عن شداد بن أوس رضي الله عنه مرفوعًا:« إن الله كتب الإحسانَ على كل شيء، فإذا قتلتم فأحسِنوا القِتلةَ وإذا ذبحتم فأحسِنوا الذِّبحة، وليحد أحدُكم شَفْرَتَه ولْيُرِحْ ذبيحتَهُ».
[صحيح] - [رواه مسلم]
المزيــد ...

ෂද්දාද් ඉබ්නු අවුස් (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් වාර්තා කරන ලදී. මෙය මර්ෆූඃ ගණයට අයත් හදීසයකි. "c2">“සැබැවින්ම අල්ලාහ් සියලු කරුණුවලට යහපත ලියා ඇත. එබැවින් නුඹලා මරණ දඬුවම පිරිනමන විට මරණ දඬුවම නිසි ලෙස ඉටු කරන්න. නුඹ සත්ව ගෙල සිඳන විට ගෙල සිඳීම නිසි ලෙස ඉටු කරන්න. තවද නුඹලාගෙන් අයකු තම ආයුධය හොදින් මුවහත් කරත්වා ඔහු ගෙල සිඳිනු ලබන සත්වයා කපා නිදහස් කරත්වා.”
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත.

විවරණය

මුස්ලිම්වරයාගේ චේතනාව හා ඔහුගේ සිතුවිලි යහපත් වීම ඔහුගෙන් අපේක්ෂා කෙරේ. ඔහුගේ අවනතභාවය හා ඔහුගේ නැමදුම ද යහපත් වීම අපේක්ෂා කෙරේ. තවද ඔහුගේ ක්රියාවන් හා ඔහුගේ කටයුතු ද යහපත් වීම අපේක්ෂා කෙරේ. එමෙන්ම ජනයා සමග හා සතුන් සමග මෙන්ම භෞතික වස්තූන් කෙරෙහි ද යහපත් අයුරින් කටුයුතු කිරීම අපේක්ෂා කෙරේ. සැබැවින්ම සත්වයා කපා හරින්නා එම සත්වයා කැපීම හේතුවෙන් සතාට වේදනාව ඇති කිරීම සම්බන්ධයෙන් කිසිදු සැකයක් නැත. ප්රයෝජනය සඳහා සතුන් කැපීමට අවශ්ය වේ. එවිට එහිදී කරුණාව, සෙනෙහස, දයාව, මෛත්රිය වැඩීම අපේක්ෂා කෙරේ. ඔහු සතෙකු කපා හැරිය ද නිත්යානුකූල හේතුවක් මත මරණ දඬුවම ක්රියාත්මක කළ ද එම අර්ථයෙන් ඔහු ඉවත් නොවිය යුතුය. මරණ දඬුවමෙහි හා සතුන් කැපීමට අවශ්ය වූ විටෙක යහපත් අයුරින් කටයුතු කළ යුතු බව එය අවධාරණය කරයි. ඒ හැර වෙනත් කටයුතුවලදී ද වඩාත් බලවත් හා තදින් එය අපේක්ෂා කෙරේ. එසේ යහපත් අයුරින් සිදු කරන කටයුතු අතරට පිහිය මුවහත් කිරීම හා සතාට ප්රාණය ඉවත් වීමට ඉඩ දීම ද ඇතුළත් වේ.

අර්ථ කථනය: ඉංග්‍රීසි ප්‍රංශ ස්පැැනිෂ් තුර්කි උරුදු ඉන්දුනීසියානු බොස්නියානු රුසියානු බෙංගාලි චීන පර්සියානු ටගාලොග් ඉන්දියානු වියට්නාම උයිගුර් කුර්දි හවුසා පෘතුගීසි මලයාලම් තෙලිගු ස්වාහිලි දමිළ බර්මානු ජර්මානු ජපානු පශ්ටු ආසාමි අල්බානියානු الدرية
අර්ථ කථන නිරීක්ෂණය

