Hadith: ਜਿਬਰੀਲ ਅਲੈਹਿਸਸਲਾਮ ਮੈਨੂੰ ਪੜੋਸੀ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਇਤਨਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲਗਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ (ਪੜੋਸੀ ਨੂੰ) ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣਾ ਦੇਣਗੇ।
عن ابن عمر رضي الله عنهما قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:
«مَا زَالَ يُوصِينِي جِبْرِيلُ بِالْجَارِ، حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُ».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 6014]
المزيــد ...
ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਇਬਨ ਉਮਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁਮਾ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਨੇ ਫਰਮਾਇਆ:
"ਜਿਬਰੀਲ ਅਲੈਹਿਸਸਲਾਮ ਮੈਨੂੰ ਪੜੋਸੀ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਸੀਹਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਇਤਨਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲਗਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ (ਪੜੋਸੀ ਨੂੰ) ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣਾ ਦੇਣਗੇ।"
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 6014]
ਨਬੀ ਕਰੀਮ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਜਿਬਰੀਲ ਅਲੈਹਿੱਸਸਲਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜੋਸੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਬਾਰੇ ਮੁੜ ਮੁੜ ਦਸਦੇ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦੇ ਰਹੇ — ਚਾਹੇ ਉਹ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਗੈਰ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾ ਹੋਵੇ — ਕਿ ਉਸਦਾ ਹੱਕ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਉਸਨੂੰ ਤਕਲੀਫ਼ ਨਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਉਸ ਨਾਲ ਭਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਔਕਾਤ ਉੱਤੇ ਸਬਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਤਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜੋਸੀ ਦੇ ਹੱਕ ਨੂੰ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ ਨਬੀ ਸੱਲੱਲਾਹੁ ਅਲੈਹਿ ਵੱਸੱਲਮ ਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਵਹੀ (ਅਹਿ) ਨਾਜ਼ਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੜੋਸੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮੀਰਾਸ਼ (ਵਿਰਾਸਤ) ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲੇਗਾ।
Benefits from the Hadith
- ਪੜੋਸੀ ਦੇ ਹੱਕ ਦੀ ਬੜੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਸਾਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਪੜੋਸੀ ਦੇ ਹੱਕ ਦੀ ਤਾਖੀਦ ਨਾਲ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਇਜ਼ਜ਼ਤ ਨਾਲ ਸਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਉਸ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਇਆ ਜਾਵੇ, ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇ, ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।
- ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਪੜੋਸੀ ਦਾ ਘਰ ਸਾਡੇ ਨੇੜੇ ਹੋਵੇ, ਉਸਦਾ ਹੱਕ ਉਤਨਾ ਹੀ ਅਹਿਮ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਸ਼ਰੀਅਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੂਰੀ ਪੂਰਨਤਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੜੋਸੀ ਨਾਲ ਭਲਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਤਕਲੀਫ਼ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।