ဟဒီးဆ်: အသင်ရပ်၍ ဆွလာသ် ဆောက်တည်ပါ။ အကယ်၍ အသင်သည်( ရပ်၍ ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရန်)မစွမ်းနိုင်လျှင် ထိုင်၍ ဆောက်တည်ပါ။ (ထိုင်၍ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရန်) မစွမ်းနိုင်လျှင် လဲလျောင်း၍ ဆောက်တည်ပါ။
عن عمران بن حصين رضي الله عنهما قال: كانت بي بَوَاسيرُ، فسألت النبي صلى الله عليه وسلم عن الصلاة، فقال: «صَلِّ قائما، فإن لم تستطع فقاعدا، فإن لم تستطع فعلى جَنْبٍ».
[صحيح] - [رواه البخاري]
المزيــد ...
အင်မ်ရာန် ဗင်န် ဟုဆွိုင်န်(ရဿွိယလ္လာဟုအန်ဟု)က ဆင့်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။ ကျွန်တော့်တွင် လိပ်ခေါင်းရောဂါရှိနေသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်သည် တမန်တော်မြတ်(ဆွလ္လလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ်)အား ဆွလာသ် ဆောက်တည်မှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မေးမြန်းလျှောက်ထားခဲ့ရာ ကိုယ်တော်က မိန့်ကြားတော်မူသည်မှာ အသင်ရပ်၍ ဆွလာသ် ဆောက်တည်ပါ အကယ်၍ အသင်သည် (ရပ်၍ ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရန်)မစွမ်းနိုင်လျှင် ထိုင်၍ ဆောက်တည်ပါ။ (ထိုင်၍ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရန်) မစွမ်းနိုင်လျှင် လဲလျောင်း၍ ဆောက်တည်ပါ။
[ဤဟဒီးဆ်သည် ဆွဟီးဟ် အဆင့်ရှိသည်။] - [ဗုခါရီကျမ်း။]
လိပ်ခေါင်းရောဂါရှိသူ သို့မဟုတ် မတ်တပ်ရပ်ရာတွင် နာကျင်မှုရှိသူနှင့် အလားတူ ခြွင်းချက်မျိုး ရှိသူများအတွက် ဆွလာသ် ဆောက်တည်ရမည့် ပုံသဏ္ဌာန်ကို ဤမြင့်မြတ်လှသည့် ဟဒီးဆ်တော်က ရှင်းပြထားသည်။ တမန်တော်(ဆွလ္လလ္လာဟုအလိုင်ဟိဝစလ္လမ် )က မိန့်ကြားတော်မူသည်မှာ- ဧကန်အမှန် ဆွလာသ်၏ မူလအခြေအနေမှာ မတ်တပ်ရပ်၍ ဆောက်တည်ခြင်းဖြစ်သည်။သို့သော် မတ်တပ်ရပ်ရန် မတတ်စွမ်းနိုင်သည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ထိုင်၍ ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရမည်။ ထိုင်၍ ဆွလာသ်ဆောက်တည်ရန် မစွမ်းနိုင်လျှင် လဲလျောင်း၍ ဆောက်တည်ရမည် ဖြစ်သည်။
ဟဒီးဆ်မှ သိမှတ်ဖွယ်ရာများ
- ဖရ်ဿွ်ဆွလာသ်များတွင် နာမကျန်းဖြစ်နေသူတစ်ဦး ဆောက်တည်ရန်အတွက် သတ်မှတ်ထားသော ဆွလာသ်၏ အဆင့်များကို အလေးထားရန် အရေးကြီးသည်။ ဖရ်ဿ်ွဆွလာသ်များတွင် မတ်တပ်ရပ်ခြင်းသည် ဆွလာသ်၏ ဖရ်ဿ်ွအချက်များတွင် ပါဝင်နေသဖြင့် အကယ်၍ မှီ၍ဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ် တုတ်တစ်ချောင်းကို အားပြု၍ဖြစ်စေ၊ သို့မဟုတ် နံရံကိုဖြစ်စေ သို့မဟုတ် အခြားအရာတစ်ခုခုကိုမှီ၍ဖြစ်စေ မတ်တပ်ရပ်နိုင်ပါက မတ်တပ်ရပ်၍ ဆောက်တည်ရန် ထိုသူ့အပေါ် တာဝန်ရှိသည်။
