كاملترين مؤمنان از لحاظ ايمانى، بهترين آنان از لحاظ اخلاقى مى باشد، و برگزیده ترين شما كسى است كه با زنانتان بهترين (اخلاق) را داشته باشيد. همانا سزاوارترین شروطى كه بايد به آنها پايبند بود: شروطى است كه با آنها زنان برايتان حلال شده اند. رسول الله - صلى الله عليه و سلم - به ما خطبه ى حاجت را آموزش داد: " إن الحمد لله، نستعينه ونستغفره، ونعوذ به من شرور أنفسنا". "همانا حمد و ستايش از آن الله است، و از او كمک مى طلبيم، و از او طلب توبه مى كنيم، و به او از شر نفس خويش پناه مى بريم،". نكاح صحيح نيست مگر با وجود قيم هيچ مردِ مؤمنی، نسبت به زنی مؤمن (يعنی همسر خويش) بد نَبَرد؛ زيرا اگر يک اخلاقش را نمی پسندد، اخلاق ديگرش را می پسندد. هرگاه مرد، همسرش را برای رفع نيازش فرابخواند، زن بايد اجابت کند؛ هرچند بر سرِ تنور باشد. همه ی شما مسئوليد و هريک از شما درباره ی زيردستانش بازخواست می شود؛ رهبر يا حاکم، مسئول رعيت است و مرد، مسئول خانواده اش؛ و زن درباره ی خانه ی شوهرش و فرزندان او مسئوليت دارد. پس همه ی شما مسئوليد و درباره ی زيردستان خود بازخواست خواهيد شد. كسی كه توانايی ازدواج كردن دارد، ازدواج كند. زيرا باعث حفاظت چشم و شرمگاه می شود. و كسی كه توانايی ازدواج را ندارد، روزه بگيرد. چرا كه روزه، شهوت را ضعيف و كنترل می كند. «زن بيوه بدون مشورت با او و دختر باكره بدون اجازه اش، به ازدواج درآورده نمی شوند». گفتند: ای رسول خدا! اجازه ی دختر باكره چگونه است؟ فرمود: «اينكه سكوت نمايد». نکاح و ازدواج را اعلان کنید. هر زنی که بدون اجازه ی اولیایش ازدواج کند، نکاح و ازدواج وی باطل است. هیچ زنی نمی تواند زن دیگری را به ازدواج کسی در آورد و هیچ زنی نمی تواند خود را به ازدواج کسی درآورد. و زن زناکار است که خود را به ازدواج کسی در می آورد. مردی که با همسرش در محل خروج مدفوع جماع کند، ملعون است. اینکه چون غذایی خوردی، به او بدهی و اگر لباسی پوشیدی - یا کسب نمودی - او را بپوشانی و به صورت او ضربه نزنی و دشنامش ندهی و جز در خانه از او دوری نکنی. هرکس دو همسر داشته باشد و فقط به يکی از آنها روی بياورد، روز قيامت درحالی - به ميدانِ حشر - می آيد که نيمی از بدنش خميده است. به وصيت من درباره ی خوش رفتاری با زنان توجه کنيد؛ زيرا زن از دنده ی پهلو آفريده شده و کج ترين بخش دنده، قسمتِ بالای آن است. اگر بخواهی راستش کنی، می شکند و اگر رهايش نمايی، همچنان کج باقی می ماند؛ پس سفارشم را درباره ی زنان رعايت کنيد. برخی از شما همسران شان را مانند برده کتک می زنند و چه بسا در پايان همان روز، با او همبستر می شوند. روز قيامت بدترين جايگاه نزد الله از آن مردی است که با همسرش همبستر می شود و زنش با او هم خواب می گردد و آنگاه رازِ همسرش را فاش می کند. اين مرد با ما آمده است؛ اگر می خواهی به او اجازه بده؛ و اگر می خواهی باز گردد. رسول الله صلی الله علیه وسلم را درحالی دیدم که با سه انگشت می خورد و چون غذا خوردنش به پایان می رسید آنها را می لیسید. زنان زيادی نزد خانواده ی محمد آمده اند و از شوهران خود شکايت دارند؛ چنين مردانی بهترين های شما نيستند. هیچ زنی شوهرش را در دنيا اذيت نمی کند مگر اینکه همسرِ بهشتی آن مرد، يعنی "حور عين" می گويد: الله تو را بکشد؛ اذيتش نکن. او نزد تو مهمان است و به زودی از تو جدا می شود و نزد ما می آيد. اگر به کسی فرمان می دادم که کسی را سجده کند، به زن فرمان می دادم برای شوهرش سجده نمايد. رسول الله صلى الله عليه وسلم از نکاح شغار نهی کرده است. ای رسول خدا، با زنی ازدواج کردم. آنگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «چه مهریه ی او کردی؟». وی گفت: به وزن یک نواة از طلا؛ رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله برای تو برکت عنایت کند؛ ولیمه بده هرچند با یک گوسفند باشد». جلوگیری طبیعی (عزل) برای رسول الله صلی الله علیه وسلم ذکر شد که فرمود: «چرا یکی از شما این کار را انجام می دهد؟ زیرا هیچ نفسی آفریده نمی شود مگر الله خالق آن است». رسول الله صلى الله عليه وسلم ترک ازدواج از سوی عثمان بن مظعون جهت عبادت را نپذيرفت؛ و اگر به او اجازه ی اين کار را می داد، ما خود را اخته می کرديم. در برابر آنچه از قرآن حفظ داری، او را به ازدواج تو درآوردم. قرآن نازل می شد و ما عزل (جلوگیری طبیعی) می کردیم. سفیان می گوید: اگر از این کار نهی می شد، قرآن ما را از آن نهی می کرد. بین زن و عمه اش و بین او و خاله اش جمع نمی شود. سنت این است که اگر بعد از زنی بیوه، با دختر باکره ای ازدواج شود، هفت شب نزد وی سپری شود و پس از آن نوبت بین آنها تقسیم شود. و اگر با زن بیوه ای ازدواج گردد، سه شب نزد او سپری شود و آنگاه نوبت بین همسران تقسیم شود. رسول الله صلى الله عليه وسلم در مورد دختر حمزه فرمودند: «او برای من حلال نیست؛ در اثر رضاعت و شیرخوارگی محرمیتی به وجود می آید که در ارتباط نسبی وجود دارد؛ و او دختر برادر رضاعی من می باشد». هرگاه يكی از شما قصد خواستگاری از زنی داشت، اگر می توانست به محاسن او نگاه كند، اين كار را بكند. برو و به او نگاه کن؛ این کار باعث الفت و نزدیک شدن شما به هم می شود. چون الله متعال در قلب مردی خواستگاری از زنی را القا کند، اشکالی ندارد به او نگاه کند. زن بيوه از ولی اش سزاوارتر به تصمیم گرفتن برای ازدواج خود می باشد؛ و از دختر باکره بايد در مورد ازدواجش اجازه گرفته شود؛ و سکوت وی به منزله ی اجازه ی او می باشد. دختر باکره ای نزد رسول الله صلى الله عليه وسلم آمد و با ایشان مطرح نمود که پدرش بدون رضایت او، وی را به ازدواج کسی درآورده است؛ بنابراین رسول الله صلى الله عليه وسلم او را مختار نمود. لعنت الله بر کسی که محلل است و آنکه برای او حلاله می شود. یهودیان می گفتند: اگر کسی با همسرش از پشت سر او (در محل تولد نوزاد) جماع داشته و همبستری کند، فرزندشان کور متولد می شود. لذا این آیه نازل شد: «نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ» [بقرة: 223] «زنان شما، [در حُکمِ] کشتزاری برای شما هستند؛ پس هرگونه که می خواهید به کشتزار [= رَحِمِ همسرِ] خود درآیید». تصمیم گرفتم از همبستری با زنان شيرده نهی کنم؛ اما متوجه شدم اهل روم و فارس بچه های شان را در دوران بارداری شير می دهند و اين کار به فرزندان شان هيچ ضرری نمی رساند. یهودیان جلوگیری طبیعی را زنده به گور کردن پنهان فرزند می دانند. بنابراین رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «یهود دروغ می گوید؛ اگر الله متعال اراده ی خلق نوزادی را داشته باشد، تو نمی توانی مانع آن شوی». ولیمه ای را که رسول الله صلى الله عليه وسلم برای عروسی يكی از همسرانش تدارک دید، دو مد جو بود. تو نزد خانواده ات بی مقدار نيستی؛ اگر می خواهی هفت روز نزد تو می مانم؛ و در اين صورت، نزد ساير همسرانم نيز هفت روز می مانم. رسول الله صلی الله علیه وسلم دو روز يعنی روز عايشه و سوده را نزد عايشه رضی الله عنها می مانْد. هرگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم قصد سفر داشت، بین همسرانش قرعه می