Hadith: ពិតណាស់ មានបុរសម្នាក់បានមកជួបនឹងណាពី ﷺ ហើយបាននិយាយជាមួយលោកអំពីកិច្ចការមួយចំនួន។ ក្រោយមក បុរសនោះបាននិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា និងលោកមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ ពេលនោះ ណាពី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “តើអ្នកចាត់ទុកខ្ញុំស្មើនឹងអល់ឡោះឬ? អ្នកត្រូវនិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)”។

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي الله عنهما:
أَنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَكَلَّمَهُ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ، فَقَالَ: مَا شَاءَ اللهُ وَشِئْتَ، فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «أَجَعَلْتَنِي لِلَّهِ عَدْلًا؟ قُلْ: مَا شَاءَ اللهُ وَحْدَهُ».
[إسناده حسن] - [رواه ابن ماجه والنسائي في الكبرى وأحمد] - [السنن الكبرى للنسائي: 10759]

អំពី អ៊ិពនូអាប់ហ្ពាស رضي الله عنهما
ពិតណាស់ មានបុរសម្នាក់បានមកជួបនឹងណាពី ﷺ ហើយបាននិយាយជាមួយលោកអំពីកិច្ចការមួយចំនួន។ ក្រោយមក បុរសនោះបាននិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា និងលោកមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ ពេលនោះ ណាពី ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ “តើអ្នកចាត់ទុកខ្ញុំស្មើនឹងអល់ឡោះឬ? អ្នកត្រូវនិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)”។
[إسناده حسن] - [رواه ابن ماجه والنسائي في الكبرى وأحمد] - [السنن الكبرى للنسائي - 10759]

Explanation

មានបុរសម្នាក់បានមកជួបណាពី ﷺ និងបាននិយាយជាមួយលោកអំពីបញ្ហាមួយ។ បន្ទាប់មក បុរសនោះបាននិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា និងលោកមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ ពេលនោះ ណាពី ﷺ លោកបានបដិសេធចំពោះពាក្យសម្ដីនេះ និងបានប្រាប់បុរសនោះថា ការភ្ជាប់ចេតនារបស់ភាវៈ(ម៉ាខ្លូក)ទៅនឹងចេតនារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយប្រើឃ្នាប់ “និង” គឺជាស្ហ៊ីរិកតូចដែលគេមិនអនុញ្ញាតឱ្យជនមូស្លីមនិយាយដូចនេះឡើយ។ បន្ទាប់មក លោកបានណែនាំបុរសនោះឱ្យនិយាយពាក្យដែលត្រឹមត្រូវវិញគឺ៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)”។ នោះគឺទទួលស្គាល់នូវចេតនារបស់អល់ឡោះតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ និងមិនត្រូវភ្ជាប់ចេតនារបស់នរណាម្នាក់ជាមួយទ្រង់ដោយប្រើឈ្នាប់ណាមួយឡើយ។

Benefits from the Hadith

1. ហាមឃាត់ការនិយាយថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា និងអ្នកមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)” ក៏ដូចជាពាក្យពេចន៍ស្រដៀងគ្នានេះដែលភ្ជាប់ចេតនារបស់ខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះទៅនឹងចេតនារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយប្រើពាក្យ “និង” ព្រោះវាជាស្ហ៊ីរិកតូច។
2. ចាំបាច់ហាមឃាត់ពីអំពើអាក្រក់។
3. រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកការពារគោលជំនឿឯកទេពនិយម(តាវហេទ) និងបិទផ្លូវទាំងឡាយដែលនាំទៅរកអំពើស្ហ៊ីរិក។
4. នៅពេលហាមឃាត់ពីប្រការអាក្រក់ គប្បីលើអ្នកហាមឃាត់ត្រូវណែនាំដល់អ្នកដែលខ្លួនហាមឃាត់នូវប្រការផ្សេងដែលច្បាប់អនុញ្ញាតមកជំនួសឲ្យប្រការហាមឃាត់នោះវិញ ជាការអនុវត្តតាមគំរូរ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ។
5. សំយោគរវាងប្រសាសន៍របស់រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ ក្នុងហាទីស្ហនេះថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)” និងប្រសាសន៍របស់លោកក្នុងហាទីស្ហផ្សេងទៀតថា៖ “អ្នកត្រូវនិយាយថា៖ អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ បន្ទាប់មក ទើបអ្នកមានចេតនា” គឺមានន័យថា ការនិយាយថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ បន្ទាប់មក ទើបអ្នកមានចេតនា” គឺត្រូវបានអនុញ្ញាត។ ប៉ុន្តែការនិយាយថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)” គឺល្អជាង។
6. អ្នកអាចនិយាយថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា(វានឹងកើតឡើង)។ បន្ទាប់មក ទើបអ្នកមានចេតនា”។ តែជាការប្រសើរ អ្នកគួរនិយាយថា៖ “អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនាតែមួយគត់(ទើបវាកើតឡើង)”។