عن عبد الله بن عمرو بن العاص رضي الله عنهما عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «الكبائر: الإشراك بالله، وعُقُوق الوالدين، وقتل النفس، واليمين الغَمُوس».
[صحيح] - [رواه البخاري]
المزيــد ...

ئەم وەرگێڕاوە پێویستی بە پێداچوونەوە و وردبوونەوەی زیاتر هەیە.

لە عبدالله کوڕی عەمرو -ڕەزای خوایان لێبێت- کە پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- دەفەرموێت: «تاوانە گەورەکان (الکبائر): شیرک وهاوەڵدانان بۆ خوای گەورە، خراپەکاری بەرامبەر دایک وباوک، وکوشتنی نەفسێک، سوێندخواردنی نقومکەر».
صەحیحە - بوخاری گێڕاویەتیەوە

شیکردنەوە

ئەم فەرموودەیە باسی هەندێک لە تاوانەکان دەکات کە بە (تاوانە گەورەکان) وەسفکراوە، بەم ناوە ناونراوە چونکە زیانی گەورەی هەیە بۆ ئەنجامدەری ئەم تاوانانە وبۆ هەموو خەڵکیش لە دونیا وقیامەتدا. یەکەمیان: [هاوبەشدانانە بۆ خوای گەورە (شیرک) واتە: کوفرکردن بە خوای گەورە ئەویش بەوەی کە لە گەڵ خوادا یەکێکی تر بپەرستێت وئینکاری بکات لە پەرستنی پەروەردگاری (بە بێ هاوبەش). دووەم:[خراپەکاری بەرامبەر دایک وباوک]، خراپەکاری: بە واتای ئەوەی کە بەرامبەر هەردوویان یان یەکێکیان کردەوەیەک ئەنجامبدات یان قسەیەک بکات بە پێی داب ونەریت ئازاریان بدات وەکو ڕێز لێنەگرتنیان وجوێندان پێیان وسەردانی نەکردنیان وبەخێو نەکردنیان وجێبەجێ نەکردنی داواکارییەکانیان لە کاتێکدا کە پێویستیان پێیەتی. سێیەم: [کوشتنی نەفسێک]، بە بێ هەق وەکو کوشتنێک زوڵم ودەستدرێژی ناهەق بێت، بەڵام ئەگەر کەسەکە شایەنی کوشتن بوو وەکو کوشتن لە سەر سنوورە شەرعییەکان بۆ نمونە (تۆڵەسەندنەوە - القصاص) کاتێک کەسێک کەسێکی تر دەکوژێت بە ئەنقەست دەکوژرێتەوە وکوشتنەکانی تر کە لە شەرعدا باسکراوە ئەمانە ئەم فەرموودانە نایانگرێتەوە. پاشان فەرموودەکە کۆتایی هاتووە بە هەڕەشەکردن وترساندن لە (سوێندخواردنی نقومکەر): بەم ناوە ناونراوە (نقومکەر - الغموس) چونکە ئەوەی ئەم سوێندە بخوات کە سوێندێکی درۆ وناڕەوا وستەمە ئەوا ئەنجامدەری نقوم دەکات لە تاوان ولە دۆزەخ، لە بەر ئەوەی سوێندێکی خوارد سەرەڕای زانینی بەوەی کە ئەم سوێندە درۆیە.

وه‌رگێڕانی ماناكان: ئینگلیزی فەڕەنسی ئیسپانی تورکی ئۆردی ئەندەنوسی بۆسنی ڕووسی بەنگالی چینی فارسی تاگالۆگ هیندی ڤێتنامی سینهالی ئیگۆری هوسا پورتوگالی مالایالام تلغۆ سه‌واحیلی تامیلی بۆرمی تایلەندی ئه‌ڵمانی یابانی پەشتۆ ئاسامی ئه‌لبانی السويدية الأمهرية
پیشاندانی وەرگێڕانەکان

لە سوودەکانی فەرموودەکە

  1. ئاگادارکردنەوە لە ئەنجامدانی ئەم تاوانانە چونکە لە تاوانە گەورەکانن.
  2. ڕوونکردنەوەی ئەوەی کە سوێند خواردن (الأَيمان) چەند بەشێکە: سوێند خواردنی نقومکەر (الیمین الغموس): کە خاوەنەکەی نقوم دەکات لە دۆزەخ، سوێند خواردنی گرێدراو (الیمین المنعقدة): ئەویش ئەوەیە کە خاوەنەکەی سوێند دەخوات لە سەر ئەنجامدان یان وازهێنان لەو کردەوەیە، ئەگەر پێچەوانەی سوێندەکەی ڕۆیشت ئەوا پێویستە کەفارەت بدات، سوێند خواردنی سەرزارەکی (یمین اللغو): ئەوەیە کە خاوەنەکەی مەبەستی سوێند خواردن نییە بەڵام هەر دێتە سەر زمانی وەکو بڵێت: والله وسوێند بە خوا، بێ ئەوەی مەبەستی گرێدانی سوێندەکەی بێت.
  3. باسکردنی ئەم چوار تاوانە لە فەرموودەکەدا بەهۆی ئەوەوەیە کە لە تاوانە گەورەکانن وسەرەنجامیان خراپترە وسزایان سەختترە، ومەبەست ئەوە نییە کە تاوانە گەورەکان تەنها ئەم چوارە بن.
زیاتر