ප්‍රවර්ගය: ප්රතිපත්තිය .

عن أبي ذر الغفاري رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وسلم فيما يرويه عن ربه: «يا عبادي، إني حرَّمتُ الظلمَ على نفسي وجعلتُه بينكم محرَّمًا فلا تَظَالموا، يا عبادي، كلكم ضالٌّ إلا من هديتُه فاستهدوني أَهْدَكِم، يا عبادي، كلكم جائِعٌ إلا من أطعمته فاستطعموني أطعمكم، يا عبادي، كلكم عارٍ إلا من كسوتُه فاسْتَكْسُوني أَكْسُكُم، يا عبادي، إنكم تُخطئون بالليل والنهار وأنا أغفر الذنوبَ جميعًا فاستغفروني أغفرْ لكم، ياعبادي، إنكم لن تَبلغوا ضَرِّي فتَضُرُّونِي ولن تَبْلُغوا نَفْعِي فتَنْفَعُوني، يا عبادي، لو أن أولَكم وآخِرَكم وإنسَكم وجِنَّكم كانوا على أتْقَى قلبِ رجلٍ واحد منكم ما زاد ذلك في ملكي شيئًا، يا عبادي، لو أن أوَّلَكم وآخِرَكم وإنسَكم وجِنَّكم كانوا على أفْجَرِ قلب رجل واحد منكم ما نقص ذلك من ملكي شيئًا، يا عبادي، لو أن أولكم وآخركم وإنسكم وجنكم قاموا في صَعِيدٍ واحد فسألوني فأعطيت كلَّ واحدٍ مسألتَه ما نقص ذلك مما عندي إلا كما يَنْقُصُ المِخْيَطُ إذا أُدخل البحر، يا عبادي، إنما هي أعمالكم أُحْصِيها لكم ثم أُوَفِّيكُم إياها فمن وجد خيرًا فليحمد الله ومن وجد غير ذلك فلا يلومن إلا نفسه».
[صحيح] - [رواه مسلم]
المزيــد ...

නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා තම පරමාධිපති ගැන දන්වා සිටි කරුණු සම්බන්ධයෙන් අබූ දර් ගිෆාරි (රළියල්ලාහු අන්හු) තුමා විසින් මෙසේ වාර්තා කරන ලදි. "c2">“මාගේ ගැත්තනි, අසාධාරණය (අපරාධය) මම මා මතම තහනම් කර ගත්තෙමි. ඔබ අතරත් එය මා තහනම් කරනු ලැබූවක් බවට පත් කළෙමි. එබැවින් නුඹලා එකිනෙකාට අසාධාරණකම් නොකරන්න. මාගේ ගැත්තනි, මා කවරෙකුහට මඟ පෙන්වූයේ ද එවැන්නෙකු හැර සෙසු නුඹලා සියලු දෙනා නොමඟ ගියවුන් වෙති. එබැවින් නුඹලා මගෙන් යහමඟ පතනු. මම නුඹලාට මඟ පෙන්වමි. මාගේ ගැත්තනි, මා