فەرموودە: کەسی بەهێز ئەوە نییە کە بەهێزە لە زۆرانبازیدا، بەڵکو کەسی بەهێز ئەوەیە کە نەفسی خۆی دەگرێتەوە لە کاتی توڕە بووندا
عن أبي هريرة رضي الله عنه مرفوعاً: «ليس الشديد بالصُّرَعة، إنما الشديد الذي يملك نفسه عند الغضب».
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
لە ئەبی هورەیرەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «کەسی بەهێز ئەوە نییە کە بەهێزە لە زۆرانبازیدا، بەڵکو کەسی بەهێز ئەوەیە کە نەفسی خۆی دەگرێتەوە لە کاتی توڕە بووندا».
صەحیحە - بوخاری و موسلیم هاوڕان لەسەری
هێزی ڕاستەقینە هێزی ماسولکە ولاشە نیە، کەسی بەهێز ئەوە نیە کە بەردەوام لە بەرامبەرەکەی دەباتەوە لە زۆرانبازیدا، بەڵکو کەسی بەهێز ئەوەیە کە جیهاد وکۆششی نەفسی خۆی دەکات ونەفسی دەشکێنێتەوە کاتێک دەیەوێت توڕە بێت، ئەمە بەڵگەیە لە سەر بەهێزی توانای ڕووبەڕووبونەوەی ئەو کەسە لە بەرامبەر نەفس وشەیتان.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- فەزڵی لەسەرخۆبوون وئارامی وخۆگری چونکە ئەمە لە سیفەتەکانی کەسی ئیماندارە هەروەکو خوای گەورە دەفەرموێت:{وَإِذَا مَا غَضِبُواْ هُمۡ يَغۡفِرُونَ}[الشوری: 37]، واته: {کاتێک ڕق وقینیان ھەڵسێت ئەوان لێ دەبوورن}.
- جیهاد وکۆشش کردنی نەفس لە کاتی توڕەییدا سەختتر وناڕەحەتترە لە جیهاد کردنی دوژمن.
- ئاینی ئیسلام تێگەیشتنە جاهیلیەکانی گۆڕی سەبارەت بە دەستەواژە جیاوازەکان ولەوانەش هێز کە هێزی ڕاستەقینەی بەوە پێناساند ئەوەیە کە ببێتە هۆی بنیات نانی ڕەوشتی بەرزی وکەسایەتی تایبەتی مسوڵمان، بۆیە بەهێزترین کەس ئەوەیە کە خۆی بگرێتەوە ونەفسی پەروەردە بکات و وا لەو نەفسی بکات کە دووربێت لە تاوانەکان وشەهەواتە حەرامەکان.
- واجب بوونی دوورکەوتنە لە توڕەیی چونکە زیانێکی زۆری هەیە بۆ سەر لاشە ونەفس وکۆمەڵگا.
- توڕەبوون سیفەتێکی مرۆییە ودەتوانرێت لاببرێت وزیانە خراپەکانی کەم بکرێتەوە ئەویش بە خۆگرتنەوە وکۆنترۆڵکردنی نەفس ودەروون.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: ئەگەر پیاوێک براکەی خۆشویست؛ ئەوا با پێی بڵێت کە خۆشی دەوێت
- فەرموودە: پێنج نوێژەکە، و ھەینی بۆ ھەینی، و ڕەمەزان بۆ رەمەزان، ھەموویان دەبنە ھۆی سڕینەوەی تاوان وگوناھەکانی نێوانیان، ئەگەر ھاتوو مرۆڤی موسڵمان خۆی بەدوور گرت لە تاوانە گەورەکان
- فەرموودە: ڕەحمەتی خودا لە کەسێک لێبوردە وبەخشندە بێت کاتێک دەفرۆشێت ودەکڕێت وکاتێک قەرز دەدات
- فەرموودە: پیاوێک هەبوو قەزری دەدا بە خەڵکی، ودەیووت بەو کوڕەی کە لای کاری دەکرد: ئەگەر ڕۆیشتیت بۆ لای کەسێک کە حاڵی نالەبار وقورس بوو (لە ڕووی داراییەوە)، ئەوا چاپۆشی لێبکە، بەڵکو خوای گەورە لە ئێمەش خۆش بێت، ئەو پیاوە گەیشتە لای خوای گەورە (لە قیامەتدا) و خودا لێی خۆشبوو
- فەرموودە: پیاوێک بە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- ی ووت: ئامۆژگاریم بکە، ئەویش -صلى اللە علیە وسلم- فەرمووی: (توڕە مەبە)، پیاوەکە چەند جار هەر ئەو قسەی دووبارە کردەوە، پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- یش هەر دەیفەرموو: (توڕە مەبە)
- فەرموودە: دادپەروەران لە سەر مینبەری نور وڕۆشناییدان لە لای خواى گەورە، ئەوانەی کە دادپەروەرن: لە حوکم وفەرمانڕەواییان، ولە ماڵ وخێزانیان، ولە هەر کار وسەرپەرشتیاریەک کە پێیان بسپێردرێت
- فەرموودە: كەسانێک موڵكی خوای گەوره به ناهەق بەكاردەهێنن؛ ئەوا دۆزەخ بۆ ئەوانەیه له ڕۆژی قیامەتدا