بروز رسانی: لَو يُعطَى النّاسُ بدَعواهُم لادَّعَى رِجالٌ أموالَ قَومٍ ودِماءَهُم، ولَكِنَّ البَيِّنَةَ على المُدَّعِى، واليَمينَ على مَن أنكَرَ»: «اگر چنان بود که بر اساس ادعای مردم به آنان داده می‌شد، بی‌شک مردمی مدعی اموال و جان‌های دیگران می‌شدند، اما دلیل آوردن برعهده‌ی مدعی و سوگند خوردن بر عهده‌ی کسی است که انکار می‌کند

عَن ابنِ عباسٍ رضي الله عنهما أنَّ رسولَ اللهِ صلي الله عليه وسلم قال:
«لَو يُعطَى النّاسُ بدَعواهُم لادَّعَى رِجالٌ أموالَ قَومٍ ودِماءَهُم، ولَكِنَّ البَيِّنَةَ على المُدَّعِى، واليَمينَ على مَن أنكَرَ».
[صحيح] - [رواه البيهقي] - [السنن الكبرى للبيهقي: 21243]

از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند:
«لَو يُعطَى النّاسُ بدَعواهُم لادَّعَى رِجالٌ أموالَ قَومٍ ودِماءَهُم، ولَكِنَّ البَيِّنَةَ على المُدَّعِى، واليَمينَ على مَن أنكَرَ»: «اگر چنان بود که بر اساس ادعای مردم به آنان داده می‌شد، بی‌شک مردمی مدعی اموال و جان‌های دیگران می‌شدند، اما دلیل آوردن برعهده‌ی مدعی و سوگند خوردن بر عهده‌ی کسی است که انکار می‌کند».
[صحیح است] - [به روایت بیهقی] - [السنن الكبرى للبيهقي - 21243]

شرح

پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ بیان نموده‌اند که اگر به مجرد ادعای مردم و بدون ادله و قراین، آنچه ادعا می‌کردند به آنان داده می‌شد، حتما کسانی مدعی جان و مال دیگران می‌شدند؛ اما بر مدعی واجب است که برای مطالبه‌ی خود دلیل و مدرک بیاورد و اگر دلیلی نداشت، در این صورت دعوای مذکور متوجه مدعی علیه می‌شود که اگر منکر شد، باید سوگند یاد کند و با سوگند تبرئه می‌شود.