කවරෙකුහට පෝෂණය කළේ ද එවැන්නෙකු හැර සෙසු නුඹලා සියලු දෙනාම සාගින්නෙන් පෙළෙන්නන් වෙති. එබැවින්ම නුඹලා මගෙන් පෝෂණය පතනු. මම නුඹලාට පෝෂණය ලබා දෙමි. මාගේ ගැත්තනි, මා කවරෙකුහට අඳින්නට සැළැස්සුවේ ද එවැන්නෙකු හැර සෙසු නුඹලා සියලු දෙනා නිරුවත් අය වෙති. එබැවින් නුඹලා මගෙන් අඳින්නට පතනු. මම නුඹලාට අඳින්නට සළසමි. සැබැවින්ම නුඹලා රාත්රියේ හා දහවලේ වැරදි කරන්නෙහුය. මම සියලු පාපයන්ට සමාව දෙන්නෙක්මි. එබැවින් නුඹලා මගෙන් සමාව අයැදිනු. මම නුඹලාට සමාව දෙමි. නුඹලා මට හානියක් කරන තරමට මට හානි කිරීමට නුඹලාට නොහැක්කේමය. එමෙන්ම මට ප්රයෝජනයක් කරන තරමට නුඹලා මට ප්රයෝජනයක් කළ නොහැක්කේමය. මාගේ ගැත්තනි, නුඹලාගේ පළමුවැන්නා නුඹලාගේ අන්තිමයා නුඹලාගේ මනුෂ්ය වර්ගයා සහ නුඹලාගේ ජින්වර්ගයා කිසියම් මිනිසෙකුගේ ධාර්මික හදවත තරම් වඩාත් බැතිමත් වූයේ නම්, එය කිසිසේත් මාගේ ආධිපත්යය වැඩි නොකරනු ඇත. එමෙන්ම මාගේ ගැත්තනි, නුඹලාගේ පළමුවැන්නා, නුඹලාගේ අන්තිමයා, නුඹලාගේ මනුෂ්ය වර්ගයා සහ නුඹලාගේ ජින්වර්ගයා කිසියම් මිනිසෙකුගේ දුෂ්ට හදවත තරම් දුෂ්ට වූයේ නම්, එය කිසිම දෙයකින් මාගේ ආධිපත්යය අඩු නොකරනු ඇත. මාගේ ගැත්තනි, නුඹලාගේ පළමුවැන්නා, නුඹලාගේ අන්තිමයා, නුඹලාගේ මනුෂ්ය වර්ගයා සහ නුඹලාගේ ජින්වර්ගයා උස් තැනකට නැගී මාගෙන් ඉල්ලීමක් කරන්නේ නම් (එසේ ඉල්ලන) සෑම මිනිසෙකුටම ඔහු ඉල්ලන දෑ මම පිරිනමමි. ඉඳිකටුවක් මුහුදට දමනු ලැබූ විට එය (එහි ජලය) අඩු නොකරන පරිදි මා සතුව ඇති දෑ ද එය අඩු කරන්නේ නැත. මාගේ ගැත්තනි, සැබැවින්ම නුඹලාගේ ක්රියාවන් වූ කල්හි, ඒවා මම නුඹලා වෙනුවෙන් සටහන් කර තබා ඇත්තෙමි. පසුව නුඹලාට මා ගෙවනුයේ ඒවාට පමණි. එබැවින් කවරෙකු යහපත සොයා ගත්තේ ද ඔහු අල්ලාහ්ට ප්රශංසා කළ යුතුයි. ඒ හැර වෙනත් දෙයක් ලැබුවේ ද ඔහු ඔහුටම මිස (අල්ලාහ්ට) දොස් නොපැවරිය යුතුයි.”
පූර්ව සාධක සහිත හදීසයකි. - ඉමාම් මුස්ලිම් එය වාර්තා කර ඇත.

