فەرموودە: پیاوێک بە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ی ووت: ئامۆژگاریم بکە، ئەویش -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: (توڕە مەبە)، پیاوەکە چەند جار هەر ئەو قسەی دووبارە کردەوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- یش هەر دەیفەرموو: (توڕە مەبە)
عن أبي هريرة رضي الله عنه : أن رجلًا قال للنبي -صلى الله عليه وآله وسلم-: أوصني، قال لا تَغْضَبْ فردَّدَ مِرارًا، قال لا تَغْضَبْ».
[صحيح] - [رواه البخاري]
المزيــد ...
لە ئەبی هورەیرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: پیاوێک لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ی ووت: وەسیەت وئامۆژگاریم بکە، ئەویش -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: «توڕە مەبە»، پیاوەکە چەند جار هەر ئەو قسەی دووبارە کردەوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- یش هەر دەیفەرموو: «توڕە مەبە».
صەحیحە - بوخاری گێڕاویەتیەوە
یەکێک لە هاوەڵان -ڕەزای خوای لێبێت- داوای لە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کرد کە فەرمانی شتێکی پێبکات کە سوودی پێدەگەیەنێت لە دونیا وئاخیرەتدا، وپێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- فەرمانی پێکرد کە توڕە نەبێت، لە ئامۆژگاریەکەیدا فەرمووی: (توڕە مەبە) چونکە ئەمە دەبێتە هۆی لابردنی شەڕێکی زۆر لە سەر مرۆڤ.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- سووربوونی هاوەڵان -ڕەزای خوایان لێبێت- لە سەر ئەو شتانەی کە سوودیان پێدەگەیەنێت، کە دەڵێت: (ئامۆژگاریم بکە).
- چارەسەرکردنی هەر نەخۆشێک بە پێی ئەو چارەسەرەی کە بۆی دەگونجێت، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەم پیاوەی تایبەتمەند کرد بەم ئامۆژگارییە چونکە لەوەیە پیاوێکی توڕە بوو بێت.
- ئاگادار کردنەوە لە تووڕە بوون چونکە هەموو شەڕێکی لە خۆ گرتووە، وئاگادار کردنەوەی لێی هەموو خێرێک لە خۆ دەگرێت.
- فەرمانکردن بە خۆڕاندنەوە بە ڕەوشتە جوانەکان چونکە ئەگەر ئەم ڕەوشتە جوانانە بوونە خوویەک بۆ مرۆڤ ئەوا دەبنە هۆی نەهێشتنی ولادانی توڕەیی وسڕینەوەی هۆکارەکانی توڕەییش، نمونەی هەندێک لە ڕەوشتە جوانەکان کە پێویستە مرۆڤ خۆی پێبڕازێنێتەوە وەکو: بەخشندەیی وسەخی بوون وڕێزداری ونەرم ونیانی ولەسەرخۆیی وهێوری وشەرم وکردن وجگە لەمانە.
- لە جوانییەکانی ئاینی ئیسلام ئەوەیە کە نەهی دەکات لە ڕەوشتە خراپەکان.
- داواکردنی وەسیەت وئامۆژگاری لە کەسی زانا دروستە.
- دروستە داوای وەسیەت وئامۆژگاری زیاتر بکەیت لەو کەسەی ئامۆژگاریت دەکات.
- ئاماژەکردنێکی تێدایە بۆ بنچینەی: داخستنی ئەو ڕێگایانەی کە دەبنە خۆی ئەنجامدانی خراپە وتاوان (سد الذرائع).
- ئاماژەکردنێکی تێدایە بە یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کە ئەویش هەندێک وشەی کەم کە دەیڵێت واتایەکی زۆر دەبەخشێت، (جوامع الکلم)ی پێدەووترێت لە زمانی عەرەبی.
- نەهی کردن لە شتێک ئەوا نەهی کردنە لە هۆکارەکانی ئەنجامدانی ئەو شتە، وفەرمانکردنە بەو شتانەی کە یارمەتیدەرن بۆ وازهێنان ودوور بوون لەو شتە نەهی لێکراوە.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: ئەگەر پیاوێک براکەی خۆشویست؛ ئەوا با پێی بڵێت کە خۆشی دەوێت
- فەرموودە: پێنج نوێژەکە، و ھەینی بۆ ھەینی، و ڕەمەزان بۆ رەمەزان، ھەموویان دەبنە ھۆی سڕینەوەی تاوان وگوناھەکانی نێوانیان، ئەگەر ھاتوو مرۆڤی موسڵمان خۆی بەدوور گرت لە تاوانە گەورەکان
- فەرموودە: ڕەحمەتی خودا لە کەسێک لێبوردە وبەخشندە بێت کاتێک دەفرۆشێت ودەکڕێت وکاتێک قەرز دەدات
- فەرموودە: پیاوێک هەبوو قەزری دەدا بە خەڵکی، ودەیووت بەو کوڕەی کە لای کاری دەکرد: ئەگەر ڕۆیشتیت بۆ لای کەسێک کە حاڵی نالەبار وقورس بوو (لە ڕووی داراییەوە)، ئەوا چاپۆشی لێبکە، بەڵکو خوای گەورە لە ئێمەش خۆش بێت، ئەو پیاوە گەیشتە لای خوای گەورە (لە قیامەتدا) و خودا لێی خۆشبوو
- فەرموودە: دادپەروەران لە سەر مینبەری نور وڕۆشناییدان لە لای خواى گەورە، ئەوانەی کە دادپەروەرن: لە حوکم وفەرمانڕەواییان، ولە ماڵ وخێزانیان، ولە هەر کار وسەرپەرشتیاریەک کە پێیان بسپێردرێت
- فەرموودە: كەسانێک موڵكی خوای گەوره به ناهەق بەكاردەهێنن؛ ئەوا دۆزەخ بۆ ئەوانەیه له ڕۆژی قیامەتدا
- فەرموودە: هیچ چاکەیەک بە کەم مەزانە؛ هەتا تەنانەت ئەگەر گەیشتنت بێت بە برایەکت بە ڕوویەکی خۆش وگەشەوە