ھەدىس: بىر ئادەم پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ يېنىغا كىلىپ بەزى ئىشلار توغرىسىدا سۆز قىلىپ: ئاللاھ خالىسا ۋە سەن خالىساڭ دېدى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ كىشىگە: «مېنى ئاللاھ بىلەن باراۋەر قىلدىڭمۇ؟ يالغۇز بىر ئاللاھ خالىسا دېگىن» دېدى

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما:
أَنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَكَلَّمَهُ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ، فَقَالَ: مَا شَاءَ اللهُ وَشِئْتَ، فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَجَعَلْتَنِي لِلَّهِ عَدْلًا؟ قُلْ: مَا شَاءَ اللهُ وَحْدَهُ».
[إسناده حسن] - [رواه ابن ماجه والنسائي في الكبرى وأحمد] - [السنن الكبرى للنسائي: 10759]

ئىبنى ئابباس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن بايان قىلىنغان ھەدىستە:
بىر ئادەم پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ يېنىغا كىلىپ بەزى ئىشلار توغرىسىدا سۆز قىلىپ: ئاللاھ خالىسا ۋە سەن خالىساڭ دېدى، پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ كىشىگە: «مېنى ئاللاھ بىلەن باراۋەر قىلدىڭمۇ؟ يالغۇز بىر ئاللاھ خالىسا دېگىن» دېدى.
[ھەدىسنىڭ ئىسنادى ھەسەن] - - [نىسائىينىڭ سۈنەن ئەل كۇبرا - 10759]

شەرھىسى

بىر ئادەم پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ يېنىغا كىلىپ بەزى ئىشلار توغرىسىدا سۆز قىلىپ: ئاللاھ خالىسا ۋە سەن خالىساڭ دېدى". پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام ئۇ كىشىنىڭ بۇ سۆزىنى رەت قىلىپ، ئۇنىڭغا: مەخلۇقنىڭ خالىشىنى ئاللاھنىڭ خالىشىغا جۈملە "ۋ" ھەرىپى بىلەن ئۇلانسا كېچىك شېرىك بولىدىغانلىقىنى، مۇسۇلماننىڭ بۇنداق سۆزنى قىلماسلىقى كېرەكلىكىنى بىلدۈردى. ئاندىن ئۇ كىشىنى يالغۇز بىر ئاللاھ خالىسا دېگەن ھەق سۆزگە باشلاپ قويدى، ئاللاھ خالاشتا يەككە-يىگانە بولۇپ، (جۈملىدە ئالدىنقى جۈملىگە نىسبەت بېرىشنى تەقەززا قىلىدىغان ئۇلاشنىڭ قايسى تۈرلىرىدىن بىر تۈر بىلەن) بىر كىشىنىڭ خالىشىنى ئاللاھنىڭ خالىشى بىلەن بىر ئورۇندا كەلتۈرگىلى بولمايدىغانلىقىنى بىلدۈردى.