- အကယ်၍ မတ်တပ် မရပ်နိုင်လျှင် သို့မဟုတ် မတ်တပ်ရပ်ရန် အခက်အခဲရှိလျှင် တစ်စုံတစ်ရာကို မှီ၍ဖြစ်စေ ထိုင်ကာဆောက်တည်ရမည်။ ရုကူးအ်(ဦးညွှတ်ခြင်း) နှင့် စဂ်ျဒဟ်(ဦးချခြင်း)တို့အား တတ်စွမ်းနိုင်သမျှ ပြုလုပ်ရမည်။ အကယ်၍ မထိုင်နိုင်လျှင် သို့မဟုတ် ထိုင်ရန် အခက်အခဲရှိလျှင် လဲလျောင်း၍ ဆောက်တည်ရမည်။ ညာဘက် နံဘေးပေါ်တွင် လဲလျောင်းကာ ဝတ်ပြုခြင်းသည် ပို၍မွန်မြတ်သည်။
- အကယ်၍ ကိဗ်လဟ်ဘက်သို့ (ခြေစင်းကာ) ပက်လက်အနေအထားဖြင့် ဆွလာသ် ဆောက်တည်လျှင်လည်း မှန်ကန်မှုရှိသည်။ အကယ်၍ ဤကဲ့သို့ ဆောက်တည်ရန် မစွမ်းနိုင်ပါက မိမိ၏ဦးခေါင်းဖြင့် အမူအရာပြုလုပ်ကာ ဆောက်တည်ရမည်။ ဦးချခြင်းသည် ဦးညွှတ်ခြင်းထက် ပိုနိမ့်သဖြင့် ဖရ်ဿ်ွ နှစ်ခုအား ကွဲပြားစေရန်အတွက် စဂ်ျဒဟ် ဦးချသည့် အမူအရာသည် ရုကူးအ် ဦးညွှတ်သည့် အမူအရာထက် ပို၍အောက်နိမ့်ရမည်။
- (မတ်တပ်ရပ်ခြင်း၊ ထိုင်ခြင်း၊လဲလျောင်းခြင်း စသည့်) အခြေအနေတစ်ခုမှ ပိုလွယ်ကူသည့် အခြေအနေသို့ ပြောင်းလဲခြင်းသည် မတတ်စွမ်းနိုင်သည့်အခါ သို့မဟုတ် ပထမအခြေအနေ အတိုင်းဆောက်တည်ရန် အခက်အခဲဖြစ်သည့်အခါမျိုးတွင်သာ ဆောင်ရွက်ရမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အခြေအနေတစ်ခုမှ နောက်အခြေအနေတစ်ခုသို့ ပြောင်းလဲခွင့်သည် မတတ်စွမ်းနိုင်မှုဖြင့် ကန့်သတ်ထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
- ဆွလာသ်တွင် ‘ခုရှူအ်’ ကျိုးနွံမှုပျောက်စေသည့် အတိုင်းအတာထိ အခက်အခဲဖြစ်လာမှသာ ဖရ်ဿ်ွ ဆွလာသ်ကို ထိုင်၍ ဆောက်တည်ခွင့် ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကျိုးနွံမှုသည် ဆွလာသ်၏ အကြီးမားဆုံး ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။
- ဖရ်ဿွ် ဆွလာသ်ကို ထိုင်၍ ဆောက်တည်ခွင့်ရစေသည့် အကြောင်းပြချက်များစွာရှိပြီး မကျန်းမာခြင်း တစ်ခုတည်းအတွက်သာ ခွင့်ပြုထားသည်မဟုတ်ပေ။ ဥပမာ- အပြင်သို့မထွက်နိုင် လောက်အောင်အမိုးနိမ့်နေခြင်း၊ လိုအပ်လာပါက သင်္ဘော သို့မဟုတ် ကား သို့မဟုတ် လေယာဉ်ပေါ်တွင် ထိုင်၍ ဆွလာသ် ဆောက်တည်ခြင်း၊ မတ်တပ်မရပ်နိုင်ခြင်း စသည်တို့သည်လည်း ခွင့်ပြုထားသော အကြောင်းပြချက်များပင်ဖြစ်သည်။
