فەرموودە: ئەگەر خەڵکی بە پێی بانگەشەی خۆیان فەرمانڕەواییان بۆ بکرێت؛ ئەوا کەسانێک داوای ماڵ وخوێنی لە کەسانێکی تر دەکرد بە ناهەق، بەڵام بەڵگە هێنانەوە لەسەر ئەو کەسەیە کە بانگەشە دەکات ودەبێت بیسەلمێنێت، وسوێند خواردنیش لەسەر ئەو کەسەیە کە ئینکاری دەکات

عن عبد الله بن عباس رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: «لو يُعْطَى الناسُ بدَعْوَاهُم لادَّعى رجالٌ أموالَ قومٍ ودِمَاءَهُم، لكنَّ البينةَ على المدَّعِي واليَمِينَ على من أَنْكَرَ».
[صحيح] - [أخرجه بهذا اللفظ البيهقي في السنن الكبرى. وأخرج البخاري ومسلم بعضه]

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە عبداللەی کوڕی عەباسەوە -ڕەزای خوایان لێبێت- کە پێغەمبەری خودا -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «ئەگەر خەڵکی بە پێی بانگەشەی خۆیان فەرمانڕەواییان بۆ بکرێت؛ ئەوا کەسانێک داوای ماڵ (موڵک وپارە) وخوێنی (تۆڵەسەندنەوەیان) لە کەسانێکی تر دەکرد بە ناهەق، بەڵام بەڵگە هێنانەوە لەسەر ئەو کەسەیە کە بانگەشە دەکات ودەبێت بیسەلمێنێت، وسوێند خواردنیش لەسەر ئەو کەسەیە کە ئینکاری دەکات».
[صەحیحە] - [بەیھەقی گێڕاویەتیەوە]

شیکردنەوە

فەرموودەکە بنچینەیە لەسەر قبوڵنەکردنی بانگەشەی بێ بەڵگە، وبە سوێنددانی ئەو کەسەی ئینکاری دەکات، وئەمەش بۆ بەدیهێنانی دادپەروەری وجێبەجێکردنی هەق وپاراستنی نەفس وماڵ، بۆیە هەر کەسێک بانگەشەیەکی خەیاڵی بکات کە بەڵگەی لەگەڵ نەبێت ئەوا ڕەت دەکرێتەوە جا چ ئەم بانگەشەیە سەبارەت بە مافەکان یان مامەڵەکردنەکان یان لە مەسەلەکانی ئیمان وزانستی شەرعی بێت.