হাদীছ: ৰহমানে দয়াশীলসকলৰ প্রতি দয়া কৰে। তোমালোকে পৃথিৱীবাসীৰ প্রতি দয়া কৰা, আকাশৰ অধিকাৰীয়ে তোমালোকৰ প্রতি দয়া কৰিব।
عن عبد الله بن عمرو رضي الله عنهما يبلغ به النبي صلى الله عليه وسلم : «الرَّاحمون يرحَمُهمُ الرحمنُ، ارحموا أهلَ الأرضِ، يرحمْكم مَن في السماءِ».
[صحيح] - [رواه أبو داود والترمذي وأحمد]
المزيــد ...
আব্দুল্লাহ ইবনে আমৰ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুমাই ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ পৰা বর্ণনা কৰি কৈছে, "c2">“ৰহমানে দয়াশীলসকলৰ প্রতি দয়া কৰে। তোমালোকে পৃথিৱীবাসীৰ প্রতি দয়া কৰা, আকাশৰ অধিকাৰীয়ে তোমালোকৰ প্রতি দয়া কৰিব।”
ছহীহ - তিৰমিজীয়ে বৰ্ণনা কৰিছে
‘দয়াশীলসকল’ অর্থাৎ যিসকলে পৃথিৱীবাসীৰ প্ৰতি দয়া কৰে, মানুহেই হওক বা জীৱ-জন্তু। সিহঁতৰ প্রতি আদৰ যত্ন, ইহছান আৰু খা-খবৰ লোৱাৰ মাধ্যমত সিহঁতক সন্মান কৰে, ৰহমানে সিহঁতৰ প্রতি দয়া কৰে। ৰহমানৰ পৰা ৰহমত উৎপন্ন, যিটো স্পষ্টভাৱে বুজা যায়। অর্থাৎ, ৰহমতৰ কাৰণে (আল্লাহে) সিহঁতৰ প্রতি ইহছান তথা দয়া কৰে, কাৰণ যেনেকুৱা কর্ম তেনেকুৱা ফল। "c2">“তোমালোকে পৃথিৱীবাসীৰ প্রতি দয়া কৰা।” ইয়াত দয়া কৰাৰ ক্রিয়াটো ব্যাপক অৰ্থত ব্যৱহৃত হৈছে, ইয়াৰ মাজত সকলো মাখলুক যেনে সৎ, অসৎ, জীৱ-জন্তু আৰু চৰাই-চিৰিকটি আদি সকলো অন্তর্ভুক্ত। "c2">“আকাশৰ অধিবাসীয়ে তোমালোকৰ প্রতি দয়া কৰিব।” অর্থাৎ আকাশত থকা সত্তাই তোমালোকৰ প্রতি দয়া কৰিব। ইয়াত এই বুলি ব্যাখ্যা কৰা বৈধ নহ’ব যে, আকাশৰ অধিবাসীৰ দ্বাৰা তেওঁৰ ৰাজত্বক বুজোৱা হৈছে। কাৰণ কোৰআন, ছুন্নাহ আৰু উম্মতৰ ইজমাৰ দ্বাৰা এই কথা প্ৰমাণিত যে, আল্লাহ তাআলা মখলুকৰ ওপৰত আছে। আনহাতে আল্লাহ আকাশত আছে এই কথাৰ দ্বাৰা আমি এইটোও বুজাব বিচৰা নাই যে, আকাশে আল্লাহক পৰিবেষ্টন কৰি আছে বা তেওঁ আকাশৰ ভিতৰত আছে। আল্লাহ এনেকুৱা বিষয়ৰ পৰা পৱিত্ৰ, বৰং ইয়াত ‘ফী’ৰ অৰ্থ হৈছে ‘আলা’। অর্থাৎ আল্লাহ আকাশৰ ওপৰত। তেওঁৰ সকলো মাখলুকৰ ওপৰত।
হাদীছৰ পৰা সংগৃহীত উপকাৰিতাসমূহ
- ৰহমত কিতাব আৰু ছুন্নতৰ অনুকৰণৰ মাধ্যমত সীমাবদ্ধ। এতেকে আল্লাহৰ বিধান বাস্তৱায়নৰ উদ্দেশ্যে দণ্ডবিধি জাৰি কৰা আৰু আল্লাহৰ বিধানৰ বাবেই প্রতিশোধ গ্রহণ কৰা কেতিয়াও ৰহমতৰ পৰিপন্থী নহয়।
- আল্লাহ আকাশত আছে, তেওঁৰ সকলো মাখলুকৰ ওপৰত।
- আল্লাহৰ বাবে ৰহমতৰ গুণ প্ৰমাণিত।
শ্ৰেণীবিন্যাসসমূহ
অধিক
