عن أبي الأسود، قال: قَدِمْتُ المدينة، فَجَلَسْتُ إلى عمر بن الخطاب رضي الله عنه فَمَرَّتْ بهم جَنازة، فَأُثْنِيَ على صاحِبِها خيراً، فقال عمر: وجَبَتْ، ثم مَرَّ بأُخْرَى فَأُثْنِيَ على صاحِبِها خيراً، فقال عمر: وجَبَتْ، ثم مَرَّ بالثالثة، فَأُثْنِيَ على صاحِبِها شَرَّا، فقال عمر: وجَبَتْ، قال أبو الأسود: فقلت: وما وجَبَتْ يا أمير المؤمنين؟ قال: قلت كما قال النبي صلى الله عليه وسلم : «أيُّما مُسلم شَهِد له أربعة بخير، أدخله الله الجنة» فقلنا: وثلاثة؟ قال: «وثلاثة» فقلنا: واثنان؟ قال: «واثنان» ثم لم نَسْأَلْهُ عن الواحد.
[صحيح] - [رواه البخاري]
المزيــد ...
از ابوالاسود روایت است که می گوید: به مدينه آمده و نزد عمر بن خطاب رضي الله عنه نشسته بودم؛ در اين ميان جنازه ای از آنجا گذشت و از آن به نيکی ياد شد. عمر رضي الله عنه گفت: «واجب شد». سپس جنازه ی ديگری از آنجا بردند و از او نيز به نيکی ياد گرديد. عمر رضی الله عنه گفت: «واجب شد». آنگاه جنازه ی سومی عبور داده شد و صاحبش را نکوهش کردند. عمر رضي الله عنه گفت: «واجب شد». ابوالاسود می گويد: گفتم: ای امير مؤمنان! چه چيزی واجب شد؟ پاسخ داد: من سخن رسول الله صلى الله عليه وسلم را بازگو کردم که فرمود: «أيُّمَا مُسْلِمٍ شَهِدَ لَهُ أرْبَعَةٌ بِخَيرٍ، أدْخَلَهُ اللهُ الجَنَّةَ»: «هر مسلمانی که چهار نفر از او به نيکی ياد کنند، الله او را وارد بهشت می گرداند». گفتيم: (گواهی) سه نفر چه؟ فرمود: «وَثَلاثَةٌ»: «(اگر) سه نفر (هم گواهی دهند، اين گونه است)». گفتيم: دو نفر چه؟ فرمود: «وَاثْنَانِ»: «(اگر) دو نفر (نيز گواهی دهند، اين گونه است)». و از آن بزرگوار درباره ی گواهی يک نفر نپرسيديم.
[صحیح است] - [به روایت بخاری]
درحالی که عمر رضی الله عنه همراه با تنی چند از مردم در جایی می باشد، جنازه ای را از آنجا می برند که مردم از شخص مرده به خیر و نیکی یاد می کنند، پس عمر رضی الله عنه می گوید: برایش ثبت شد. سپس جنازه دیگری را می برند و مردم مانند جنازه ی اول، به خیر و صلاح و خوبی شخص مرده گواهی می دهند؛ و عمر رضی الله عنه می گوید: برایش ثبت شد. سپس جنازه ی سومی را می برند که مردم به بد بودن فرد مرده گواهی دادند؛ و عمر رضی الله عنه می گوید: برایش ثبت شد. چون ابوالاسود منظور از این سخنان عمر رضی الله عنه را درک نمی کند از او می خواهد که در این مورد توضیح دهد؛ و عمر رضی الله عنه می گوید: من همان چیزی را گفتم که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود؛ ایشان فرمود: «هر مسلمانی که چهار انسان نیک و اهل صلاح از او به نيکی ياد کنند و گواهی دهند که اهل خیر و صلاح است، بهشت برای او ثابت می شود». صحابه رضی الله عنهم با شنیدن این سخن از رسول الله صلی الله علیه وسلم گفتند: آیا کسی که سه نفر برایش گواهی به نیکی دهند نیز همین طور است؟ فرمود: کسی که سه نفر برایش به نیکی گواهی دهند، نیز چنین است؛ و بهشت بر این فرد واجب می گردد. آنگاه صحابه گفتند: اگر دو نفر نیز شهادت دهند باز هم از بهشتیان خواهد بود؟ فرمود: بهشت بر کسی که دو نفر به نیکی اش گواهی دهند نیز واجب می گردد. و ما در مورد کسی که یک نفر از مردم به نیکی اش گواهی دهند نپرسیدیدم که آیا وارد بهشت می شود؟