हदीस: तिमीहरू पक्कै पनि आफ्नो अगाडिका समुदायहरूलाई पछ्याउनेछौ, बित्ता-बित्ता र हाथ-हाथ पूर्ण अनुसरण गर्नेछौ ।

عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«لَتَتَّبِعُنَّ سَنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ، شِبْرًا بِشِبْرٍ، وَذِرَاعًا بِذِرَاعٍ، حَتَّى لَوْ دَخَلُوا فِي جُحْرِ ضَبٍّ لَاتَّبَعْتُمُوهُمْ» قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ آلْيَهُودَ وَالنَّصَارَى؟ قَالَ: «فَمَنْ؟».
[صحيح] - [متفق عليه] - [صحيح مسلم: 2669]

यस अनुवादलाई थप समीक्षा र जाँचको आवश्यकता छ.

अबू-सईद अल्-खुदरी (रजियल्लाहु अन्हु) ले बयान गरेका छन्, रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले भन्नु भयो :
"तिमीहरू पक्कै पनि आफ्नो अगाडिका समुदायहरूलाई पछ्याउनेछौ, बित्ता-बित्ता र हाथ-हाथ पूर्ण अनुसरण गर्नेछौ । यदि तिनीहरू छेपारो (सांडा) को प्वालमा प्रवेश गरेका थिए भने तिमीहरू पनि यसमा प्रवेश गर्नेछौ ।” हामीले भन्यौं: हे अल्लाहको रसूल, के तपाईंको मतलब यहूदी र ईसाई हो? उहाँले भन्नुभयो: अरू को त?"
[सही] - [मुत्तफकुन अलैहि] - [सही मुस्लिम - 2669]

व्याख्या

नबी (सल्लल्लाहु अलैहि वसल्लम) ले आफूपछि उहाँका केही अनुयायीहरूको अवस्था कस्तो हुनेछ भनेर बताउनु हुन्छ; त्यो के हो भने उनीहरूले यहूदी र इसाईहरूको आस्था, कार्य, चलन र परम्पराहरूलाई बित्ता-बित्ता र हाथ-हाथ पूर्ण अनुसरण गर्ने छन् । यदि तिनीहरू छेपारो (सांडा) को प्वालमा पसे भने तिनीहरू तिनीहरूको पछि पस्नेछन् ।

हदीसका केही फाइदाहरू

1. उहाँले भविष्यमा हुने कुराको बारेमा हुनु अघि खबर दिनुभयो र उहाँले भनिएझैँ भयो ।
2. मुस्लिमहरूलाई काफिरहरूको आस्था, उपासना, पर्व, तिहार र तिनीहरूको धार्मिक पोशाक आदिमा नक्कल गर्न निषेध गरिएको छ ।
3. आन्तरिक कुरालाई ठोस उदाहरणले स्पष्ट पार्नु इस्लामिक शिक्षणको एक तरिका हो ।
4. अरबिक शब्द; 'दब्ब' को अर्थ : छेपारो (सांडा) हो, जुन मरुभूमिमा प्रचुर मात्रामा पाइने एक जनावर हो । जुन प्वालमा यो बस्दछ त्यो अति अन्धकार, साँघुरो र कडा गन्ध हुन्छ । यसका बावजुद यदि तिनीहरू छेपारोको प्वालमा प्रवेश गर्छन् भने मुस्लिमहरुले तिनीहरूका मार्गहरू पछ्याउने छन् ।