شده و تا هنگامی که سايه ی شخص به اندازه ی خودش نشده و وقت نماز عصر فرا نرسيده است، ادامه پيدا می کند. و وقت نماز عصر (از وقتی که سايه ی شخص به اندازه ی خودش می شود) تا هنگام زرد شدن خورشيد می باشد. و وقت نماز مغرب (از غروب آفتاب) تا زمانی است که شفق (سرخی) پنهان نشده است. و وقت نماز عشا (بعد از پنهان شدن شفق) تا نصف شب است. و وقت نماز صبح از طلوع فجر تا قبل از طلوع خورشيد است. نماز مغرب را همراه رسول الله صلى الله عليه وسلم می خوانديم و بر می گشتيم. باز هم هوا به اندازه ای روشن بود كه اگر تيری را پرتاب می كرديم، جای افتادن آن را می ديديم. وقت نماز عشا اين است، اگر بر امتم دشوار نمی بود. نماز صبح را هنگام روشن شدن (طلوع فجر) بخوانيد؛ زيرا اين برای تان پاداش بيشتری دارد، یا پاداشش بیشتر است. هرکس يک رکعت از نماز صبح را قبل از طلوع خورشيد دريابد، نماز صبح را دريافته است؛ و کسی که يک رکعت از نماز عصر را قبل از غروب خورشيد دريابد، يقيناً نماز عصر را دريافته است. رسول الله صلی الله علیه وسلم ما را از نماز خواندن و دفن کردن مردگان در سه وقت نهی فرمود: 1- هنگام طلوع آفتاب تا زمانی که بالا نيامده است. 2- هنگامی که خورشيد وسط آسمان است تا وقتی که مايل نشده است. 3 - هنگامی که خورشيد برای غروب مايل می شود تا اينکه غروب نمايد. هیچکس را از طواف این خانه و خواندن نماز (طواف) در هر ساعتی از شبانه روز که بخواهد باز ندارید. فجر دو تا است: فجری که همانند دم گرگ (عمودی شکل تا آسمان) است، در این وقت خواندن نماز (صبح) جایز نیست و خوردن (سحری) در آن حرام نیست. و فجر دیگر که به صورت مستطیل در پهنه افق طلوع می کند، در این وقت خواندن نماز صبح جایز گشته و خوردن (سحری) حرام می شود. افرادی که (در اینجا) حضور دارند باید به اطلاع افراد غایب برسانند که پس از طلوع فجر جز دو رکعت (سنت صبح) نماز (نفل) دیگری نخوانید. ان شاء الله، اين رؤيا (خواب) حق است. پس در کنار بلال بايست و کلماتی را که در خواب دیدی به او بياموز تا با آنها اذان بگويد، زيرا صدای او از صدای تو بلندتر و رساتر است. این سنت (پیامبر) است که هر گاه مؤذن در اذان صبح «حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ» گفت، (پس از آن) «الصَّلاَةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ» بگوید. بلال را دیدم که بسوی وادی ابطح خارج شد و اذان داد. وقتی به "حی علی الصلاة، حی علی الفلاح" رسید، گردنش را به راست و چپ چرخاند و بدنش را نچرخاند. همراه رسول الله صلی الله علیه وسلم برای نماز عید حاضر شدم. ایشان پیش از ایراد خطبه، بدون اینکه اذان و اقامه گفته شود، نماز خواند. سپس (برای ایراد خطبه) بلند شد و بر بلال تکیه زد. پس به تقوای الهی فرمان داد و به اطاعت از او تشویق نمود و مردم را پند و اندرز داد و آنان را متذکر شد.