فەرموودە: مەڵێن: خوای گەورە بیەوێت وفڵان کەس بیەوێت، بەڵکو بڵێن: خوای گەورە بیەوێت پاشان فڵان کەس بیەوێت
عَنْ حُذَيْفَةَ رضي الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ:
«لَا تَقُولُوا: مَا شَاءَ اللهُ وَشَاءَ فُلَانٌ، وَلَكِنْ قُولُوا: مَا شَاءَ اللهُ ثُمَّ شَاءَ فُلَانٌ».
[صحيح بمجموع طرقه] - [رواه أبو داود والنسائي في الكبرى وأحمد] - [السنن الكبرى للنسائي: 10755]
المزيــد ...
لە حوزەیفەوە -ڕەزای خوای لێبێت- کە پێغەمبەری خودا -صلى الله علیه وسلم- دەفەرموێت:
«مەڵێن: خوای گەورە بیەوێت وفڵان کەس بیەوێت، بەڵکو بڵێن: خوای گەورە بیەوێت پاشان فڵان کەس بیەوێت».
- - [السنن الكبرى للنسائي - 10755]
پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- نەهی كردووە لەوەی مسوڵمان بڵێت: (خوای گەورە بیەوێت وفڵان کەس بیەوێت)، یان بڵێت: (خوای گەورە وفڵان کەس بیانەوێت) ؛ ئەمیش بەهۆی ئەوەی ویست وئیرادەی -خواستی- خوای گەورە ڕەهایە وهیچ یەكێك هاوبەشی نییە لەمەدا، بەكارهێنانی ئامرازی پەیوەندی (و) ئاماژەیە بۆ هەستكردن بەوەی یەكێك هاوبەشی خوای گەورەیە ویەكسانن. بەڵكو دەبێت بڵێت: (خوای گەورە بیەوێت، پاشان فڵان كەس بیەوێت)، دان دەنێت بەوەی ویستی بەندە ملكەچی ویستی الله یە و لەژێر ویستی ئەودایە -سبحانه وتعالی- ؛ بە ووتنی: (پاشان) لەجیاتی (و)، چونكە (پاشان) بۆ بەدوای یەكدا هاتن و بەیەك نەبەستنەوە بەكاردێت.
لە سوودەکانی فەرموودەکە
- حەرامبوونی ووتنی: (ما شاء الله وشئت) واتە: (خواى گەورە وتۆ ویستتان لەسەر بێت)، وئەو ڕستانەیشى هاوشێوەى ئەمەن چونکە پیتی (و) ئاماژەیە بۆ بەراوردکردن وهاوتا بوون ؛ ئەمیش لە شیرک وهاوبەشدانانە بۆ خواى گەورە لە دەربڕین وقسەدا.
- دروستێتی ووتنی: (ما شاء الله ثم شئت) واتە: (خواى گەورە ویستی لەسەر بێت پاشان تۆ ویستت لەسەر بێت)، وئەو ڕستانەى هاوشێوەى ئەمەن کە دەستەواژەی (ثم:پاشان)ی لەگەڵدا بەکارهاتووە ؛ چونکە نەهی لێنەكراوە وئاماژە نییە بۆ بەراوردکردن وهاوتا بوون بۆیە ئاساییە.
- جەختکردنەوە لەسەر سیفەتی (مشیئة:ویست) بۆ خواى گەورە، وجەختکردنەوە لەسەر بوونی (مشیئة:ویست) بۆ بەندە، و ویستی بەندە لە ژێر ویستی خواى گەورە دەرناچێت بەڵکو ویستی بەندە لە ژێر دەسەڵات وتواناى خواى گەورەیە -سبحانه وتعالی-.
- نەهی كردن لە شیرك وهاوبەش بڕیاردان بۆ الله تەنانەت ئەگەر لە دەربڕین وقسەیشدا بێت.
- ئەو كەسەی ئەم دەستەواژە نەهی لێكراوە دەڵێت: ئەگەر باوەڕی وابێت كە ویستی بەندە وەكو ویستی الله یە -عز وجل- ویەكسانن لە گشتگیری وڕەهایی، یان باوەڕی وابێت ویستی بەندە سەربەخۆیە ؛ ئەمە شیركی گەورەیە، بەڵام ئەگەر باوەڕی وابێت ویستی بەندە لە خوار ویستی خوای گەورەیە ؛ ئەمە شیركی بچووكە.
پۆلێنکردنەکان
زیاتر
- فەرموودە: نەفرەت ولەعنەتی خوای گەورە لە سەر جولەکە ونەسڕانییەکان، گۆڕی پێغەمبەرەکانیان کرد بە مزگەوت -ئاگاداری دەدات لە سەر ئەم کارەیان-، وئەگەر ئەمە نەبوایە قەبرەکەی بەرز دەکرایەوە بەڵام ترسا کە بکرێت بە مزگەوت
- فەرموودە: لە هەموو هاوبەش وشەریکەکان، من لە هەموویان بە تواناترم کە دەستهەڵگرم لەو هاوبەش وشەریک بوونە، ئەگەر هەر کەسێک کردەوەیەک ئەنجام بدات وکەسێک بکاتە هاوبەش وشەریکی من ئەوا من واز لەو کەسە وکردەوەکەی دێنم بە هۆی ئەو هاوبەشدانانەوە کە بۆ من بڕیاری داوە
- فەرموودە: من دوورم لەو کارە وبەریئم لە پێش خوای گەورە کە کەسێک بکەم بە خەلیلی خۆم، خوای گەورە منی کردووە بە خەلیلی خۆی هەروەکو چۆن ئیبراهیمی کرد بە خەلیلی خۆی، ئەگەر کەسێکم بکردایەتە خەلیلی خۆم لە ئومەتەکەمدا ئەوا ئەبو بەکرم دەکرد بە خەلیلی خۆم
- فەرموودە: زیادەڕەوی مەکەن لە وەسفکردنی من هەروەکو چۆن نەسڕانیەکان زیادەڕەوییان کرد لە وەسفکردنی کوڕی مەریەم (عیسا)، من تەنها بەندەم، بۆیە بڵێن: بەندەی خودا (عبد الله) وپێغەمبەری خودا
- فەرموودە: کێ دڵخۆشترین کەسە بە شەفاعەتی تۆ؟ فەرمووی: ئەوەی بڵێت: (لا إله إلا الله) بەوپەڕی دڵسۆزی وئیخلاصی لە دڵییەوە
- فەرموودە: ئەوەی شاهێدی بدات بە ( لا إله إلا الله - هیچ پەرستراوێک هەق وڕاست نییە جگە لە الله) وتەنیا الله شایەنی پەرستنە وهیچ هاوبەشێکی نییە، وشاهێدی بدات بە (محمد عبده ورسوله - موحەمەد -صلى اللە علیە وسلم- بەندە وپێغەمبەری خودایە) وشاهێدی بدات بە (عیسی عبد الله ورسوله - وعیساش بە هەمان شێوە بەندە وپێغەمبەری خودایە) وعیسا وشەی خودایە کە ناردی بۆ مەریەم وڕۆحێکە لە لایەن خوداوە، وشاهێدی بدات بەوەی کە بەهەشت هەق وڕاستییە، ودۆزەخ هەق وڕاستییە؛ ئەوا خوای گەورە ئەم کەسە دەکاتە بەهەشتەوە ئەگەر هەر کردەوەیەکی ئەنجام دابێت
- فەرموودە: هەر کەسێک بمرێت لە سەر پاڕانەوە لە جگە لە خوای گەورە؛ ئەوا دەچێتە دۆزەخەوە