عن عبد الله بن الزبير -رضي الله تعالى عنهما- أنّه كانَ يقول: في دبر كل صلاة حين يُسلِّم «لا إله إلا الله وحده لا شريكَ له، له الملك وله الحمد وهو على كل شيءٍ قديرٌ، لا حولَ ولا قوةَ إلا بالله، لا إله إلا الله، ولا نعبد إلا إيَّاه، له النِّعمة وله الفضل، وله الثَّناء الحَسَن، لا إله إلا الله مخلصين له الدِّين ولو كَرِه الكافرون» وقال: «كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يُهَلِّل بهن دُبُر كلِّ صلاة».
[صحيح] - [رواه مسلم]
المزيــد ...

รายงานจากท่านอับดุลลอฮฺ บิน อัซ-ซุเบร เราะฎิยัลลอฮฺตะอาลาอันฮุมา โดยที่เขาจะกล่าวในตอนท้ายของทุก ๆละหมาดในขณะให้สลามแล้วว่า "ลาอิลาฮะอิลลัลลอฮฺ วะฮฺดะฮูลาชะรีกะละฮฺ ละฮุลมุลกฺ วะละฮุลฮัมดฺ วะฮุวะอะลา กุลลิชัยอินเกาะดีร ลาเหาลา วะลากูวะตา อิลลาบิลละฮฺ ลาอิลาฮะอิลลัลลอฮฺ วะลานะอฺบุดู อิลลาอียาฮฺ ละฮุลนิอฺมะตุ วะลัฮุลฟัฎลุ วะละฮุสสะนาอุลหะซะนุ ลาอิลาฮะอิลลัลลอฮฺ มุคลิศีนะละฮุดดีน วะเลากะริฮัล มุชริกูน" ความว่า (ไม่มีพระเจ้าผู้ควรแก่กราบไหว้นอกจากอัลลอฮฺแต่เพียงผู้เดียว ไม่มีสิ่งใดเป็นภาคีเทียบเคียงกับพระองค์ อำนาจทั้งหมดเป็นของพระองค์ เหล่าการสรรเสริญเป็นเพียงของพระองค์ โดยพระองค์ทรงสามารถเหนือทุกสรรพสิ่ง ไม่มีความสามารถและพละกำลังใดที่เกิดขึ้นเว้นแต่ด้วยการอนุมัติของอัลลอฮฺ ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺ และเราไม่เคารพสักการะสิ่งอื่นใดนอกจากพระองค์เท่านั้น เป็นสิทธิแห่งพระองค์ซึ่งการประทานนิอฺมัต(ความโปรดปราน) ความประเสริฐและการสรรเสริญที่งดงาม ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮฺโดยที่เรามอบความบริสุทธิ์ใจแห่งการยึดมั่นในศาสนาแด่พระองค์แม้ว่าเหล่าผู้ปฏิเสธจะเกลียดชังก็ตาม)
เศาะฮีห์ - รายงานโดย มุสลิม

