بروز رسانی: کسی که اسلامش نیکو شود، برای آنچه در جاهلیت مرتکب شده مؤاخذه نمی شود.

عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَنُؤَاخَذُ بِمَا عَمِلْنَا فِي الجَاهِلِيَّةِ؟ قَالَ: «مَنْ أَحْسَنَ فِي الإِسْلاَمِ لَمْ يُؤَاخَذْ بِمَا عَمِلَ فِي الجَاهِلِيَّةِ، وَمَنْ أَسَاءَ فِي الإِسْلاَمِ أُخِذَ بِالأَوَّلِ وَالآخِرِ».
[صحيح] - [متفق عليه]

از ابن مسعود - رضی الله عنه - روایت است که مردی پرسید: ای رسول الله، آیا برای آنچه در جاهلیت انجام داده ایم بازخواست خواهیم شد؟ ایشان فرمودند: «هرکه در اسلام نیکوکاری کند برای آنچه در جاهلیت انجام داده مؤاخذه نخواهد شد، و کسی که از اسلام بدی کند برای آنچه در آغاز و پایان انجام داده، بازخواست خواهد شد».
صحیح است - متفق علیه

شرح

مردی از پیامبر - صلی الله علیه وسلم - دربارهٔ گناهانی که در جاهلیت مرتکب شده بودند پرسید که آیا برای آن مجازات و بازخواست خواهند شد یا خیر؟ پیامبر - صلی الله علیه وسلم - فرمودند: کسی که اسلامش نیکو شود ـ نیکویی در اسلام یعنی بر دینش پایبند باشد و به آن ادامه دهد و گناهان را ترک کند ـ برای گناهانی که در جاهلیت مرتکبش شده بازخواست نمی شود، چه این گناهان از گناهان کبیره باشد مانند قتل و زنا، یا از گناهان صغیره باشد، و کسی که در اسلام مرتکب بدی شود یعنی از دینش برگردد، هم برای آنچه در هنگام کفر مرتکب شده بازخواست خواهد شد، و هم برای آنچه بعد از اسلام مرتکبش شده. این معنای درست این حدیث است. اما اگر گفته شود بدی به معنای مرتکب شدن گناه در اسلام است، آنگاه ظاهر حدیث مخالف اجماع امت خواهد بود مبنی بر اینکه اسلام هر آنچه پیش از آن رخ دهد را پاک می کند. و این حدیثی است که در صحیح مسلم روایت شده، و همچنین این سخن الله متعال که می فرماید: {به کسانی که کفر وزیده اند بگو اگر [از کفرشان] دست بکشند، آنچه گذشته است برایشان آمرزیده می شود، و اگر بازگردند به یقین سنت [الله در مورد] پیشینیان گذشته است} و تاویلش اینگونه است که برای کفر مورد سرزنش قرار می گیرد و توبیخ می شود، مانند آنکه به او بگویند: آیا تو نبودی که وقتی کافر بودی چنین و چنان می کردی؟ آیا اسلام آوردن مانع از این نشد که آن را تکرار نکنی؟ سپس برای گناهی که در اسلام مرتکبش شده مجازات می شود. برخی گفته اند: معنای بدی در اسلام این است که اسلامش صحیح نیست، یا ایمانش خالص نیست مانند اینکه منافق باشد، اما تفسیر اول معتمد ومقبولتر است.