عن عبد الله بن عمرو بن العاص رضي الله عنهما عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «الكبائر: الإشراك بالله، وعُقُوق الوالدين، وقتل النفس، واليمين الغَمُوس».
[صحيح] - [رواه البخاري]
المزيــد ...

නබි -සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්- තුමා පැවසූ බව අබ්දුල්ලාහ් ඉබ්නු අම්ර් ඉබ්නු අල් ආස් -රළියල්ලාහු අන්හුමා- තුමා විසින් වාර්තා කරන ලදී. ((මහා පාපකර්මයන්: අල්ලාහ්ට ආදේශ තැබීම, දෙමාපියන්ට හිංසා කිරීම, ආත්මයක් ඝාතනය කිරීම, බොරු දිවුරුම් දීම.))
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් බුහාරි එය වාර්තා කර ඇත.

විවරණය

මහා පාපයන් යැයි විස්තර කරන පාපකම් කිහිපයක්ම මෙම හදීසය අන්තර්ගත කර ගෙන ඇත. එසේ එය නම් කරන ලද්දේ මෙලොව මෙන්ම මතුලොවෙහි එය සිදු කරන්නාට මෙන්ම ජනයාට එය ඉමහත් සේ පීඩා ගෙන දෙන බැවිණි. ඒවායින් පළමුවැන්න ‘අල්ලාහ්ට ආදේශ කිරීමය.’ එනම් ඔහු සමග වෙනත් කෙනෙකුට ඔහු ආදේශ කරමින් නැමදුම් කිරීමෙන් හා තම පරමාධිපතිට නැමදුම් කිරීම හෙළා දැකීමෙන් අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කිරීමයි. ඉන් දෙවැන්න ‘දෙමාපියන්ට හිංසා කිරීම’ හිංසාවෙහි යථාර්ථය: තම දෙමාපියන්ට හෝ ඒ දෙදෙනාගෙන් එක් අයකුට හෝ ගරු නොකිරීම, බැණ වැදීම, ඔවුන් වෙනුවෙන් තම වගකීම් ඉටු නොකිරීම, තම දරුවාට ඔවුන්ගේ අවශ්ය්තා ඉදිරිපත් කරන විට ඒ ගැන සැළකිලිමත් නොවීම වැනි දැන දැනම ඔවුනට වේදනාගෙන දෙන අයුරින් කටයුතු කිරීමය. ඉන් තුන්වැන්න: කිසිදු යුක්ති ධර්මතාවකින් තොරව අපරාධකාරී හා සතුරුකමින් නිරපරාධේ ‘ජීවිතයක් නැසීම’. සමප්ර තිචාර දැක්වීමේ හෝ වෙනත් යම් සාධාරණ කරුණක් මත හෝ පුද්ගලයකුට මරණ දඬුවම නියම වූ විට එය මෙම හදීසයේ අදහසට ඇතුළත් වන්නේ නැත. මහා පාපයන් යැයි විස්තර කරන පාපකම් කිහිපයක්ම මෙම හදීසය අන්තර්ගත කර ගෙන ඇත. එසේ එය නම් කරන ලද්දේ මෙලොව මෙන්ම මතුලොවෙහි එය සිදු කරන්නාට මෙන්ම ජනයාට එය ඉමහත් සේ පීඩා ගෙන දෙන බැවිණි. පසුව මෙම හදීසය ‘(ගිල්වා දමන) බොරු දිවුරීම.’ ගැන අවවාද කරමින් අවසන් වී ඇත. මෙහි භාවිතා කර ඇති ‘ගමූස්’ නම් අරාබි පදයේ තේරුම ‘ගිල්වීම’ වේ. එලෙස නම් කර ඇත්තේ සැබැවින්ම එය අදාල පුද්ගලයාව පාපයේ හා නිරා ගින්නෙහි ගිල්වා දමන බැවිණි. ඊට හේතුව සැබැවින්ම ඒ ගැන ඔහු දැන සිටියදීම එයට එරෙහිව ඔහු බොරු ගොතා දිවුරා ඇති බැවිණි.

අර්ථ කථනය: ඉංග්‍රීසි ප්‍රංශ ස්පැැනිෂ් තුර්කි උරුදු ඉන්දුනීසියානු බොස්නියානු රුසියානු බෙංගාලි චීන පර්සියානු ටගාලොග් ඉන්දියානු වියට්නාම උයිගුර් කුර්දි හවුසා පෘතුගීසි මලයාලම් තෙලිගු ස්වාහිලි දමිළ බර්මානු තායිලන්ත ජර්මානු ජපානු පශ්ටු ආසාමි අල්බානියානු السويدية الأمهرية الهولندية الغوجاراتية الدرية
අර්ථ කථන නිරීක්ෂණය

හදීසයේ හරය

  1. සැබැවින්ම මේවා මහා පාපයන් වන බැවින් මෙම පාපයන්හි වැටීමෙන් ප්රවේසම් විය යුතුය.
  2. ඇත්තෙන්ම දිවුරීම්වල කොටස් ඇත. ඒ අතරින්: ‘යමීන් අල් ගමූස්’ නම් ගිල්වා දමන දිවුරුම. එය අදාළ පුද්ගලයාව නිරා ගින්නෙහි ගිල්වා දමනු ඇත. ඒ අතරින් ‘අල් යමීන් අල් මුන්අකිදා’ නම් සිදුවන කටයුත්තක් මත දිවුරා සිටීමය. එහිදී අදාළ පුද්ගලයා යම් දෙයක් කිරීමට හෝ අතහැර දැමීමට හෝ දිවුරා සිටියි. එසේ ඔහු එය කඩ කළ විට ඔහුට කෆ්ෆාරා නොහොත් ඒ වෙනුවෙන් ප්රතිකර්මයක් කිරීම අනිවාර්යය වේ. චේතනාවකින් තොරව කරන දිවුරුම, එනම් අදාළ පුද්ගලයා ඒ ගැන අරමුණු කර නොගෙන ‘වල්ලාහි -අල්ලාහ් මත දිවුරා- එසේය, වල්ලාහි එසේ නොව’ යනා දී ලෙස මුවින් පිටවීමයි.
  3. හදීසයේ මෙම කරුණු හතර මත කෙටි කර ගෙන ඇත්තේ ඒවා පාපයෙන් අතිමහත් බරපතල පාපකම් වන බැවින් හා අපරාධයෙන් ඉතා දැඩි බැවිනි. එයින් මහා පාපයන් මෙතරම් යැයි සීමා කිරීම අදහස් නොකෙරේ.
අමතර