Hadith: “ទង្វើទាំងឡាយមានប្រាំមួយប្រភេទ។ ចំណែកឯមនុស្សមានបួនប្រភេទ។ (ទង្វើទាំងប្រាំមួយប្រភេទ)គឺមាន កត្តាចាំបាច់ទាំងពីរ មួយស្មើមួយ អំពើល្អមួយស្មើដប់ និងអំពើល្អមួយស្មើប្រាំពីររយ

عَنْ خُرَيْمِ بْنِ فَاتِكٍ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«الْأَعْمَالُ سِتَّةٌ، وَالنَّاسُ أَرْبَعَةٌ، فَمُوجِبَتَانِ، وَمِثْلٌ بِمِثْلٍ، وَحَسَنَةٌ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَحَسَنَةٌ بِسَبْعِ مِائَةٍ، فَأَمَّا الْمُوجِبَتَانِ: فَمَنْ مَاتَ لَا يُشْرِكُ بِاللهِ شَيْئًا دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ مَاتَ يُشْرِكُ بِاللهِ شَيْئًا دَخَلَ النَّارَ، وَأَمَّا مِثْلٌ بِمِثْلٍ: فَمَنْ هَمَّ بِحَسَنَةٍ حَتَّى يَشْعُرَهَا قَلْبُهُ، وَيَعْلَمَهَا اللهُ مِنْهُ كُتِبَتْ لَهُ حَسَنَةً، وَمَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً، كُتِبَتْ عَلَيْهِ سَيِّئَةً، وَمَنْ عَمِلَ حَسَنَةً فَبِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَمَنْ أَنْفَقَ نَفَقَةً فِي سَبِيلِ اللهِ فَحَسَنَةٌ بِسَبْعِ مِائَةٍ، وَأَمَّا النَّاسُ، فَمُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا مَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الْآخِرَةِ، وَمَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا مُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الْآخِرَةِ، وَمَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، وَمُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ».
[حسن] - [رواه أحمد] - [مسند أحمد: 18900]

អំពី ឃូរ៉ែម ពិន ហ្វាតិក رضي الله عنه បាននិយាយថា៖ រ៉ស៊ូលុលឡោះ ﷺ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖
“ទង្វើទាំងឡាយមានប្រាំមួយប្រភេទ។ ចំណែកឯមនុស្សមានបួនប្រភេទ។ (ទង្វើទាំងប្រាំមួយប្រភេទ)គឺមាន កត្តាចាំបាច់ទាំងពីរ មួយស្មើមួយ អំពើល្អមួយស្មើដប់ និងអំពើល្អមួយស្មើប្រាំពីររយ។ ចំពោះ“កត្តាចាំបាច់ទាំងពីរ”នោះគឺ៖ ជនណាដែលស្លាប់ដោយមិនបានធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនឹងអ្វីមួយ នឹងបានចូលឋានសួគ៌។ ហើយជនណាដែលស្លាប់ដោយបានធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនឹងអ្វីមួយ នឹងបានចូលឋាននរក។ ចំណែកឯអំពើដែលត្រូវទទួលបានការតបស្នងដូចគ្នា(មួយទទួលបានមួយ)នោះគឺ៖ ជនណាដែលមានបំណងធ្វើអំពើល្អមួយ ដែលមានអារម្មណ៍នៅក្នុងចិត្ត ហើយអល់ឡោះដឹងអំពីវា គឺគេនឹងកត់ត្រាឲ្យជននោះនូវផលបុណ្យមួយ។ ហើយជនណាដែលធ្វើអំពើអាក្រក់មួយ គេនឹងកត់ត្រាឲ្យជននោះនូវបាបកម្មមួយ។ ជនណាដែលធ្វើអំពើល្អមួយ គឺទទួលបានផលបុណ្យស្មើនឹងដប់ដងនៃអំពើនោះ។ ជនណាដែលបរិច្ចាគអ្វីមួយក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះ គឺអំពើល្អមួយស្មើនឹងប្រាំពីររយ។ ចំណែកឯមនុស្ស(ទាំងបួនប្រភេទ)គឺ៖ អ្នកដែលគេបើកទូលាយដល់រូបគេ(មានជីវិតរស់នៅល្អប្រសើរ)ក្នុងលោកិយ តែគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេ(លំបាកវេទនា)នៅថ្ងៃបរលោក អ្នកដែលគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេក្នុងលោកិយ តែគេបើកទូលាយដល់រូបគេនៅថ្ងៃបរលោក អ្នកដែលគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេទាំងក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក ហើយនិងអ្នកដែលគេបើកទូលាយដល់រូបគេទាំងក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក”។
[حسن] - [رواه أحمد] - [مسند أحمد - 18900]

