หะดีษ: พวกเจ้าอย่าได้กล่าวยกย่องฉัน (จนเกินเลย) อย่างที่ชาวคริสเตียนได้ยกย่อง (อีซา) บุตรของนางมัรยัม เพราะแท้จริง ฉันคือบ่าวของอัลลอฮ์ ดังนั้น พวกท่านจงกล่าวว่า บ่าวของอัลลอฮ์และเราะซูลของพระองค์

عَن عُمَرَ بنِ الخَطَّابِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ:
«لَا تُطْرُونِي كَمَا أَطْرَتِ النَّصَارَى ابْنَ مَرْيَمَ؛ فَإِنَّمَا أَنَا عَبْدُهُ، فَقُولُوا: عَبْدُ اللهِ وَرَسُولُهُ».
[صحيح] - [رواه البخاري] - [صحيح البخاري: 3445]

จากท่านอุมัร อิบนุลค็อฏฏ็อบ เราะฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า : ฉันได้ยิน ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า :
"พวกเจ้าอย่าได้กล่าวยกย่องฉัน (จนเกินเลย) อย่างที่ชาวคริสเตียนได้ยกย่อง (อีซา) บุตรของนางมัรยัม เพราะแท้จริง ฉันคือบ่าวของอัลลอฮ์ ดังนั้น พวกท่านจงกล่าวว่า บ่าวของอัลลอฮ์และเราะซูลของพระองค์"
[เศาะฮีห์] - [รายงานโดย อัลบุคอรีย์] - [เศาะฮีห์อัลบุคอรีย์ - 3445]

คำอธิบาย​

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ห้ามมิให้เกิดความเกินเลย และเกินขอบเขตที่ศาสนาได้กำหนดไว้ในการยกย่องท่าน และการกล่าวถึงท่านด้วยคุณลักษณะหรือการกระทำที่เป็นเอกสิทธิ์ของอัลลอฮ์ หรือเชื่อว่าท่านรู้สิ่งเร้นลับ หรือวิงวอนต่อท่านควบคู่กับอัลลอฮ์ ดังที่ชาวคริสต์ทำกับอีซา บุตรของมัรยัม อะลัยฮิสลาม แล้วท่านก็ได้กล่าวชี้แจงว่า ท่านคือบ่าวของอัลลอฮ์คนหนึ่ง และท่านได้ใช้ให้กล่าวถึงท่านว่า บ่าวของอัลลอฮ์และเราะซูลของพระองค์

บทเรียนที่ได้รับจากฮะดีษ

1. ให้ระวังมิให้เกิดความเกินเลย และเกินขอบเขตบทบัญญัติที่ได้กำหนดไว้ในการสรรเสริญและสดุดี ทั้งนี้เพราะความเกินเลยนั้นจะนำไปสู่การตั้งภาคีได้
2. สิ่งที่ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้เตือนให้ระวังนั้นได้เกิดขึ้นมาแล้ว ซึ่งบางกลุ่มได้กระทำต่อท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม บางกลุ่มได้กระทำต่อครอบครัวของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม และบางกลุ่มก็ได้กระทำต่อบรรดานักปราชญ์ ดังนั้นพวกเขาจึงกลายเป็นผู้ที่ตั้งภาคีต่ออัลลอฮ์
3. ท่านเราะสูลุลลอฮ์ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้ชี้แจงว่า ท่านคือบ่าวของอัลลอฮ์คนหนึ่ง ดังนั้น จึงไม่อนุญาตให้มีการปฎิบัติต่อท่านดังเช่นพระเจ้า
4. ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้ชี้แจงว่า ท่านคือศาสนทูตของอัลลอฮ์ดังนั้น จึงจำเป็นที่จะต้องเชื่อฟังและปฎิบัติตามท่าน