+ -

عن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال:
«أَتَدْرُونَ مَا الْغِيبَةُ؟»، قَالُوا: اللهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ، قَالَ: «ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ»، قِيلَ: أَفَرَأَيْتَ إِنْ كَانَ فِي أَخِي مَا أَقُولُ؟ قَالَ: «إِنْ كَانَ فِيهِ مَا تَقُولُ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ، وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ».

[صحيح] - [رواه مسلم] - [صحيح مسلم: 2589]
المزيــد ...

Əbu Hureyradan (Allah ondan razı olsun) Allah Rəsulunun (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) belə dediyi rəvayət edilir:
"Bilirsinizmi qeybət nədir?" Sahabələr: "Allah və Rəsulu ən doğrusunu bilir!"- dedilər. Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) buyurdu: "(Din) qardaşını onun xoşuna gəlmədiyi bir vəsflə xatırlamaqdır." Soruşdular: Bəs əgər qardaşımda söylədiyim vəsf olarsa? Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) dedi: "Dediyin vəsf o kəsdə olarsa, sən onun qeybətini etmiş olarsan, əgər bu olmazsa, ona böhtan atmış olarsan."

[Səhih] - [Muslim rəvayət etdi] - [Sahihu Muslim - 2589]

Şərh (izah)

Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) haram olan qeybətin həqiqətini bəyan edərək buyurur ki, müsəlman qardaşını onun arxasınca sevmədiyi bir vəsflə xatırlamaqdır. Bu vəsf istər yaradılış sifətləri olsun, istər əxlaqi xüsusiyyətləri olsun, fərqi yoxdur. Məsələn, kor, fırıldaqçı, yalançı kimi xoşa gəlməz sifətlər, hətta sahibində olsa belə bu qeybətdir.
Lakin onun haqqında söylədiyin (sevmədiyi) sifət onda olmazsa, bu qeybətdən daha ağır olur, bu da artıq böhtandır, yəni- insanda olmayan xüsusiyyəti ona iftira olaraq aid etməkdir.

Tərcümə: İngiliscə Urduca İspanca İndoneziya Uyğur Banqalca Fransızca Türkcə Rusca Bosniya Sinhalese Hind dili Çincə Farsca vyetnam dili Taqaloqca Kürd Hausa portuqalca Malaylamca Teluguca Svahili dili Tamilcə Birma Taylandca Almanca Yaponca Puştu Assam Alban İsveç Amhar Holland dili Qücərat dili Qırğız Nepal Yoruba Litva Dari Serbiya Somali Tacik Kinyarvanda Rumın Macar Çex Malaqasi İtalian Oromo Kanada Özbək Ukrain
Tərcümələrə baxmaq

Hədisin faydalarından

  1. Allah Rəsulunun (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) gözəl təlim üsulu - belə ki, məsələləri sual verməklə izah edir.
  2. Sahabələrin Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) ilə gözəl ədəbi. Allah Rəsulu (Allahın salavatı və salamı onun üzərinə olsun) onlara sual verdikdə, "Allah və Rəsulu ən doğrusunu bilir!"- deyə cavab verdilər.
  3. Sual verilən kəs cavabını bilmədikdə, ən doğrusunu "Allah bilir" deyər.
  4. Şəriət fərdlər arasındakı qardaşlığı və onların hüquqlarını mühafizə etməklə cəmiyyəti qoruyur.
  5. Qeybət ümumiyyətlə haramdır, amma bəzi məsləhətlərə görə icazəli növləri vardır. Bunlardan: Zülmü dəf etmək-yəni məzlum haqqını alıb ona qaytarmağı bacaranın yanında zalımın ona etdiklərini bildirməsi və "filankəs mənə zülm etdi və ya belə etdi"- deməsi, həmçinin evlilik, şəriklik və ya qonşuluq kimi məsələlərdə bir kəslə məsləhətləşmək.