- হাদীছ: নিশ্চয় মহান আল্লাহৰ আত্মমৰ্যাদাবোধ আছে আৰু আল্লাহৰ আত্মমৰ্যাদাবোধ হৈছে এই যে, মানুহে যেন সেইবোৰত লিপ্ত নহয় যিবোৰক আল্লাহে হাৰাম কৰিছে।
- হাদীছ: যিয়ে এই সাক্ষ্য দিয়ে যে, আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য ইলাহ নাই, তেওঁ একক অদ্বিতীয়, তেওঁৰ কোনো অংশীদাৰ নাই, আৰু মুহাম্মদ (চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম) তেওঁৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল। আৰু ঈছা (আলাইহিচ্ছালাম) আল্লাহৰ বান্দা আৰু তেওঁৰ ৰাছুল, আৰু তেওঁৰ কলিমা যিটো তেওঁ মাৰয়ামৰ প্ৰতি অৰ্পন কৰিছিল আৰু তেওঁৰ তৰফৰ পৰা এটা ৰূহ। জান্নাত সত্য আৰু জাহান্নাম সত্য, সেই ব্যক্তিক আল্লাহ তাআলাই জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাব তাৰ আমল যেনেকুৱাই নহওক কিয়।
- হাদীছ: নিশ্চয় আল্লাহে পুণ্য লিখি দিছে আৰু পাপসমূহও লিখি দিছে। ইয়াৰ পিছত তেওঁ তাৰ ব্যাখ্যা কৰি দিছে। যি ব্যক্তিয়ে কোনো নেকী কৰাৰ সংকল্প কৰে; কিন্তু তেওঁ সেইটো কর্মত বাস্তৱায়িত কৰিব পৰা নাই, তথাপিও আল্লাহ তা‘আলাই তাৰ কাৰণে (কেৱল নিয়ত কৰাৰ বিনিময়ত) এটি পূর্ণ নেকী লিখি দিয়ে। আনহাতে যদি তেওঁ সংকল্প কৰাৰ পিছত কামটো সম্পন্ন কৰে, তেনেহ’লে আল্লাহে তাৰ বিনিময়ত দহৰ পৰা সাতশ গুণ পৰ্যন্ত, বৰং তাতকৈও অধিক গুণ বেছি নেকী লিখি দিয়ে।
- হাদীছ: নিশ্চয় আল্লাহ তা‘আলাই তোমালোকৰ দেহ আৰু আকৃতি নাচায়; বৰং তেওঁ তোমালোকৰ অন্তৰ আৰু আমলহে চায়।
- হাদীছ: এদিনাখন আমি ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওচৰত বহি আছিলোঁ, ঠিক সেই সময়তে হঠাৎ এজন ব্যক্তি আমাৰ সন্মুখত আহি উপস্থিত হয়, যাৰ কাপোৰ আছিল অতিকৈ বগা, চুলি আছিল ভীষণ ক’লা; তাৰ ওপৰত ভ্ৰমণৰ কোনো লক্ষণ পৰিলক্ষিত হোৱা নাছিল। আমাৰ মাজৰ কোনেও তেওঁক চিনিও পোৱা নাছিল।
- হাদীছ: হে মোৰ বান্দাসকল! মই মোৰ ওপৰত অন্যায়-অত্যাচাৰক হাৰাম কৰি লৈছোঁ, আৰু তোমালোকৰ মাজতো ইয়াক হাৰাম কৰিছোঁ। গতিকে তোমালোকেও ইজনে সিজনক অন্যায় নকৰিবা। হে মোৰ বান্দাসকল! তোমালোক আটায়েই পথভ্রষ্ট; কিন্তু সেই ব্যক্তিৰ বাহিৰে যাক মই সঠিক পথ দেখুৱাইছোঁ (অৰ্থাৎ হিদায়ত প্ৰদান কৰিছোঁ)। গতিকে তোমালোকে মোৰ ওচৰত হিদায়ত কামনা কৰা, ময়ে তোমালোকক সঠিক পথ দেখুৱাম।
- হাদীছ: নিশ্চয় আল্লাহ তা‘আলাই অত্যাচাৰীক অৱকাশ দিয়ে। কিন্তু যেতিয়া তেওঁ কৰায়ত্ব কৰে তেতিয়া কোনো পধ্যেই এৰি নিদিয়ে।