නබි වදන: කවරෙකු අල්ලාහ් නොවන වෙනත් දෙයක් මත දිවුරා සිටියේද, සැබැවින්ම ඔහු ප්රතික්ෂේප කළේය. එසේ නොමැති නම් ඔහු ආදේශ තැබුවේය.
عن عبد الله بن عمر رضي الله عنهما مرفوعاً: "من حلف بغير الله قد كفر أو أشرك"
[صحيح] - [رواه الترمذي وأبو داود وأحمد]
المزيــد ...
අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු උමර් (රළියල්ලාහු අන්හුමා) විසින් වාර්තා කරන ලදී. මෙය මර්ෆූඃ ගණයට අයත් හදීසයකි. "c2">“කවරෙකු අල්ලාහ් නොවන වෙනත් දෙයක් මත දිවුරා සිටියේද, සැබැවින්ම ඔහු ප්රතික්ෂේප කළේය. එසේ නොමැතිනම් ඔහු ආදේශ තැබුවේය.”
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් තිර්මිදි එය වාර්තා කර ඇත.
නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා මෙම හදීසයේ තොරතුරක් දන්වා සිටියි. ඉන් අදහස් වන්නේ තහනමකි. එනම්, අල්ලාහ් නොවන වෙනත් මැවීම් මත කවරෙකු දිවුරා සිටියේද සැබැවින්ම ඔහු එම දිවුරුම තුළින් අල්ලාහ්ට ආදේශ කිරීමක් හා ඔහුව ප්රතික්ෂේප කිරීමක් ලෙස යොදා ගෙන ඇති බවයි. ඊට හේතුව සැබැවින්ම යම් වස්තුවක් මත දිවුරා සිටීම එයට ගරුබුහුමන් කිරීමක් වන්නේය. යථාර්ථයෙන්ම ගරුබුහුමන හිමි විය යුත්තේ අල්ලාහ්ට පමණය. එබැවින් ඔහු හෝ ඔහුගේ ගුණාංග අතරින් යම් ගුණාංගයක් මත හෝ දිවුරා සිටීම හැර වෙනත් දෑ මත දිවුරා නොසිටිය යුතුය.
හදීසයේ හරය
- අල්ලාහ් නොවන දෑ මත දිවුරා සිටීමේ තහනම, සැබැවින්ම එය අල්ලාහ්ට ආදේශ කිරීමකි. එමෙන්ම ඔහුව ප්රතික්ෂේප කිරීමකි.
- දිවුරීමෙන් ගරුබුහුමන් කීරීම අල්ලාහ්ට පමණක් හිමි විය යුතු යුත්තකි. එබැවින් ඔහු හැර වෙනත් දෑ මත දිවුරා නොසිටිය යුතුය.
- සැබැවින්ම අල්ලාහ් නොවන දෙයක් මත දිවුරා සිටීම ඒ සඳහා ප්රතිකර්මයක් අනිවාර්යය කර නැත. ඊට හ්තුව ඒ ගැන කිසිදු ප්රතිකර්මයක් සඳහන් වී නොමැති බැවිණි. නමුත් එය තව්බාව නොහොත් පශ්චාත්තාපය හා පාපක්ෂමාව අයැදීම අනිවාර්යය කරවයි.
- සැබැවින්ම අල්ලාහ් නොවන දෑ මත දිවුරා සිටීම කුඩා පරිමාණයේ ආදේශයකි. ඇතැමුන් එය මහා පරිමාණයේ ආදේශයක් බව සඳහන් කළ ද එය කුඩා පරිමාණයේ ආදේශ කිරීමකි. බහුතර විද්වතුන් දරණ මතය ද එයයි.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: අහෝ අල්ලාහ්! මාගේ මිනීවල නැමදුම් ලබන ස්මාරකයක් බවට පත් නොකරනු මැනව! තම නබිවරුන්ගේ මිනීවළවල් දේවස්ථාන ලෙස ගත් ජනයා කෙරෙහි අල්ලාහ්ගේ උදහස දැඩි විය.
- නබි වදන: නුඹලා වෙත මා බියවන වඩාත් බියකරු කරුණ වනුයේ: කුඩා ආදේශයයි. ඒ ගැන විමසනු ලැබූ විට එතුමා: ‘මුහුණිච්චාව’ යැයි පවසා සිටියහ.
- නබි වදන: අල්ලාහ් අනුමත කළ දෑ ඔවුන් තහනම් කර; පසු ව නුඹලා ද එය තහනම් නොකරන්නෙහුද? එමෙන්ම අල්ලාහ් තහනම් කළ දෑ ඔවුන් අනුමත කර; පසු ව නුඹලා ද එය අනුමත නොකරන්නෙහුද? එවිට මම ‘එසේය’ යැයි පිළිතුරු දුනිමි. ‘එයයි ඔවුනට නැමදුම් කිරීම’ යැයි පැවසීය.
- නබි වදන: සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන්ගෙන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ‘නුෂ්රා’ (හෙවත් අඥාන කාලයේ සිදු කරන ලද) මන්ත්ර ගුරුකම් පිළිබඳ විමසන ලදී. එවිට එතුමා: එය ෂෙයිතාන්ගේ ක්රියාවන්ගෙන් එකකි’ යැයි පවසා සිටියහ.
- නබි වදන: අශුභවාදය තම අවශ්යතාවන් ඉටු කර ගැනීමෙන් කවරෙකු වළක්වාලන්නේ ද සැබැවින්ම ඔහු ආදේශ තැබීය. ඒ සඳහා ප්රතිකර්මය කුමක් දැ?යි ඔවුහු විමසූහ. එතුමා: ‘අල්ලාහුම්ම ලා හයිර ඉල්ලා හයිරක වලා තයිර ඉල්ලා තයිරක වලා ඉලාහ ගයිරක’ යැයි පැවසීමයි. (අහෝ දෙවිඳුනි! ඔබේ යහපත හැරෙන්නට වෙනත් යහපතක් නැත. ඔබේ අශුභවාදය හැරෙන්නට වෙනත් අශුභවාදයක් නොමැත. ඔබ හැර වෙනත් දෙවියෙකු නැත.)
- නබි වදන: අල්ලාහ්ට කිසිවකින් ආදේශ නොකර කවරෙකු ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු ස්වර්ගයට පිවිසීය. කවරෙකු ඔහුට යමක් ආදේශ කර ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු (අපා) ගින්නට පිවිසීය.
- නබි වදන: “නුඹලාගේ දෙවියන් අත් නොහරිනු. තවද වද්, සුවාඃ, යගූස්, යඌක්, හා නස්ර් අත් නොහරිනු යැයි ඔවුහු පැවසූහ.” (අල් කුර්ආන් 71:23) යන අල්ලාහ්ගේ ප්ර්කාශය ගැන ඉබ්නු අබ්බාස් තුමා: මේවා නූහ් තුමාගේ ප්රජාවේ දැහැමියන් අතර සිටි මිනිසුන්ගේ නම් වෙතැයි පැවසීය.