විවරණය

ආගමෙහි පවතින මූලිකාංග, එහි අනු කොටස් හා එහි විනයන් තුළ පවතින මහත් වැදගත් ප්රතිලාභ ඇතුළත් අපට උපකාරී වන දිව්යමය හදීසයකි. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ මහිමය හා ඔහු තම ගැත්තන් වෙත දක්වන ත්යාගශීලීභාවය හේතුවෙන් ඔහු තමන් මත අසාධාරණකම තහනම් කර ගත්තේය. එමෙන්ම ඔහුගේ මැවීම් අතරද අසාධාරණය තහනම් කරන ලද්දක් බවට පත් කළේය. එහෙයින් කිසිවෙක් කිසිවෙකුට අසාධාරණයක් සිදු නොකළ යුතුයි. අල්ලාහ්ගේ මග පෙන්වීම හා ඔහුගේ ආශිර්වාදයෙන් හැරෙන්නට සියලු මැවීම් සත්යයෙන් මූළාවෝය. කවරෙකු අල්ලාහ්ගෙන් පතන්නේ ද අල්ලාහ් ඔහුට ආශිර්වාද කරනු ඇත. ඔහුට මග පෙන්වනු ඇත. සැබැවින්ම සියලු මැවීම් අල්ලාහ් වෙත තම අවශ්යතාවන් ඉදිරිපත් කරන දිළිඳුන් වෙති. කවරෙකු අල්ලාහ්ගෙන් පතන්නේ ද ඔහු ඔහුගේ අවශ්යතා සපුරා දෙනු ඇත. ඔහු ඔහුට ප්රමාණවත් වනු ඇත. සැබැවින්ම ඔවුන් රාත්රියෙහි හා දහවලෙහි පාපකම් සිදු කරති. ඔහු එය සඟවයි. සමාව අයදින විට සමාව දෙයි. එමෙන්ම ඔවුන්ගේ ප්රකාශ හා ක්රියාකාරකම් තුළින් කොපමණ උත්සාහ කළ ද අල්ලාහ්ට යම් දෙයකින් හානියක් කිරීමට හෝ ඔහුට යමක් සෙතක් සැලසීමට හෝ නොහැකි වෙති. පුද්ගලයකුගේ බැතිමත් හදවත තරම් වඩාත් බැතිමත් තත්ත්වයක හෝ පුද්ගලයකුගේ දුෂ්ට හදවත තරම් වඩාත් දුෂ්ට තත්වයක ඔවුහු සියලු දෙනා පසුවුව ද ඔවුන් දුර්වලයින් හා සෑම තත්ත්වයකම කාලයකම ස්ථානයකම ඔහුගේ අවශ්යතාව පතන ඔහු වෙත බැගෑපත් වන්නන් වන බැවින් අල්ලාහ්ගේ පාලනයේ ඔවුන්ගේ බැතිමත්කම කිසිවකින් වැඩි වන්නේ හෝ ඔහුගේ පාලනයේ ඔවුන්ගේ දුෂ්ටකම් කිසිවක් අඩු වන්නේ හෝ නැත. තවද සැබැවින්ම එක් ස්ථානයක සිට ඔවුන් අල්ලාහ්ගෙන් අයැද එසේ අයැද සිටින සෑම කෙනෙකුටම ඔහු පිරිනැමුව ද ඔහු අභියස ඒ කිසිවක් එය අඩු කරන්නේ නැත. ඊට හේතුව සැබැවින්ම ශුද්ධ වූ අල්ලාහ්ගේ භාණ්ඩාගාරය පිරී පවතින බැවිණි. එමෙන්ම සවස් කාලය පුරාවට හෝ රාත්රී කාලය පුරාවට වියදම් කළ ද එහි කිසිදු වෙනසක් ඇති වන්නේ නැත. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ගැත්තාගේ සියලු ක්රියාවන් ආරක්ෂා කරයි. ඔවුනට පක්ෂව සිදුවූ දෑ හෝ ඔවුනට විරුද්ධව සිදුවූ දෑ සටහන් කර තබයි. පසුව මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ එය ඔවුනට ආශිර්වාද කරනු ඇත. කවරෙකු තම ක්රියාවට යහපතක් ලැබුවේ ද ඔහුට අවනත වීම සඳහා ඔහු ආශිර්වාද කළ බැවින් අල්ලාහ්ට ඔහු ප්රශංසා කරත්වා. එමෙන්ම කවරෙකු ඒ හැර තම ක්රියාවට අයහපත් ප්රතිඵලයක් ලැබුවේ ද පරාජය වෙත මෙහයවූ නපුරු ආත්මයට මිස වෙනත් කිසිවකුට ඔහු දොස් නොපැවරිය යුතුයි.

අර්ථ කථනය: ඉංග්‍රීසි ප්‍රංශ ස්පැැනිෂ් තුර්කි උරුදු ඉන්දුනීසියානු බොස්නියානු රුසියානු බෙංගාලි චීන පර්සියානු ටගාලොග් ඉන්දියානු වියට්නාම උයිගුර් කුර්දි හවුසා පෘතුගීසි මලයාලම් තෙලිගු ස්වාහිලි දමිළ බර්මානු තායිලන්ත ජර්මානු ජපානු පශ්ටු ආසාමි අල්බානියානු السويدية الأمهرية الهولندية الغوجاراتية
අර්ථ කථන නිරීක්ෂණය

