Hadith: i k'a dɔn Ala bɛ tɔɲɔnikɛla kɔnɔ, fo n'a y'a minɛ a tɛ kila a la

عن أبي موسى رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:
«إِنَّ اللهَ لَيُمْلِي لِلظَّالِمِ، حَتَّى إِذَا أَخَذَهُ لَمْ يُفْلِتْهُ» قَالَ: ثُمَّ قَرَأَ: «{وَكَذَلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذَا أَخَذَ الْقُرَى وَهِيَ ظَالِمَةٌ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ}[هود: 102]»
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري: 4686]

A minɛna Musa fá la Ala diɲɛna a ma a ko: kira ko nɛɛma ni kisi b'a ye:
<< i k'a dɔn Ala bɛ tɔɲɔnikɛla kɔnɔ, fo n'a y'a minɛ a tɛ kila a la>> a ko: o kɔfɛ kira ye kurana haya kalan: << { i tìgi ka minɛli bɛ o cogo de la, n'a ye dùgumɔgɔw minɛ k'a sɔrɔ u bɛ tɔɲɔni na, i ka dɔn a ka minɛli ka gɛlɛn dimi b'a nɔfɛ}>> [hudu kofɔ suran: 102].
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح البخاري - 4686]

Explanation

Kira bɛ kibaruyali kɛ kisi b'a ye dantɛmɛli la tɔɲɔni na, ni Alasɔsɔ ye ani filaninkafɔya ni mɔgɔtɔɲɔ u ka hakɛ la, i k'a dɔn Alakɔrɔtalen bɛ tɔɲɔnikɛlaw yaakaruya k'a tɔbɔtɔ k'a sì jànya k'a ka nafolo caya a t'a ka ɲankata teliya; n'a ma tuubi a b'a minɛ a t'a màgoto a t'a bila ka d'a ka tɔɲɔni kan.
O kɔfɛ kira ye Ala kumakan kalan: { i tìgi ka minɛli bɛ o cogo de la, n'a ye dùgumɔgɔw minɛ k'a sɔrɔ u bɛ tɔɲɔni na, i ka dɔn a ka minɛli ka gɛlɛn dimi b'a nɔfɛ} [hudu kofɔ suran: 102].

Benefits from the Hadith

1. Hakilima ka kan ka tuubi jɔnna, wa a hakilina kana tigɛ Ala ka dabali la ka to tɔɲɔni na.
2. Ala ka tɔɲɔnikɛlaw yakaruyali ani ɲankata jìgi baliya u kan teliya la o ye ɲankata faraɲɔgɔnkali n'a sigisigili de ye ɲɔgɔn kan a ye n'a ma tuubi.
3. Tɔɲɔni ye màntow ɲankatali sababu dɔ ye Ala fɛ.
4. Ni Ala ye dùgu dɔ halaki, mɔgɔɲuman dɔw bɛ sɛ ka sɔrɔ a kɔnɔ, olu bɛ kunu kiyamadon u ka ɲuman kan u faatura o min kan, ɲankata min ye tàli kɛ u la halaki waati la, o tɛ baasi see u ma.