Explanation

ណាពី ﷺ លោកបានប្រាប់ថា ជាការពិតណាស់ ទង្វើទាំងឡាយ(របស់មនុស្ស)មានប្រាំមួយប្រភេទ។ ចំណែកឯមនុស្សលោកវិញ មានបួនប្រភេទ។ ចំពោះទង្វើទាំងប្រាំមួយប្រភេទនោះមានដូចជា៖
ទីមួយ. ជនណាដែលស្លាប់ដោយមិនបានធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនឹងអ្វីមួយទេនោះ រូបគេចាំបាច់ត្រូវចូលឋានសួគ៌។
ទីពីរ. ជនណាដែលស្លាប់ដោយបានធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនឹងអ្វីមួយ រូបគេចាំបាច់ត្រូវចូលឋាននរកដោយស្ថិតនៅជាអមតៈនៅទីនោះ។
ទាំងពីរនេះ គឺជាកត្តាចាំបាច់ទាំងពីរ។
ទីបី. អំពើល្អដែលគេបាននៀត(ប៉ង)ធ្វើវា៖ ជនណាដែលបាននៀតធ្វើអំពើល្អមួយដោយចិត្តស្មោះសចំពោះការនៀតនោះដោយមានអារម្មណ៍នៅក្នុងចិត្ត ហើយអល់ឡោះដឹងអំពីវា ដោយគេគេត្រូវរារាំងដោយអ្វីមួយ ឬមិនមានសមត្ថភាពធ្វើអំពើល្អនោះទេនោះ គឺគេនឹងកត់ត្រាឲ្យជននោះនូវផលបុណ្យមួយយ៉ាងពេញលេញ។
ទីបួន. អំពើអាក្រក់ដែលគេបានធ្វើ៖ ជនណាដែលបានធ្វើអំពើអាក្រក់មួយ គេនឹងកត់ត្រាឲ្យជននោះនូវបាបកម្មតែមួយប៉ុណ្ណោះ។
ទាំងពីរនេះ គឺមួយស្មើមួយដោយមិនមានការបង្កើន(ផលបុណ្យឬបាបកម្ម)ទ្វេដងឡើយ។
ទីប្រាំ. អំពើល្អមួយកើនទ្វេជាដប់៖ គឺជនណាដែលបាននៀតធ្វើអំពើល្អមួយ ហើយគេបានធ្វើវាពិតមែន គេនឹងកត់ត្រាផលបុណ្យឲ្យជននោះចំនួនដប់។
ទីប្រាំមួយ. អំពើល្អមួយកើនទ្វេជាប្រាំពីររយ៖ គឺជនណាដែលបានបរិច្ចាគអ្វីមួយក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះ គេនឹងកត់ត្រាផលបុណ្យឲ្យជននោះចំនួនប្រាំពីររយ។ នេះគឺជាការប្រោសប្រទានរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ និងភាពសប្បុរសរបស់ទ្រង់ចំពោះខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។
ចំណែកឯប្រភេទមនុស្សទាំងបួនប្រភេទនោះគឺ៖
ទីមួយ. អ្នកដែលគេបើកទូលាយដល់រូបគេឲ្យមានជីវិតរស់នៅល្អប្រសើរក្នុងលោកិយ។ រូបគេអាចទទួលបានតាមអ្វីដែលរូបគេចង់បានក្នុងលោកិយ។ ក៏ប៉ុន្តែគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេឲ្យទទួលនូវការលំបាកវេទនានៅថ្ងៃបរលោក ហើយកន្លែងចុងក្រោយរបស់គេ គឺឆ្ពោះទៅកាន់ឋាននរក។ នោះគឺអ្នកគ្មានជំនឿដែលមានជីវភាពធូរធារ។
ទីពីរ. អ្នកដែលគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេឲ្យមានជីវិតរស់នៅលំបាកវេទនាក្នុងលោកិយ។ ក៏ប៉ុន្តែ គេបើកទូលាយដល់រូបគេនៅថ្ងៃបរលោក ហើយកន្លែងចុងក្រោយរបស់គេ គឺឆ្ពោះទៅកាន់ឋានសួគ៌។ នោះគឺអ្នកមានជំនឿដែលមានជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ។
ទីបី. អ្នកដែលគេត្បិតត្បៀតចំពោះរូបគេទាំងក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក។ នោះគឺអ្នកគ្មានជំនឿដែលមានជីវភាពខ្សត់ខ្សោយ។
ទីបួន. អ្នកដែលគេបើកទូលាយដល់រូបគេទាំងក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក។ នោះគឺអ្នកមានជំនឿដែលមានជីវភាពធូរធារ។

Benefits from the Hadith

1. ភាពធំធេងនៃក្តីសប្បុរសរបស់អល់ឡោះមកលើខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងការបង្កើនផលបុណ្យរបស់ទ្រង់ចំពោះអំពើល្អទាំងឡាយ។
2. ភាពយុត្តិធម៌របស់អល់ឡោះ និងក្តីសប្បុរសរបស់ទ្រង់ ខណៈដែលទ្រង់តបស្នងបាបកម្មតែមួយប៉ុណ្ណោះចំពោះអំពើអាក្រក់មួយ ជាភាពយុត្តិធម៌របស់ទ្រង់ចំពោះពួកយើង។
3. ភាពធំធេងនៃប្រការស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម)ដោយវារារាំងពីការចូលឋានសួគ៌។
4. បញ្ជាក់ពីឧត្តមភាពនៃការបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះ។
5. ការកើនទ្វេដងចំពោះផលបុណ្យនៃការបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះចាប់ផ្តើមពីប្រាំពីររយទៅ ព្រោះការបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ាអល់ឡោះ គឺជាការជួយដល់ការលើកតម្កើងពាក្យបន្ទូលរបស់អល់ឡោះ។
6. បញ្ជាក់ពីប្រភេទនៃមនុស្ស និងភាពខុសគ្នារបស់ពួកគេ។
7. គេបើកទូលាយ(ផ្តល់ជីវិតរស់នៅល្អប្រសើរ)ក្នុងលោកិយនេះទាំងសម្រាប់អ្នកមានជំនឿ និងអ្នកដែលគ្មានជំនឿ។ តែគេមិនបើកទូលាយនៅថ្ងៃបរលោកដល់នរណាឡើយ លើកលែងតែអ្នកមានជំនឿប៉ុណ្ណោះ។