හදීසයේ හරය

  1. යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීම වනාහි එය සෑම කටයුත්තකදීම එයට ආවේණික පරිදි පිහිටනු ඇත. බාහිර මෙන්ම අභ්යන්තර වගකීමක් ඉටු කිරීමේදී යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීම යනු: එහි නියම කළ පූර්ණ ආකාරයෙන් එය ඉටු කිරීමය. මෙම ප්රමාණය එහි යහපත අයුරින් කටයුතු කිරීමේ අනිවාර්යය ප්රමාණයයි. ඒවාට ආවේනික සතුටු දායක ක්රියාවන් පරිපූර්ණව ඉටු කරමින් නිසි අයුරින් කටයුතු කිරීම සතුටු දායකය. තහනම් කරුණ අතහැරීමේදී යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීම යනු: එයින් වැළකී සිටීම හා එහි බාහිරය මෙන්ම අභ්යන්තරයෙන් ද අතහැරීමයි. එය එහි අනිවාර්යය ප්රමාණයයි. හැකියාවන් මත ඉවසීමේදී යහපත් ලෙස කටයුතු කිරීම වනාහි: කෝප නොවී කලබල නොවී ඒ මත ඉවසීමයි. මැවීම් සමග ගනුදෙනු කිරීම හා ඔවුන් සමග සම්බන්ධකම්වලදී යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීමේ අනිවාර්යය ප්රමාණය වනුයේ: ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් සම්බන්ධයෙන් අල්ලාහ් නියම කර ඇති දෑ ක්රියාත්මක කිරීමය. මැවීම් පරිපාලනය කිරීමේදී යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීමේ අනිවාර්යය ප්රමාණය වනුයේ: ආගමානුගත කරන ලද පාලනයේ අනිවාර්යය කර ඇති දෑ ඔවුන් මත ක්රියාත්මක කිරීමයි. සත්වයින්ගෙන් කපා හැරීමට අනුමැතිය ඇති සතෙකු කැපීමේදී යහපත් අයුරින් කටයුතු කිරීම යනු උගේ ප්රාණය හැකි ඉක්මනින් වඩාත් පහසුවෙන් වඩාත් හොඳින් ඉවත්වන පරිදි කැපීමයි. නමුත් ඌ අධික ලෙස විදවීමට ඉඩ නොතැබිය යුතුය. සැබැවින්ම එය වේදනාවකි. ඒ සඳහා කිසිදු අවශ්යතාවක් නැත.
  2. කීර්තිමත් අල්ලාහ් තම ගැත්තන්හට පෙන්වා ඇති සෙනෙහස. සැබැවින්ම ඔහු සියලු කරුණු මත යහපත නියම කර ඇත්තේය.
  3. සියලු කටයුතු සතු වන්නේ කීර්තිමත් අල්ලාහ්ටය. තීන්දුව ඇත්තේ ද ඔහු වෙතමය. අල්ලාහ්ගේ ප්රකාශ මෙසේය. “සැබැවින්ම අල්ලාහ් යහපත ඉටු කිරීම නියම කළේය.” අල්ලාහ්ගේ නියමය වර්ග දෙකකින් පිහිටයි. එනම් බලයේ නියමය හා ආගමික පිළිවෙත්හි නියමය.
  4. සෑම කරුණක් තුළම යහපත වෙළී ඇත. “සැබැවින්ම අල්ලාහ් සෑම කරුණක් මතම යහපත කිරීම නියම කර ඇත.” යන ප්රකාශය අනුව සෑම කරුණකදීම යහපත් අයුරින් කටුයුතු කිරීමට පුළුවන.
  5. උදාහරණ ඉදිරිපත් කරමින් නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ඉගැන් වූ ක්රමයේ අලංකාරය. ‘ඔබ මරණ දඬුවම ක්රියාත්මක කළ ද, ඔබ සත්ව ගෙල කපා හැරියද’ යන උදාහරණ දැක්වීමෙන් එතුමා කියන්නට යන අර්ථය තේරුම් ගැනීමට එය සමීප කරවයි.
  6. මරණ දඬුවම හොඳාකාරයෙන් දියත් කිරීමේ අනිවාර්යභාවය. එය එම ක්රියාව සඳහා නොව ක්රමය සඳහා වූ විස්තරයකි.
  7. සත්ව ගෙල කපා හැරීමේදී යහපත් ක්රමයක් පිළිපැදීම යනු එය ආගමානුගත කළ අයුරින් කපා හැරීමය.
  8. සතෙකු ඉලක්කයක් ලෙස ගැනීම, ඌට වේදනා ගෙන දීම, ආහාර පාන ලබා නොදී ඌ හිරකර තබා ගැනීම වැනි හිංසනීය කටයුතුවලින් සතුන්ට හිංසා කිරීමේ තහනම.
  9. ඉස්ලාමීය පිළිවතෙහි පූර්ණභාවය. සියලු යහපත් දේ මත එය වෙලී පවතී. සත්ව කරුණාව, සතුන් සමග මෘදු ලෙස කටයුතු කිරීම ද ඒවායින් එකකි.
අමතර