คำอธิบาย​

ในขณะที่ท่านอับดุลลอฮฺ บิน อัซ-ซุเบร เราะฎิยัลลอฮฺตะอาลาอันฮุมา ให้สลามหลังละหมาดฟัรฎู เขาจะกล่าวบทรำลึกที่ยิ่งใหญ่นี้ ที่มีความหมายอันยิ่งใหญ่มากมาย ที่ยืนยันถึงการเป็นบ่าวที่แท้จริงต่ออัลลอฮฺ ตะอาลา เพียงองค์เดียวเท่านั้น และปฏิเสธการมีภาคีต่อพระองค์ มหาบริสุทธิ์แด่พระองค์ และยืนยันว่าพระองค์เพียงองค์เดียวคือผู้ทรงอำนาจสูงสุด ผู้ทรงเปิดเผย และผู้ทรงเร้นลับ และสมควรแก่การสรรเสริญในทุกสภาวะและยืนยันถึงความสามารถที่แท้จริงของพระองค์ มหาบริสุทธิ์แด่พระองค์ นอกจากนี้ยังมีการยอมรับจากบ่าวที่มีต่อพระเจ้าของเขาเกี่ยวกับความอ่อนแอ ความไม่สมบูรณ์ และความไร้เดียงสาของเขา ต่อผู้ที่ปรับเปลี่ยนและให้พละกำลังแก่เขา และการยอมรับของเขาว่าเขาไม่มีความสามารถใดๆ ที่จะทำให้รอดพ้นจากสิ่งเลวร้ายหรือมีพละกำลังที่จะให้รับสิ่งที่ดีนอกจากอัลลอฮฺ ตะอาลา และการรำลึกที่จำเริญเพื่อให้เพิ่มความโปรดปรานแก่ผู้ที่ปฏิบัติมัน และความสมบูรณ์แบบที่แท้จริง และการรำลึกที่ดีสวยงามแด่พระองค์ ต่อซาต คุณลักษณะ การกระทำ ความโปรดปรานและในทุกๆ สภาวะ และการรำลึกนี้ได้ปิดท้ายด้วยกะลีมะฮฺ อัต-เตาฮีด "ลาอิลาฮะ อิลลัลลอฮฺ" ความว่า (ไม่มีพระเจ้าอื่นใดสมควรแก่การสักการะนอกจากอัลลอฮฺ) เป็นการรำลึกด้วยความบริสุทธิ์ใจต่ออัลลอฮฺในการทำอิบาดะฮฺ แม้ว่าเหล่าผู้ปฏิเสธทั้งหมดจะเกลียดชังก็ตาม หลังจากนั้นท่านอับดุลลอฮฺ บิน อัซ-ซุเบร เราะฎิยัลลอฮฺตะอาลาอันฮุมา ได้กล่าวว่า ท่านเราะซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม เมื่อเขาได้ให้สลามในละหมาดของเขา คำตะฮฺลีลของท่านจะอยู่ในรูปแบบนี้ โดยท่านจะยกเสียงของท่านด้วยการรำลึกนี้เพื่อให้คนที่มากับท่านจากกลุ่มญะมาอะฮฺได้รับรู้

การแปล: อังกฤษ ฝรั่งเศส เนื้อหาภาษาสเปน ตุรกี อูรดู อินโดนีเซีย บอสเนีย รัสเซีย เบ็งกอล จีน เปอร์เซีย​ ตากาล็อก ภาษาฮินดี ภาษาเวียดนาม ภาษาสิงหล ภาษาอุยกูร์ ภาษาเคิร์ด ภาษาเฮาซา ภาษาโปรตุเกส ภาษามลยาฬัม ภาษาเตลูกู ภาษาสวาฮีลี ภาษาทมิฬ พม่า เยอรมัน ญี่ปุ่น ปุชตู อะซามีส อัลบาเนียน السويدية الأمهرية الهولندية الغوجاراتية
ดูการแปล

บทเรียนที่ได้รับจากฮะดีษ

  1. ส่งเสริมให้อ่านบทรำลึกเหล่านี้ที่รวมคุณลักษณะของความสมบูรณ์ต่างๆ หลังเวลาละหมาดฟัรฎูทุกเวลา
  2. เส้นทางของศาสนาอยู่บนความบริสุทธิ์ใจและปฏิบัติตามแบบอย่างของนบี ทั้งสองนี้คือขาของอิสลาม
  3. บรรดาเศาะหาบะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุม มีความกระตือรือร้นที่จะเอาซุนนะฮฺนบีมาใช้และเผยแผ่
  4. มุสลิมจะนับถือศาสนาของเขาและจะแสดงให้เห็นถึงสัญลักษณ์ของเขา แม้ว่าบรรดาผู้ปฏิเสธศรัทธาจะเกลียดชังก็ตาม
ดูเพิ่มเติม