Hadis: Ameller altı türlü, insanlar ise dört çeşittir. Gerekli kıldığı iki husus vardır. Bazı iyilikler vardır misline karşılık misli vardır. Başka bir iyilik vardır, karşılığında on katı verilir. Başka bir amel vardır, karşılığında yedi yüz katı verilir

عَنْ خُرَيْمِ بْنِ فَاتِكٍ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:
«الْأَعْمَالُ سِتَّةٌ، وَالنَّاسُ أَرْبَعَةٌ، فَمُوجِبَتَانِ، وَمِثْلٌ بِمِثْلٍ، وَحَسَنَةٌ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَحَسَنَةٌ بِسَبْعِ مِائَةٍ، فَأَمَّا الْمُوجِبَتَانِ: فَمَنْ مَاتَ لَا يُشْرِكُ بِاللهِ شَيْئًا دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ مَاتَ يُشْرِكُ بِاللهِ شَيْئًا دَخَلَ النَّارَ، وَأَمَّا مِثْلٌ بِمِثْلٍ: فَمَنْ هَمَّ بِحَسَنَةٍ حَتَّى يَشْعُرَهَا قَلْبُهُ، وَيَعْلَمَهَا اللهُ مِنْهُ كُتِبَتْ لَهُ حَسَنَةً، وَمَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً، كُتِبَتْ عَلَيْهِ سَيِّئَةً، وَمَنْ عَمِلَ حَسَنَةً فَبِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَمَنْ أَنْفَقَ نَفَقَةً فِي سَبِيلِ اللهِ فَحَسَنَةٌ بِسَبْعِ مِائَةٍ، وَأَمَّا النَّاسُ، فَمُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا مَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الْآخِرَةِ، وَمَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا مُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الْآخِرَةِ، وَمَقْتُورٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، وَمُوَسَّعٌ عَلَيْهِ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ».
[حسن] - [رواه أحمد] - [مسند أحمد: 18900]

Hureym b. Fâtik -radıyallahu anh-'dan rivayet edildiğine göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
«Ameller altı türlü, insanlar ise dört çeşittir. Gerekli kıldığı iki husus vardır. Bazı iyilikler vardır misline karşılık misli vardır. Başka bir iyilik vardır, karşılığında on katı verilir. Başka bir amel vardır, karşılığında yedi yüz katı verilir. Gerekli olan iki husus; Yüce Allah'a hiçbir şeyi şirk koşmadan ölen kimse Cennet'e girer. Kim de Allah'a şirk koşup ölürse Cehennem'e girer. Bazı iyilikler vardır misline karşılık misli vardır. Bir kimse bir iyilik yapmayı ister ve kalbinden buna niyet eder, Yüce Allah bunu bilir ve ona bir iyilik yazılır. Bir kimse de bir kötülük işler, karşılığında bir kötülük yazılır. Bir kimse bir iyilik yaptığında kendisine on iyilik yazılır. Kul, Allah yolunda bir infakta bulunursa karşılığında yedi yüz iyilik yazılır. İnsanların dört kısım olmasına gelince; kimisine dünyada genişlik verilir ahirette darlık verilir, kimisine de dünyada darlık verilir ahirette de genişlik verilir. Kimisine hem dünya da hem de ahirette darlık verilir, kimisine de hem dünya da hem de ahirette genişlik verilir.»
[Hasen Hadis] - [Ahmed rivayet etmiştir] - [مسند أحمد - 18900]

Şerh

Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- amellerin altı türlü, insanların da dört çeşit olduğunu haber vermiştir. Altı türlü amel şunlardır;
Birincisi: Yüce Allah'a hiçbir şeyi şirk koşmadan ölen kimse Cennet'e girmeyi hak eder.
İkincisi: Yüce Allah'a şirk koşarak ölen kimse de Cehennem'e girip orada ebedi kalmayı hak eder.
Bu ikisi gerekli olan iki husustur.
Üçüncüsü: İyi niyet karşılığında alınan sevap; kim bir iyilik yapmaya niyet eder ve kalbinde hissedinceye kadar bu niyetinde samimi olursa ki Allah onun bu niyetini bilmektedir. Sonra bir sebepten dolayı bu iyiliği yapamazsa, kendisine tam bir iyilik yazılır.
Dördüncüsü: İşlenen kötülük; kim bir kötülük işlerse karşılığında bir kötülük yazılır.
Bu ikisi misli misline ziyade olmadan yazılır.
Beşincisi: Bir iyiliğe karşılık on iyilik verilir. Bu da bir iyilik yapmaya niyet edip onun yapılmasıdır. Bu durumda o kişiye on iyilik yazılır.
Altıncısı: Bir iyiliğe karşılık yedi yüz sevap verilir. Bu da bir kimse Allah yolunda bir infakta bulunursa bir iyilik karşılığında kendisine yedi yüz sevap yazılır. Bu Allah -Tebâreke ve Teâlâ-'nın kuluna lütfu ve ikramıdır.
İnsanlar dört kısımdır, bunlar;
Birincisi: Dünyada rızkı kendisine bol verilen, dilediği gibi istediklerini elde eden kimsedir. Ancak ahirette kendisine darlık verilir ve ahirette gideceği yer Cehennem'dir. Bu kimse dünyada zengin olan kâfirdir.
İkincisi: Dünyada rızkı daraltılan kimsedir. Ancak ahirette kendisine bolluk verilir ve ahirette gideceği yer Cennet'tir. Bu kimse dünyada fakir olan Mümin'dir.
Üçüncüsü: Dünyada ve ahirette rızkı daraltılan kimsedir. Bu kimse dünyada fakir olan kâfirdir.
Dördüncüsü: Dünyada ve ahirette rızkı bol verilen kimsedir. Bu kimse dünyada zengin olan Mümin'dir.