හදීසයේ හරය

  1. අල්ලාහ්ගේ වදනින් වූ දෑ ද සුන්නාහ්වේ ඇත. එය තම පරමාධිපති ගැන නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වස්ලම්) දන්වා සිටි දෑය. එයට හදීසුල් කුද්සි හෝ හදීසුල් ඉලාහී (දිව්ය හදීස්) යනුවෙන් පවසනු ලැබේ.
  2. අල්ලාහ් සතු කතා ශක්තිය තහවුරු කිරීම. ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනයේ මේ බොහෝ දේ දකින්නට ඇත. සැබැවින්ම මෙය අල්ලාහ්ගේ කතාව, හඬින් පවතින බව අහ්ලුස් සුන්නාවරුන් දරණ ප්රතිප්තියට සාධකයකි. එවිට හඬ ප්රකාශය සවන් දෙන්නෙකු මත මිස යොදවන්නේ නැත.
  3. අසාධාරණකම් හා අපරාධකම් කිරීමට අල්ලාහ් බලය ඇත්තාය. නමුත් එය ඔහුගේ යුක්ති ධර්මයේ පූර්ණත්වය පදනම් කර ගනිමින් ඔහු තමන් මත එය තහනම් කර ගත්තේය.
  4. අසාධාරණකම් හා අපරාධ තහනම් කිරීම.
  5. අල්ලාහ්ගේ පිළිවෙත් සාධාරණය මත ගොඩ නැගී ඇත.
  6. අසාධාරණය වැනි තිබිය නොහැකි ගුණාංග ද අල්ලාහ්ගේ ගුණාංග අතර පවතින්නකි. නමුත් එයට පටහැනි දෑ සනාථ කිරීමට මිස එම ගුණාංග අල්ලාහ්ගේ ගුණාංගවලිදී දැක ගත නොහැක. අසාධාරණකම නොමැති වීම කිසිදු අඩුවක් නැති පූර්ණ සාධාරණත්වය තහවුරු කිරීමකි.
  7. අල්ලාහ් ඔහු කැමති දෑ ඔහු මත තහනම් කර ගැනීම ඔහු සතු කාර්යයකි. ඊට හේතුව සියලු පාලනයන් ඔහු සතුව ඇති බැවිණි. ඔහු අභිමත දෑ ඔහු මත අනිවාර්යය කර ගැනීමද එලෙසමය.
  8. ‘මා වෙතම’ යන ප්රකාශයට අනුව තමන්වම තම ස්වභාවය මත යොදා ගැනීම. තමන්වම යනුවෙන් අදහස් කරනුයේ උත්තරීතර අල්ලාහ්ගේ ස්වභාවය යන්නයි.
  9. මිනිසාට පහළ වන සියලුම කරුණුවලදී මැවීම් ඔහු වෙත බැගෑපත් වීම සඳහා තම භාරකරු වශයෙන් අල්ලාහ්ව පිළිගැනීමේ අනිවාර්යයභාවය.
  10. අල්ලාහ් ඔහුගේ ගැත්තන් වෙත දක්වන සාධාරණත්වය, ඔහුගේ පාලනය, ඔහුගේ ස්වාධීනත්වය හා ඔහුගේ ත්යාගශීලීභාවයේ පූර්ණභාවය. ගැත්තන් තම අවශ්යතා සපුරා ගැනීමේදී අල්ලාහ් වෙත යොමු විය යුතු වේ.
  11. ‘නුඹලා මගෙන් යහමග පතනු. මම නුඹලාට මග පෙන්වමි’ යන ප්රකාශය අනුව අල්ලාහ්ගෙන් මිස වෙනත් කිසිවකුගෙන් යහමග පතනු නොලැබිය යුතුය.
  12. වගකිවයුත්තන් සම්බන්ධයෙන් මූලධර්මය නම්: වැරදි මඟ පෙන්වීම, එනම් සත්යය නොදැන සිටීම සහ ඒ අනුව ක්රියා කිරීම අතහැර දැමීමයි.
  13. ගැත්තන්හට ලැබෙන දැනුම හා මග පෙන්වීම අල්ලාහ්ගේ මග පෙන්වීමෙන් හා ඔහුගේ ඉගැන්වීමෙන් ලබන්නකි.
  14. යහපත් සියල්ල, කිසිදු වරප්රසාදයකින් තොරව තම ගැත්තන්හට උත්තරීතර අල්ලාහ් දක්වන භාග්යයෙන් යුක්තය. අයහපත සියල්ල මිනිසා තම ආත්ම ආශාවන් පිළිපැදීම හේතුවෙන් ඔහු අබියසින් වන දෑය.
  15. සැබැවින්ම ගැත්තා ක්රියාවක් තමන් විසින් නිර්මාණය නොකරන අතර ඔහු හා ඔහුගේ ක්රියාව උත්තරීතර අල්ලාහ් සතු මැවීම් දෙකකි.
  16. පාපකම් හා වැරදි අධික වුව ද සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඒ සඳහා සමාව දෙනු ඇත. නමුත් මිනිසා සමාව ඉල්ලා සිටිය යුතු වේ. “නුඹලා මගෙන් සමාව පතන්න. මම නුඹලාට සමාව දෙමි’ යනුවෙන් ප්රකාශ කර ඇත්තේ එබැවිනි.
  17. කවරෙකු යහපතක් කරන්නේ ද එය අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදයෙනි. ඔහුගේ ප්රතිඵලය අල්ලාහ්ගෙන් වූ භාග්යයෙනි. එබැවින් සියලු ප්රශංසා ඔහු සතුය.