فەرموودە: ئەگەر کەسێک هات و ویستی یەکڕیزی ئێوە پەرتەوازە بکات وناکۆکی بخاتە نێوانتان ؛ لەكاتێكدا ئێوە ڕێككەوتوون لەسەر یەك پیاو (کە خەلیفەتانە -ئەمیرتانە-)، ئەوا ئەو کەسە بکوژن
عن عرفجة رضي الله عنه قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول:
«مَنْ أَتَاكُمْ وَأَمْرُكُمْ جَمِيعٌ عَلَى رَجُلٍ وَاحِدٍ، يُرِيدُ أَنْ يَشُقَّ عَصَاكُمْ، أَوْ يُفَرِّقَ جَمَاعَتَكُمْ، فَاقْتُلُوهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 1852]
المزيــد ...
لە عەرفەجەوە -ڕەزای خوای لێبێت- دەڵێت: گوێم لە پێغەمبەری خودا بوو -صلى اللە علیە وسلم- کە دەیفەرموو:
«ئەگەر کەسێک هات و ویستی یەکڕیزی ئێوە پەرتەوازە بکات وناکۆکی بخاتە نێوانتان ؛ لەكاتێكدا ئێوە ڕێككەوتوون لەسەر یەك پیاو (کە خەلیفەتانە -ئەمیرتانە-)، ئەوا ئەو کەسە بکوژن».
[صەحیحە] - [موسلیم گێڕاویەتیەوە] - [صحيح مسلم - 1852]
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ڕوونیدەكاتەوە ئەگەر مسوڵمانان یەكدەنگ بوون لەسەر یەك بەیعەتدان بە یەك فەرمانڕەوا و یەك كۆمەڵ بوون، پاشان كەسێك بێت و بیەوێت ڕكابەری ئەم فەرمانڕەوایە بكات ودەسەڵاتی لێوەربگرێتەوە، وپەرتەوازەیی بخاتە نێو ڕیزی مسوڵمانانەوە بۆئەوەی دابەش بن بۆ سەر چەند كۆمەڵێك، ئەوا واجبە لەسەر مسوڵمانان ڕێگری لێبكەن ودژی بجەنگن ؛ بۆ دوورخستنەوەی شەڕ وزیانی وبۆ پاراستنی خوێنی مسوڵمانان.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- واجبێتی گوێگرتن وگوێڕایەڵی بۆ کاربەدەستی مسوڵمان، وحەرامێتی دەرچوون دژی.
- ئەوەی دەربچێت دژی كۆمەڵی مسوڵمانان وپێشەوایان کە کۆکن لە سەری، ئەوا دەبێت ڕووبەڕووی كەسی دەرچوو ببنەوە ؛ ئەگەر هەر کەسێک بێت ولە هەر پلەوپایە وبنەماڵەیەک بێت.
- ئامۆگاری کردن بە یەکدەنگی وكۆبوونەوە، ونەهی کردن لە ناکۆکی وجیاوازی.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: پەیمانماندا بە پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- لە سەر گوێگرتن وگوێڕایەڵی کردن لە کاتی هێمنی وتەنگانەدا، ولە کاتی تواناداری وناڕەحەتیماندا، وئارامگرتن لە سەر مافخواردنێک ئەگەر دەرهەقمان ئەنجامدرا، ولە سەر نەجەنگان دژی ئەو دەسەڵاتدارەی کە کاربەدەستە بەسەرمانەوە
- فەرموودە: کەسانێک دەکرێن بە کاربەدەست بەسەرتانەوە، ڕازی دەبن لە سەر هەندێک لە کردەوەکانیان وهەندێکی تری ڕەت دەکەنەوە، هەرکەسێک ڕقی لە کارە ناڕەواکان بێتەوە ئەوا بەریئە وبەرپرسیار نییە لە هەڵگرتنی تاوانەکان، وئەوەی ئینکاری لێبکات ئەوا پارێزراوە وڕزگاری بووە، جگە لە ئەوانە نەبێت کە ڕازی بوون بەو کردەوانە وجێبەجێیان کرد، ووتیان: ئەی پێغەمبەری خودا ئایا کوشتار لە دژیان نەکەین؟ فەرمووی: نەخێر، هەتا ئەوەندە نوێژ لە ناو ئێوەدا ئەنجام دەدەن.
- فەرموودە: هەر بەندەیەک کە خوای گەورە بیکاتە سەردار ودەسەڵاتدار بە سەر کۆمەڵێکەوە، وبمرێت لە رۆژێکدا کە فێڵێ کردبێت لە ژێر دەستەکانی؛ ئەوا خوای گەورە بەهەشت لەسەر ئەو کەسە حەرام دەکات
- فەرموودە: هەرکەسێک لە گوێڕایەڵی دەربچێت، وخۆی جیابکاتەوە لە کۆمەڵی مسوڵمانان وبمرێت؛ ئەوا مردنەکەی مردنێکی جاهیلیەتە، وهەرکەسێک جەنگ بگات لە ژێر ئاڵای کوێرایەتی کە بۆ دەمارگیری توڕە دەبێت، وبانگەشە بۆ دەمارگیری دەکات، یان دەمارگیری سەردەخات؛ ئەگەر بکوژرێت ئەوا کوشتنەکەی جاهیلیەتە
- فەرموودە: ئارام بگرن، هەر سەردەمێک بێت ئەوەى پاش خۆی لەوە شەڕتر وخراپترە؛ هەتا دەگەنە لای پەروەردگارتان
- فەرموودە: ئێوە بە پەرۆش دەبن بۆ بەدەستهێنانى دەسەڵات وفەرمانڕەوایی، ودەبێتە هۆی پەشیمانی لە ڕۆژی قیامەتدا، چەند بەتامە سەرەتای شیرپێدان، وچەند خراپ وناڕەحەتە شیربڕینەوە
- فەرموودە: ئەی عبدالرحمانی کوڕی سەمورە داوای پلەی دەسەڵات وفەرمانڕەوایەتی مەکە، چونکە ئەگەر تۆ داوای بکەیت بەهۆی پرسیارکردنەوە؛ ئەوا (پێت دەبەخشرێت) بەڵام پشتیوانی ناکرێت