- အသိဉာဏ်ရှိနေသရွေ့ ဆွလာသ် ဆောက်တည်ရန် တာဝန်ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။ထို့ကြောင့် ရောဂါသည်တစ်ဦးသည် မိမိဦးခေါင်းဖြင့် အမူအရာပြုကာ မဆောက်တည်နိုင်လျှင် မျက်လုံးများဖြင့်အမူအရာပြုကာ ဆောက်တည်ရမည်။ ရုကူအ်အတွက် အနည်းငယ်နိမ့်ချပြီး စဂ်ျဒဟ်ကို ထို့ထက်ပို၍နိမ့်ချရမည်။ အကယ်၍ မိမိနှုတ်ဖြင့်ကိရာအသ် ရွတ်ဖတ်နိုင်လျှင် ဖတ်ရမည်။နှုတ်ဖြင့် မရွတ်ဖတ်နိုင်ပါက စိတ်ထဲမှ ဖတ်ရမည်။ မိမိ၏မျက်လုံးဖြင့် အမူအရာ ပြုကာ ဆောက်တည်နိုင်စွမ်းမရှိလျှင် စိတ်နှလုံးသားဖြင့် ဆွလာသ်အတွက်နိယသ်ပြုလိုက်ရမည်။
- ဟဒီးဆ်တော်၌ လာရှိသည့် ယေဘုယျသဘောအရ ထိုင်၍ဆွလာသ်ဆောက်တည်သူသည် မိမိအလိုရှိသည့်ပုံစံအတိုင်း ထိုင်နိုင်သည်။ ဤအပေါ် သာသနာ့ပညာရှင်များအားလုံး တညီတညွတ်တည်းပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် မွန်မြတ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပညာရှင်များကြား၌ ကွဲလွဲမှုရှိကြသည်။ ‘ဂျွမ်ဟူးရ်’သာသနာ့ပညာရှင် အများစုထံတွင် ထိုင်လျက် ဆွလာသ်ဆောက်တည်သူသည် ရပ်ရမည့်နေရာနှင့် ဦးညွှတ်ရာမှ ပြန်ထရာတွင် တင်ပျဉ်ခွေထိုင်၍ ဆောက်တည်ရမည်။ စဂ်ျဒဟ်မှ ပြန်ထရာတွင် ရာတွင် (ဘယ်ခြေကိုခင်းကာ ညာခြေကိုထောင်လျက်) ထိုင်ရမည်။
- ဧကန်မုချ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ အမိန့်တော်များကို တတ်စွမ်းနိုင်မှုနှင့်စွမ်းဆောင်နိုင်မှုအပေါ်မူတည်၍ ဆောင်ရွက်ရမည်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှ ထိုသူ၏ စွမ်းအားထက်ပို၍ တာဝန်ပေးခြင်းမရှိပေ။
- အစ္စလာမ့် ရှရီအဟ် တရားလမ်းစဥ်၏ လွယ်ကူမှုနှင့် သက်ညှာမှုကို ဖေါ်ပြထားသည်။ ဤသည်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မိန့်တော်မူထားသည်မှာ (ထို့ပြင် အရှင်မြတ်သည် အသင်တို့ အပေါ်တွင် ဒီန်သာသနာတော်၌ မည်သည့် ကျပ်တည်း ခဲယဉ်းမှုကိုမျှ ပြုလုပ်တော်မမူခဲ့ပေ။) ကုရ်အာန် (၂၂:၇၈)
- (အလ္လာအရှင်မြတ်သည် အသင်တို့၏ ဝန်ကိုလျော့ပေါ့စေတော်မူရန် ရည်စူးတော်မူ၏။) ကုရ်အာန် (၄:၂၈) အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် မိမိကျွန်များအပေါ်ထားရှိသော ကရုဏာတော်သည် ကျယ်ဝန်းလှပေသည်။
- အထက်တွင် ဖေါ်ပြထားသော အချက်များသည်ဖရ်ဿ်ွဆွလာသ်နှင့်သာ သက်ဆိုင်သည့် အမိန့်ပညတ်ချက်ဖြစ်သည်။ နဖ်လ် ဆွလာသ်တွင် မည်သည့် အကြောင်းပြချက်မျှမရှိဘဲ ထိုင်၍ ဆောက်တည်ခွင့်ရှိသည်။ အကယ်၍ ခိုင်လုံသည့် အကြောင်းပြချက်ရှိလျှင် ဆွလာသ်၏ အကျိုးကုသိုလ် အပြည့်အဝရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ခိုင်လုံသည့် အကြောင်းပြချက်မရှိလျှင် အခြားဟဒီးဆ်တော်တွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း မတ်တပ်ရပ်၍ ဆောက်တည်သူထက် အကျိုးကုသိုလ် တစ်ဝက်လျော့နည်းမည်ဖြစ်သည်။