නබි වදන: සැබැවින්ම (හලාල් හෙවත්) අනුමත කරුණු පැහැදිලිය. එමෙන්ම (හරාම් හෙවත්) තහනම් කරුණු ද පැහැදිලිය. මේ දෙක අතර සැක උපදවන කරුණු ද ඇත. ජනයා අතරින් බහුතරයක් දෙනා ඒවා ගැන නොදනිති. එහෙයින් කවරෙකු සැක උපදවන දැයින් වැළකී සිටියේ ද සැබැවින්ම ඔහු ඔහුගේ දහම හා ඔහුගේ මාන්ය ය ආරක්ෂා කර ගත්තේය. කවරෙකු සැක උපදවන දෑහි වැටුනේ ද ඔහු තහනම් කරුණු අතරට වැටුණි.

عن النعمان بن بشير رضي الله عنه قال: سمعت النبي صلى الله عليه وسلم يقول: «إن الحلال بيِّن وإن الحرام بين، وبينهما أمور مُشْتَبِهَاتٌ لا يعلمهن كثير من الناس، فمن اتقى الشُّبُهات فقد اسْتَبْرَأ لدينه وعرضه، ومن وقع في الشبهات وقع في الحرام، كالراعي يرعى حول الحِمى يوشك أن يَرْتَع فيه، ألا وإن لكل مَلِك حِمى، ألا وإن حِمى الله محارمه، ألا وإن في الجسد مُضغة إذا صلحت صلح الجسد كله وإذا فسدت فسد الجسد كله ألا وهي القلب».
[صحيح] - [متفق عليه]

නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා කළ ප්රකාශයකට තමන් සවන් දුන් බව පවසමින් නුඃමාන් ඉබ්නු බෂීර් තුමා මෙසේ වාර්තා කරයි. "c2">“සැබැවින්ම (හලාල් හෙවත්) අනුමත කරුණු පැහැදිලිය. එමෙන්ම (හරාම් හෙවත්) තහනම් කරුණු ද පැහැදිලිය. මේ දෙක අතර සැක උපදවන කරුණු ද ඇත. ජනයා අතරින් බහුතරයක් දෙනා ඒවා ගැන නොදනිති. එහෙයින් කවරෙකු සැක උපදවන දැයින් වැළකී සිටියේ ද සැබැවින්ම ඔහු ඔහුගේ දහමට හා ඔහුගේ මාන්යයට ආරක්ෂාව සළසා ගත්තේය. කවරෙකු සැක උපදවන දෑහි වැටුනේ ද ඔහු තහනම් කරුණු අතරට වැටුණි. එය වැට අවට එහි ඇතුළු වීමට බලන සතුන් පාලනය කරන එඩේරකු මෙනි. දැනගන්න! සෑම රජකුටම වැටක් ඇත. දැනගන්න! සැබැවින් අල්ලාහ්ගේ වැට වනුයේ ඔහු තහනම් කළ දෑය. දැන ගන්න! ශරීරයේ මස් කැබැල්ලක් ඇත. එය විධිමත් වූ විටෙක මුළු ශරීරයම විධිමත් වෙයි. එමෙන්ම එය නරක් වූ විටෙක මුළු ශරීරයම නරක් වෙයි. දැන ගන්න! එයයි හදවත.”
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - බුහාරි හා මුස්ලිම් හි වාර්තා වී ඇත.

විවරණය

පොදු නීතිය නම් සැබැවින්ම අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයා අනුමත කළ දෑ හා අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයා තහනම් කළ දෑ යන ඒ සෑම කරුණක්ම ඉතා පැහැදිලිය යන්නයි. මුස්ලිම්වරයකු බිය විය යුත්තේ සැක උපදවන කරුණු සම්බන්ධයෙනි. කවරෙකු සැක උපදවන කරුණු අතහැර දැමුවේ ද තහනම් දෑහි නොවැටී ඉන් දුරස්වීමෙන් ඔහුගේ දහමට ආරක්ෂාව සලසා ගත්තේය. එමෙන්ම එවන් සැක උපදවන දෑ සිදු කිරීමෙන් ඔහුට ජනයා නගන දොසින් ඔහුගේ මාන්යයට ආරක්ෂාව සළසා ගත්තේය. කවරෙකු සැක උපදවන දැයින් නොවැළකුනේ ද සැබැවින්ම ඔහු තමන්ටම බාධකයක් පනවා ගත්තේය. එක්කො ඔහු තහනම් දෑහි වැටීම හෝ මිනිසුන් ඔහුට දොස් නගා ඔහුගේ මාන්යය කෙළෙසීමේ නැඹුරුතාවත් ඇති වීමය. සැක උපදවන දෑහි වැටෙන්නන්හට දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වස්ල්ලම්) උපමාවක් ගෙන හැර පෑවේය. එනම් ඔටුවන් හෝ එළුවන් සමීපයෙන් ඇති භූමියක රැකබලා ගන්නා එඬේරාය. සැබැවින්ම එහි අයිතිකරු එය ආරක්ෂා කරයි. නමුත් එම එඬේරාගේ ගොවිපල සතුන් එහි පිවිසීමට බලති. ඔහු එයට සමීප වීමට ඉඩ නොදී එය පාලනය කරයි. සැක සහිත යමක් සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන්නාද එලෙසය. සැබැවින්ම ඔහු ඒ හේතුවෙන් පැහැදිලි තහනම් කරුණකට සමීප වී එහි වැටෙන්නට බලයි. තවදුරටත් නබි (සල්ලලාලහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා: සැබැවින්ම බාහිර කටයුතුවල විධිමත්භාවය හා නපුරුකමට අභ්යන්තර කටයුතු හේතු වන බව පෙන්වා දුන්හ. පසුව සැබැවින්ම ශරීරයේ මස් කැබැල්ලක් (හදවතක්) ඇති බවත් එය විධිමත් වීමෙන් මුළු ශරීරයම විධිමත් වන බවත් එය නරක් වීමෙන් මුළු ශරීරයම නරක් වන බවත් පෙන්වා දුන්හ.