فەرموودە: پێنج شت لە فیترەتەوەیە
عن أبِي هريرة رضي اللَّه عنه: سمعتُ النبِيّ صلى الله عليه وسلم يقول:
«الفِطْرَةُ خمسٌ: الخِتَانُ والاستحدادُ وقصُّ الشَّارِبِ وتقليمُ الأظفارِ وَنَتْفُ الآبَاطِ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 5891]
المزيــد ...
لە ئەبی هوڕەیڕەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: گوێم لە پێغەمبەری خودا بوو -صلى اللە علیە وسلم- کە دەیفەرموو:
«پێنج شت لە فیترەتەوەیە (فیترەت: واتا کردەوە سروشتیە پاکەکان کە خۆشەویستن لای مرۆڤی باوەڕدار): خەتەنەکردن، و لابردنی موی دامێن، وكورتكردنەوەی سمێڵ، وبڕینی نینۆکەکان، ولابردنی مووی بن باڵ».
[صەحیحە] - [بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری] - [صحيح البخاري - 5891]
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیدەكاتە پێنج كردەوە لە ئاینی ئیسلامە وسونەتی پێغەمبەرانە:
یەكەم: خەتەنەكردن، بریتیە لەبڕینی پێستی زیادە لەسەر چووكی نێر، وبڕینی پێستی زیادەیە لەسەرەوەی ئەندامی مێینە ؛ لەبەشی سەرەوەی میتكە.
دووەم: لابردنی موی دامێن
سێیەم: كورتكرنەوە وبڕینی سمێڵ، بریتیە لە كورتكردنەوەی ئەو مووەی بەشی سەرەوەی لێوی پیاو دادەپۆشیت ؛ كورتكردنەوەی بەشێوەیەك لێو دەربكەوێت.
چوارەم: بڕین وكورتكرنەوەی نینۆكەكان.
پێنجەم: لابردنی مووی بن باڵ.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- سونەتەكانی پێغەمبەران كە خوای گەورە خۆشی دەوێت ولێی ڕازیە وفەرمانی پێدەكات ؛ بانگەشە دەكات بۆ كامڵی وپاكژی وجوانی.
- بەردەوام بون لە سەر ئەنجامدانی ئەم کارانە وبێ ئاگا نەبیت لە ئەنجامدانیان.
- ئەم كردەوانە سوودی ئاینی ودونیاییان هەیە، لەوانەش: جوانكردنی ڕواڵەت، وپاككردنەوەی لاشە، وبایەخدان بەپاكوخاوێنی، وپێچەوانەبوونەوەی كافرەكان، وجێبەجێكردنی فەرمانەكانی الله، وهتد.
- لەفەرموودەی تردا سونەتی تر باسكراوە لەگەڵ ئەم پێنج كردەوەیە، لەوانەش: ڕیش هێشتنەوە، وسیواك كردن، وهتد.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: سمێڵ کورت بکەنەوە وڕیش بهێڵنەوە
- فەرموودە: سیواک پاککەرەوەیە بۆ دەم وهۆکاری ڕازی بوونی خوای گەورەیە
- فەرموودە: پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ئەگەر شەو هەڵبستایە؛ ئەوا سیواکی دەکرد
- فەرموودە: هاتم بۆ لای پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- کە ئەو خەریکی سیواک کردن بوو بە سیواکێکی تەڕ، ولایەکی سیواکەکە لە سەر زمانی بوو، ودەیووت: ئەع، ئەع، وسیواکەکە لە دەمی بوو، ودەنگێکی لێوە دەردەچوو وەکو ڕشانەوە
- فەرموودە: ئەگەر پێغەمبەر -صلى الله علیه وسلم- بگەڕایەتەوە بۆ ماڵەکەى بە چی شتێک دەستی پێدەکرد؟ ووتی: بە سیواک کردن
- فەرموودە: دە شت لە فیترەتەوەن: کورتکردنەوەی سمێڵ، وڕیش هێشتنەوە، وسیواک کردن، وئاو ڕادانە ناو لووت، وبڕینی نینۆکەکان، وشۆردنی بورجومەکان، لابردنی مووی بن باڵ، ومووی بەر تاشین ،وتارات کردن
- فەرموودە: هەرکەسێک بە ستەم بستێک زەوی داگیر بکات؛ ملی تەوق دەکرێت بە حەوت چینی ناخی زەویدا