حدیث: عملونه په نیت سره دي، او هر سړي ته هغه څه دي چې د هغه نیت یې کړی وي.
عن عمر بن الخطاب رضي الله عنه مرفوعاً: «إنما الأعمال بِالنيَّات، وإنما لكل امرئ ما نوى، فمن كانت هجرتُه إلى الله ورسوله فهجرتُه إلى الله ورسوله، ومن كانت هجرتُه لدنيا يصيبها أو امرأةٍ ينكِحها فهجرته إلى ما هاجر إليه».
[صحيح] - [متفق عليه]
المزيــد ...
له عمر بن الخطاب - رضي الله عنه - څخه مرفوع روایت دی: عملونو صحت په نیت سره دي، او هر سړي ته هغه څه دي چې د هغه نیت یې کړی وي، نو د چا هجرت چې د الله او د هغه د رسول لپاره وي، د هغه هجرت د الله او د هغه د رسول لپاره دی، او د چا هجرت چې د دنیا د لاسته راوړلو او یا د ښځې سره د نکاح کولو لپاره وي، نو هجرت یې د هغه څه لپاره دی چې د هغه لپاره یې هجرت کړی وي.
صحيح - متفق علیه دی ( بخاري اومسلم دواړو روایت کړی دی)
دا یو عظیم الشان حدیث دی، او ځینو علماوو د اسلام دریمه برخه ګڼلې دی؛ چې مؤمن ته د هغه د نیت او د نیت د اصلاح سره سم اجر ورکول کیږي، نو د چا عملونه چې خالص د الله لپاره وي هغه منل کیږي اګر که لږ هم وي پدې شرط چې د سنت موافق وي، او د چا عملونه چې خلکو ته د ځان ښودنې لپاره وي او الله ته خالص نه وي نو هغه به رد شي که څه هم لوی او ډیر وي. او هر عمل چې د الله تعالی له خوښۍ پرته پرې بل څه غوښتل کیږي، برابره ده که دا غوښتل شوی شی، ښځه وي، یا مال، او یا منصب او یا له دنیوي چارو څخه داسې نور څه، نو بیرته یې پر خاوند رد کیږي، الله به یې ترې قبول نه کړي، ځکه چې د نیک عمل د قبلیدو لپاره دوه شرطونه دي: یو دا چې عمل خالص د الله لپاره وي، او بل دا چې د پیغمبر - صلی الله علیه وسلم د لارښوونې سره سم وي.
د حديث له ګټو څخه
- پر اخلاص ټینګار، ځکه چې الله هیڅ عمل نه قبلوي پرته له هغه چې د هغه خوښي پرې غوښتل شوي وي.
- هغه عملونه چې الله تعالی ته پرې نږدې والی حاصلیږي، که مکلف (بنده) يې د عادت له مخې ترسره کړي، نو یوازې د هغه عمل په تر سره کولو کوم ثواب لاسته نه راوړل کیږي اګر که سم هم وي، تر دې چې تر شا یې قصد الله تعالی ته نږدې والی نه وي.
- د الله او رسول لپاره د هجرت کولو فضیلت، او دا له نیکو عملونو څخه دی؛ځکه چې هغه د الله لپاره دی.
- دا حدیث یو له هغو حدیثونو څخه دی چې اسلام پرې ولاړ دی، لدې امله علماء وایي: اسلام پر دوو حدیثونو ولاړ دی، یو یې دا حدیث دی، او بل د عائشې - رضي الله عنها - حدیث دی: "مَنْ عَمِلَ عَمَلاً لَيْسَ عَلِيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدّ" یعنې څوک چې زمونږ د لارښوونې پرته یو عمل وکړي نو هغه پرې رد دي. دا حدیث د پټو عملونو لپاره ترازو دی ، او د عائشې حدیث د غړو د عملونو لپاره اساس دی.
- یو له بل څخه د عبادتونو جلا کول ضروري دي، او همدارنګه عبادتونه له معاملاتو څخه، بل دا چې یو بل ته په شکل کې د ورته عبادتونو تر منځ توپیر نه کیږي مګر په نیت سره.
- له نیت پرته عمل باطل دی، هیڅ حکم او بدله پرې نه مرتبیږي.
- چا چې په عمل کې اخلاص وکړ هغه به یې مراد تر لاسه کړي، حکم وي او که بدله، نو هغه مهال به یې عمل سم وي او ثواب به پرې مرتبیږي چې کله یې د عمل - د قبلیدو - شرطونه پوره کړي وي.
- الله - تعالی - ته په اخلاص نه لرلو سره د عمل بربادیدل.
- د دنیا او د هغې د خواهشاتو سپک ګڼل، دلیل یې د هغه دا قول دی: (فهجرته إلى ما هاجر إليه) یعنې هجرت به یې د هغه څه لپاره وي چې هجرت یې ورته کړی دی، نو هغه څه یې ناڅرګند پرېښودل چې د دنیا لپاره هجرت کوونکي ته به لاس ته ورځي، د هغه چا پر خلاف چې د الله او رسول لپاره یې هجرت کړی وي، هلته یې ښکاره کړه چې څه به لاسته ورځي، او دا په خبرو کې د بلاغت او بیان غوره بیلګه ده.
ډلبندیانې
نور
- حدیث: زه د شریکانو له شراکت څخه تر ټولو زیات مستغني یم، نو چا چې یو کار وکړ او په هغه کې یې زما سره بل څوک شریک کړ، زه به هغه کس د هغه شرک ته پریږدم.
- حدیث: پنځه ګوني لمونځونه، یوه جمعه تر بلې او یو رمضان تر بل پورې هغه ګناهونه بخښي چې د دوی تر منځه شوي وي پدې شرط چې له کبیره ګناهونو ځان وساتل شي.
- حدیث: کله چې دوه مسلمانان - د جګړې په نیت - سره مخ شي او یو پر بل توري راوباسي، نو قاتل او مقتول دواړه په اور کې دي.
- حدیث: الله تعالی ستاسو بدنونو او شکلونو ته نه ګوري، بلکې ستاسو زړونو او عملونو ته ګوري.
- حدیث: ځینې خلک د الله په مال کې په ناحقه ناوړه لګښت کوي، نو د قیامت په ورځ د دوی لپاره اور (دوزخ) دی.
- حدیث: مړو ته ښکنځل مه کوئ؛ ځکه هغوی هغه څه ته وروسېدل چې وړاندې یې لیږلې و.
- حدیث: د مسلمان لپاره روا نه دي چې خپل ورور له دریو شپو څخه زیات پریږدي، کله چې دوی سره مخ کیږي: نو دا ترې مخ اړوي، او هغه هم ترې مخ اړوي، او په دې دواړو کې غوره هغه څوک دی چې په سلام پیل وکړي.