हदीस: यदि मानिसहरूलाई उनीहरूको दाबीको आधारमा दिइयो भने कतिपयले जनताको सम्पत्ति र रगतको दाबी गर्नेछन् । तसर्थ, दाबी गर्नेले प्रमाण दिनुपर्छ र अस्वीकार गर्नेले कसम खानुपर्छ ।

عَن ابنِ عباسٍ رضي الله عنهما أنَّ رسولَ اللهِ صلي الله عليه وسلم قال:
«لَو يُعطَى النّاسُ بدَعواهُم لادَّعَى رِجالٌ أموالَ قَومٍ ودِماءَهُم، ولَكِنَّ البَيِّنَةَ على المُدَّعِى، واليَمينَ على مَن أنكَرَ».
[صحيح] - [رواه البيهقي] - [السنن الكبرى للبيهقي: 21243]

अब्दुल्लाह बिन अब्बास (रजियल्लाहु अन्हुमा) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नुभएको छ :
"यदि मानिसहरूलाई उनीहरूको दाबीको आधारमा दिइयो भने कतिपयले जनताको सम्पत्ति र रगतको दाबी गर्नेछन् । तसर्थ, दाबी गर्नेले प्रमाण दिनुपर्छ र अस्वीकार गर्नेले कसम खानुपर्छ ।"
[सही] - - [السنن الكبرى للبيهقي - 21243]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले स्पष्ट पार्नुभएको छ, यदि मानिसहरूलाई बिना प्रमाण तिनीहरूको दावीको आधारमा मात्र क्षतिपूर्ति दिइने हो भने मानिसहरूले जनताको सम्पत्ति र रगतको दाबीसमेत गर्नेछन् । त्यसैले दावीकर्ताले आफूले माग गरेको कुराको प्रमाण उपलब्ध गराउनुपर्छ । यदि उनीसँग प्रमाण छैन भने मुद्दा प्रतिवादी समक्ष पेश गरिनेछ र यदि उसले अस्वीकार गर्यो भने शपथ खाई निर्दोष हुनुपर्दछ ।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. इब्न दकीक अल-इदले भने: यो हदीस अह्काम (नियमहरू) को आधारहरूमध्ये एक अहम आधार हो । विशेषगरी विवाद र असहमतिको समयमा सबैभन्दा ठूलो सन्दर्भ हो ।
2. शरियतको उद्देश्य भनेको जनताको सम्पत्ति र रगतलाई हेरफेरबाट जोगाउनु हो ।
3. काजी (न्यायाधीश) ले आफ्नो ज्ञानको आधारमा फैसला गर्नुहुँदैन, बरु प्रमाणको आधारमा गर्नुपर्छ ।
4. कुनै पनि व्यक्तिले बिना प्रमाण दाबी गर्छ भने त्यो अमान्य हो, चाहे त्यो अधिकार, लेनदेन, ईमान र विज्ञानको बारेमा किन नहोस् ।