হাদীছ: মোৰ ফালৰ পৰা পৌঁচাই দিয়া, সেয়া যদি এটা আয়াতো হয়। আৰু বনী ইছৰাঈলৰ পৰা বর্ণনা কৰা, ইয়াত কোনো দোষ নাই; কিন্তু যি ব্যক্তিয়ে ইচ্ছাকৃতভাৱে মোৰ বিষয়ে মিছা কথা ক’ব, সি যেনিবা জাহান্নামকেই তাৰ ঠিকনা নির্ধাৰিত কৰি ল’লে।

عن عبد الله بن عمرو بن العاص رضي الله عنهما : أن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «بلغوا عني ولو آية، وحدثوا عن بني إسرائيل ولا حرج، ومن كذب علي متعمدا فَلْيَتَبَوَّأْ مقعده من النار».
[صحيح] - [رواه البخاري]

আব্দুল্লাহ ইবনে আমৰ ইবনুল ‘আচ ৰাদ্বিয়াল্লাহু ‘আনহুমাৰ পৰা বৰ্ণিত, নবী চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামে কৈছেঃ "c2">“মোৰ ফালৰ পৰা পৌঁচাই দিয়া, সেয়া যদি এটা আয়াতো হয়। আৰু বনী ইছৰাঈলৰ পৰা বর্ণনা কৰা, ইয়াত কোনো দোষ নাই; কিন্তু যি ব্যক্তিয়ে ইচ্ছাকৃতভাৱে মোৰ বিষয়ে মিছা কথা ক’ব, সি যেনিবা জাহান্নামকেই তাৰ ঠিকনা নির্ধাৰিত কৰি ল’লে।” ছহীহ – এই হাদীছটোক বুখাৰীয়ে বর্ণনা কৰিছে।
ছহীহ - বুখাৰীয়ে বৰ্ণনা কৰিছে।

ব্যাখ্যা

হাদীছটোৰ অর্থ হৈছে: মোৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্রে লাভ কৰা কোৰআন আৰু হাদীছৰ ইল্ম মানুহৰ ওচৰত পৌঁচাই দিয়া; যদিও সেই ইল্ম সামান্য পৰিমাণে নহওক কিয়, যেনে কোৰআনৰ এটি আয়াত। কিন্তু চৰ্ত হৈছে যিটো জ্ঞান প্ৰচাৰ কৰিবা সেইটো ভালকৈ আয়ত্ত্ব কৰা আৰু জনা জৰুৰী। প্ৰচাৰ কৰা তেতিয়াই ওৱাজিব হ’ব যেতিয়া সেইটো তাৰ ওপৰত একান্তভাৱে নির্ধাৰিত হ’ব। আনহাতে যদি তাৰ ওপৰত প্ৰচাৰ কৰাটো নির্ধাৰিত নহয়, যেনে দেশত মানুহক দ্বীন শিক্ষা আৰু দ্বীনৰ বিষয়ে দিশ-নির্দেশনা দিবলৈ আৰু বহুতো ব্যক্তি থাকে তেনেহ’লে পৌঁচাই দিয়া বা প্ৰচাৰ কৰা তাৰ ওপৰত ওৱাজিব নহয়; বৰং তেতিয়া তাৰ বাবে সেইটো মুস্তাহাব হ’ব। বনী ইছৰাঈলৰ বৰ্ণিত সত্য ঘটনাৱলী সিহঁতৰ পৰা বর্ণনা কৰাটো কোনো দোষনীয় নহয়। উদাহৰণস্বৰূপে, আকাশৰ পৰা জুই নামি আহি কুৰবানীৰ মাংস পুৰি পেলোৱা, গো-পোৱালি পূজা কৰা লোকসকলৰ তাওবা কবুল হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত ইজনে সিজনক হত্যা কৰাৰ ঘটনা অথবা কোৰআনত বৰ্ণিত ঘটনাৰ বিস্তাৰিত ব্যাখ্যা য’ত উপদেশ আছে। যি ব্যক্তিয়ে (ইচ্ছাকৃতভাৱে) মোৰ ওপৰত মিছা কথা আৰোপ কৰে, সি জাহান্নামত নিজেই নিজৰ ঠিকনা নির্ধাৰিত কৰি লয়। কিয়নো ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰাটো সাধাৰণ মানুহৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰাৰ দৰে কেতিয়াও নহয়। বৰং ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰা মানে আল্লাহৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰা। লগতে চৰীয়তক মিছা প্ৰতিপন্ন কৰা বুজায়। কিয়নো ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামে অহীৰ মাধ্যমত আমাক যি সংবাদ দিছে সেইটোৱে হৈছে আল্লাহৰ চৰীয়ত। গতিকে ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু ‘আলাইহি অছাল্লামৰ ওপৰত মিছা আৰোপ কৰাৰ শাস্তি অধিক কঠিন।