නබි වදන: අල්ලාහ්ට කිසිවකින් ආදේශ නොකර කවරෙකු ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු ස්වර්ගයට පිවිසීය. කවරෙකු ඔහුට යමක් ආදේශ කර ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු (අපා) ගින්නට පිවිසීය.
عن جابر بن عبد الله رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: "مَنْ لَقِيَ الله لا يُشْرِك به شَيئا دخل الجنَّة، ومن لَقِيَه يُشرك به شيئا دخَل النار".
[صحيح] - [رواه مسلم]
المزيــد ...
සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ප්රකාශ කළ බව ජාබිර් බින් අබ්දුල්ලාහ් (රළියල්ලාහු අන්හුමා) විසින් වාර්තා කරන ලදී. “අල්ලාහ්ට කිසිවකින් ආදේශ නොකර කවරෙකු ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු ස්වර්ගයට පිවිසීය. කවරෙකු ඔහුට යමක් ආදේශ කර ඔහු ව මුණ ගැසුණේ ද ඔහු (අපා) ගින්නට පිවිසීය.
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත.
සැබැවින්ම කවරෙකු අල්ලාහ්ගේ පාලනත්වයේ හෝ දේවත්වයේ හෝ නාම හා ගුණාංගවල හෝ ඔහුට කිසිවක් ආදේශ නොකර මිය ගියේ ද ඔහු ස්වර්ගයට පිවිසුණු බවත් අල්ලාහ්ට ආදේශ තබන්නෙකු ලෙස මිය ගියේ නම් සැබැවින්ම ඔහුගේ නවාතැන අපා ගින්න බවත් නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් අපට දන්වා සිටියි.
හදීසයේ හරය
- කවරෙකු ඒක දේවත්වය මත මිය යන්නේ ද ඔහු අපා ගින්නේ සදා නොවෙසයි. ඔහුගේ නවාතැන ස්වර්ගයයි.
- කවරෙකු දේව ආදේශය මත මිය යන්නේ ද ඔහුට අපා ගින්න නියම වන්නේය.
- ස්වර්ගය හා අපාය ගැත්තාට ඉතා සමීපයෙන් පවතී. ඔහු අතර හා ඒ දෙක අතර මරණය මිස වෙනත් බාධකයක් නැත.
- දේව ආදේශය ගැන බියවීමේ අනිවාර්යභාවය. සැබැවින්ම අපා ගින්නෙන් මිදීමට, දේව ආදේශයෙන් ඉවත්වීම කොන්දේසි ලෙස පනවන ලදී.
- අධික ලෙස නැමදුම් කිරීම ආදර්ශයක් නොවන්නේය. සැබැවින්ම ආදර්ශය වනුයේ අල්ලාහ්ට ආදේශ කිරීමෙන් සුරැකී සිටීමය.
- ‘ලා ඉලාහ ඉල්ලල්ලාහ්’ යන පදයේ තේරුම පැහැදිලි කිරීම. සැබැවින්ම එය දේවත්වය ආදේශ කිරීම අතහැරීම හා අල්ලාහ්ට පමණක් නැමදුම් ඉටු කිරීමය.
- දේවත්වය ආදේශ කිරීමෙන් ආරක්ෂා වූ අයගේ මහිමය.
- ස්වර්ගය හා අපාය සහතික කිරීම.
- නැමදුම්වල නිගමනය එහි අවසානය අනුව පිහිටයි.
ප්‍රවර්ග
අමතර
- නබි වදන: අහෝ අල්ලාහ්! මාගේ මිනීවල නැමදුම් ලබන ස්මාරකයක් බවට පත් නොකරනු මැනව! තම නබිවරුන්ගේ මිනීවළවල් දේවස්ථාන ලෙස ගත් ජනයා කෙරෙහි අල්ලාහ්ගේ උදහස දැඩි විය.
- නබි වදන: කවරෙකු අල්ලාහ් නොවන වෙනත් දෙයක් මත දිවුරා සිටියේද, සැබැවින්ම ඔහු ප්රතික්ෂේප කළේය. එසේ නොමැති නම් ඔහු ආදේශ තැබුවේය.
- නබි වදන: නුඹලා වෙත මා බියවන වඩාත් බියකරු කරුණ වනුයේ: කුඩා ආදේශයයි. ඒ ගැන විමසනු ලැබූ විට එතුමා: ‘මුහුණිච්චාව’ යැයි පවසා සිටියහ.
- නබි වදන: අල්ලාහ් අනුමත කළ දෑ ඔවුන් තහනම් කර; පසු ව නුඹලා ද එය තහනම් නොකරන්නෙහුද? එමෙන්ම අල්ලාහ් තහනම් කළ දෑ ඔවුන් අනුමත කර; පසු ව නුඹලා ද එය අනුමත නොකරන්නෙහුද? එවිට මම ‘එසේය’ යැයි පිළිතුරු දුනිමි. ‘එයයි ඔවුනට නැමදුම් කිරීම’ යැයි පැවසීය.
- නබි වදන: සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන්ගෙන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ‘නුෂ්රා’ (හෙවත් අඥාන කාලයේ සිදු කරන ලද) මන්ත්ර ගුරුකම් පිළිබඳ විමසන ලදී. එවිට එතුමා: එය ෂෙයිතාන්ගේ ක්රියාවන්ගෙන් එකකි’ යැයි පවසා සිටියහ.
- නබි වදන: අශුභවාදය තම අවශ්යතාවන් ඉටු කර ගැනීමෙන් කවරෙකු වළක්වාලන්නේ ද සැබැවින්ම ඔහු ආදේශ තැබීය. ඒ සඳහා ප්රතිකර්මය කුමක් දැ?යි ඔවුහු විමසූහ. එතුමා: ‘අල්ලාහුම්ම ලා හයිර ඉල්ලා හයිරක වලා තයිර ඉල්ලා තයිරක වලා ඉලාහ ගයිරක’ යැයි පැවසීමයි. (අහෝ දෙවිඳුනි! ඔබේ යහපත හැරෙන්නට වෙනත් යහපතක් නැත. ඔබේ අශුභවාදය හැරෙන්නට වෙනත් අශුභවාදයක් නොමැත. ඔබ හැර වෙනත් දෙවියෙකු නැත.)
- නබි වදන: “නුඹලාගේ දෙවියන් අත් නොහරිනු. තවද වද්, සුවාඃ, යගූස්, යඌක්, හා නස්ර් අත් නොහරිනු යැයි ඔවුහු පැවසූහ.” (අල් කුර්ආන් 71:23) යන අල්ලාහ්ගේ ප්ර්කාශය ගැන ඉබ්නු අබ්බාස් තුමා: මේවා නූහ් තුමාගේ ප්රජාවේ දැහැමියන් අතර සිටි මිනිසුන්ගේ නම් වෙතැයි පැවසීය.