انداخت و قرعه به نام هریک از آنها می افتاد با ایشان همسفر می شد. سه چیز است که جدی بودن آنها هم جدی است و شوخی بودن آنها هم جدی محسوب می شود: نکاح و طلاق و رجوع کردن. رسول الله صلی الله علیه وسلم در روز خیبر از نکاح متعه و از (خوردن) گوشت الاغ اهلی نهی نمود. رسول الله صلی الله علیه وسلم صفیه را آزاد کرد و آزادی او را مهریه اش قرار داد. اگر او دختر همسرم نبود و تحت سرپرستی ام قرار نداشت، باز هم برايم حلال نبود چرا كه برادر زاده ی رضاعی ام می باشد. من و ابوسلمه را ثويبه شير داده است. پس دختران و خواهران تان را به من پيشنهاد نكنيد. هر برده ای که بدون اجازه ی آقایش ازدواج کند، زناکار است. رسول الله صلى الله عليه وسلم در حالت احرام با ميمونه ازدواج كرد و زمانی كه از احرام بيرون آمده بود (در سَرِف) با ایشان زفاف نمود. و سرانجام ميمونه در همان سَرِف فوت كرد. رسول الله صلی الله علیه وسلم در سال اوطاس سه بار به نکاح متعه اجازه داد، سپس از آن نهی کرد. ای بنی بياضه، ابا هند را ازدواج دهید و از او زن بگیرید. هریک از آنها را که می خواهی طلاق بده. غَيْلان بن سلمة ثقفی درحالی اسلام آورد که ده زن در جاهلیت داشت که همگی با او اسلام آوردند. رسول الله صلی الله علیه وسلم به او دستور داد تنها چهار نفر از آنها را در نکاح خود نگه دارد. رسول الله صلی الله علیه وسلم دخترش زینب را بعد از شش سال و با همان نکاح اول به ابی العاص بن ربیع بازگرداند و نکاح جدیدی بین آنها برقرار نکرد. از عايشه رضی الله عنها همسر گرامی رسول الله صلی الله علیه وسلم پرسيدم: مهريه ی همسران رسول الله صلی الله علیه وسلم چقدر بود؟ گفت: مهريه ی همسران ایشان دوازده اوقيه و يک نَشّ بود. علی رضی الله گفت: با فاطمه رضی الله عنها ازدواج کردم؛ گفتم: ای رسول خدا، به من اجازه ی ورود نزد فاطمه بدهید. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «چیزی [به عنوان مهریه] به او بده». گفتم: چیزی ندارم. فرمود: «زره حُطَمی ات کجاست؟». گفتم: آن را دارم. فرمود: «آن را به فاطمه بده». قضاوت در مورد مردی که با زنی ازدواج کرده بود و مهریه ای برای او معین نکرده بود و قبل از اینکه با او همبستر شود، فوت شده بود، نزد عبدالله بن مسعود آورده شد؛ عبدالله بن مسعود رضی الله عنه گفت: ببینید و بررسی کنید نقلی در این مورد از رسول الله صلی الله علیه وسلم و سایر صحابه می یابید؟ گفتند: ای ابوعبدالرحمن نقلی در این مورد نیافتیم؛ فرمود: من نظر خودم را می گویم اگر درست باشد از جانب الله است. بهترین ازدواج، آسان ترین ازدواج است. رسول الله صلى الله عليه وسلم سه شب ميان خيبر و مدينه توقف كرد و با صفيه ازدواج نمود. رسول الله صلی الله علیه وسلم در تقسیم شب ها و سپری کردن شب ها نزد ما همسرانش، عدالت را رعایت می کرد و یکی را بر دیگری ترجیح نمی داد؛ کمتر روزی بود که از همه ی ما سر نزند؛ و روزانه از همه ی ما سر می زد و با ما انس می گرفت و ملاعبت داشت، بدون اینکه با یکی از ما همبستر شود؛ تا اینکه نوبت همسری می رسید که روز او بود و شب را نزد او سپری می کرد. نامه ی عمر بن خطاب یکسال پیش از وفاتش با این مضمون به دست ما رسید که: مجوسی هايی را كه با محارم خود ازدواج كرده اند، از يكديگر جدا كنيد. سنت این است که چون مردی پس از ازدواج با زن بیوه ای، با دختر باکره ای ازدواج کرد، هفت شب نزد وی بماند و سپس نوبت را بین آنها تقسیم کند. و چون پس از ازدواج با دختری باکره، با زنی بیوه ازدواج کرد، سه شب نزد وی بماند سپس نوبت را بین آنها تقسیم کند.