حدیث: آیا تاسو له تر ټولو غټو ګناهونو خبر نه کړم؟
عن أبي بَكْرَةَ- رضي الله عنه - عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «أَلا أُنَبِّئُكم بِأَكْبَرِ الْكَبَائِر؟»- ثَلاثا- قُلْنَا: بَلى يا رسول الله، قَالَ: «الإِشْرَاكُ بِالله وَعُقُوقُ الوالدين، وكان مُتَّكِئاً فَجَلس، وَقَال: ألا وَقَوْلُ الزور، وَشهَادَةُ الزُّور»، فَما زال يُكَرِّرُها حتى قُلنَا: لَيْتَه سَكَت.
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
له ابوبکره رضي الله عنه څخه روایت دی هغه له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه روایت کوي چې هغه وویل: آیا زه تاسو ته له تر ټولو لویو ګناهونو خبر در نکړم؟ -درې ځلې- موږ وویل: ولې نه، ای د الله رسوله، ویې وویل: الله سره شرک کول، د مور او پلار نافرماني - دا خبرې یې کولې - پداسې حال کې چې تکیه یې وهلې وه، نو کېناست، او ویې وییل: خبردار شئ د دروغو وینا او په دروغو ګواهي، تر هغه یې دا خبره تکراروله تر دې چې مونږ وویل: کاش نور چپ شوی وای.
صحيح - متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)
رسول الله صلی الله علیه وسلم خپلو اصحابو ته وفرمایل: آیا زه تاسو ته خبر درنکړم، یعنې له تر ټولو لویو ګناهونو مو خبر نه کړم، هغه دا درې واړه ذکر کړل؛ د الله تعالی سره شرک کول دي، کوم چې د هغه پر الهي مقام تيري کول، د هغه پاک ذات د حق اخیستل، او په بې وسه مخلوقاتو کې یې هغه چا ته ورکول دي چې مستحق یې نه دی، او د مور او پلار نافرماني کول ناوړه ګناه ده. ځکه چې دا له تر ټولو نږدې انسان سره د نیکۍ بدله ده په بدۍ سره، او د دروغو شاهدي د هر جعلي او دروغ بیان لپاره عمومي ده چې موخه ورڅخه د هغه چا د حق پایمالول او یا یې په ناموس تیری کول او داسې نور.
د حديث له ګټو څخه
- له دې حدیث څخه دا فایده معلومه شوه چې: د احکام شرعییو رسول په طریقه د سوال او جواب "ألا أنبئكم""آیا زه تاسو ته خبر در نه کړم؟(۱)".
- له ګناهونو څخه تر ټولو لویه یې الله سره شرک کول دي، ځکه چې الله پاک هغه د لویو ګناهونو په سر کې او تر ټولو یې لویه -ګناه- ګرځولې ده، او دا خبره د الله تعالی دا قول تاییدوي: {إن الله لا يَغْفِرُ أن يشرَكَ به وَيَغْفِرُ مَا دونَ ذلِكَ لِمَنْ يشَاء}. یعنې بیشکه الله د هغه سره شرک کول نه بخښي او له هغه پرته نور بخښي چاته چې وغواړي.
- د مور او پلار د حقونو عظمت او لوی والی، ځکه چې الله یې حقونه د خپل حق سره یو ځای - ذکر- کړي دي.
- په دروغو سره د ګواهۍ ورکولو خطر، او د مسلمانې ټولنې په ژوند یې ناوړه اغیزې، برابره ده که په اخلاقي اړخ وي او یا د ټولنیز ژوند په نورو برخو کی.
ډلبندیانې
نور
- حدیث: لوى ګناهونه(کبیره ګناهونه): له الله سره شرک كول، د مور او پلار نافرماني كول، د نفس وژل، او په دروغو قسم خوړل.
- حدیث: له اوو هلاکوونکو ګناهونو څخه ځان وساتئ، دوی وويل: يا رسول الله هغه کوم دي؟ هغه وفرمايل: له الله سره شرک كول، جادوګري، د هغه نفس وژل چې له حق پرته یې الله وژل حرام كړي دي، سود خوړل، د يتيم مال خوړل، - په جهاد کې - د جنګ له میدان څخه شاتګ، او پر پاکو، بې خبره او مؤمنو بیبیانو د زنا تور پورې کول.
- حدیث: پنځه ګوني لمونځونه، یوه جمعه تر بلې او یو رمضان تر بل پورې هغه ګناهونه بخښي چې د دوی تر منځه شوي وي پدې شرط چې له کبیره ګناهونو ځان وساتل شي.
- حدیث: کله چې دوه مسلمانان - د جګړې په نیت - سره مخ شي او یو پر بل توري راوباسي، نو قاتل او مقتول دواړه په اور کې دي.
- حدیث: ځینې خلک د الله په مال کې په ناحقه ناوړه لګښت کوي، نو د قیامت په ورځ د دوی لپاره اور (دوزخ) دی.
- حدیث: له ګمان څخه ځان وساتئ، ځکه ګمان تر ټولو دروغجنه وینا ده.
- حدیث: مړو ته ښکنځل مه کوئ؛ ځکه هغوی هغه څه ته وروسېدل چې وړاندې یې لیږلې و.